Site icon ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ

Ο πόλεμος και το αξιακό του σύστημα στην Αρχαία Ελλάδα (Μέρος 3ο)

image008ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ

Στην Ομηρική εποχή ο πόλεμος ήταν υπόθεση περισσότερο των ηρώων-βασιλέων της εποχής. Οι Ομηρικοί ήρωες – βασιλείς  διακρίνονται από την αντρεία τους και έχουν ειδικά προνόμια όσον αφορά τη διανομή των λαφύρων, ενώ ο πλούτος και οι τιμές που απολαμβάνουν αποδίδεται στην ανδρεία τους. Η συνέχεια της απόλαυσης αυτής της ζωής ήταν συνάρτηση της ανδρείας που θα επεδείκνυε ο ήρωας.
Στα αριστοκρατικά πολιτεύματα, όπως αυτά τα οποία υπήρχαν στη Θεσσαλία, σπουδαίο ρόλο έπαιζε το ιππικό. Άλογα συντηρούσαν και εξόπλιζαν οι πιο ευκατάστατοι πολίτες. Το Θεσσαλικό ιππικό ήταν περίφημο στην αρχαιότητα, Θεσσαλούς ιππείς χρησιμοποίησε και ο Μέγας Αλέξανδρος.

Απ’ όταν υιοθετήθηκε ο οπλιτικός τρόπος πολέμου – κατά τον οποίον μπορούσε να εξοπλιστεί μεγαλύτερος αριθμός ανδρών, χωρίς να απαιτείται κάποια ιδιαίτερη οικονομική ευρωστία – οι οπλίτες παίζουν πλέον καθοριστικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων.  Έτσι τον 7ο αιώνα π.Χ. δημιουργήθηκε αυτό που λέγεται από τους ιστορικούς « κράτος των οπλιτών ». Η Σπάρτη μπορεί να θεωρηθεί ένα κράτος οπλιτών μιας και μόνον αυτοί είχαν πολιτικά δικαιώματα.

Στα δημοκρατικά πολιτεύματα οι πολίτες όπως είδαμε συνεισέφεραν αναλόγως των οικονομικών τους δυνατοτήτων. Στην Αθήνα -για την οποίαν έχουμε και τις περισσότερες πληροφορίες- ξέρουμε, ότι οι δύο πρώτες τάξεις οι πεντακοσιομέδιμνοι και οι ιππείς ανελάμβαναν να εξοπλίσουν το ιππικό. Οι ζευγίτες εξοπλίζονταν ως οπλίτες και οι θήτες  πολεμούσαν ως ψιλοί. Σημαντική πολιτική επιρροή απέκτησαν οι θήτες όταν η Αθήνα αναδείχτηκε σε μεγάλη ναυτική δύναμη, λόγω του ότι οι ίδιοι υπηρετούσαν στο στόλο ως κωπηλάτες.

Είναι ενδιαφέρον ότι στην ιδανική Πλατωνική πολιτεία, η ανώτερη τάξη, οι Άρχοντες, “αιμοδοτούνται” από την τάξη των Φυλάκων, δηλαδή μια στρατιωτική αριστοκρατία. Για το λόγο αυτό, ο Πλάτων, δίνει έμφαση στην εκπαίδευσή τους, σωματική, αλλά και πνευματική. Οι φύλακες δεν θα έχουν επάγγελμα, η μόνη τους ενασχόληση θα είναι η διαφύλαξη της ασφάλειας της πολιτείας. Οι βιοτικές τους ανάγκες θα καλύπτονται από την πολιτεία. Αυτή η τάξη δεν θα έχει την ψυχοφθόρα αγωνία αποκτήσεως πλούτου. Δεν θα έχουν καν ιδιοκτησία. Από αυτήν την τάξη θα προέρχονται οι Φιλόσοφοι – Βασιλείς. Στην Πλατωνική πολιτεία οι φύλακες δεν θα επιλέγονται με οικονομικά, αλλά βιολογικά κριτήρια. Η τάξη αυτή φυσικά, δεν θα είναι ο κύριος όγκος αυτού του κράτους. Ο κύριος όγκος θα είναι γεωργοί και οι δημιουργοί, οι οποίοι με την παραγωγή τους θα προσφέρουν τα χρειαζούμενα. Η μεταπήδηση κάποιου από μια κατώτερη τάξη, προς  αυτη των φυλάκων δεν θεωρούταν αδύνατη αν πληρούσε τα απαραίτητα βιολογικά κριτήρια.

Λυραντωνάκης Πέτρος – Πυρήνας Ρεθύμνου

Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/index.php/enimerosi/view/o-polemos-kai-to-ajiako-tou-susthma-sthn-archaia-ellada-meros-3o#.UVgfrRyePRM#ixzz2P7HYCsFU

Exit mobile version