Θεαγένης ο Θάσιος
Το παγκράτιο ήταν ένα άθλημα των αρχαίων Ελλήνων ιδιαίτερα σκληρό καθώς αποτελούσε συνδυασμό πυγμαχίας και πάλης. Οι υπερήφανοι Έλληνες της αρχαιότητας, προτιμούσαν να πεθάνουν παρά να νικηθούν και έτσι αποτελούσε ο κάθε αγώνας, σημαντική σύγκρουση αθλητών αποφασισμένων, ανδρείων και σκληρά γυμνασμένων. Σε κάθε πόλη-κράτος, υπήρχε διαφορετικό σύστημα και διαφορετικοί κανονισμοί. Στη Σπάρτη, παραδείγματος χάριν οι αγωνιζόμενοι μπορούσαν να δαγκώσουν τον αντίπαλο ή και να τον χτυπήσουν στα αχαμνά κάτι που δεν επιτρεπόταν ούτε στους Ολυμπιακούς Αγώνες ούτε σε κάποια άλλη πόλη.
Λόγω του ότι ήταν πολύ σκληρό άθλημα, οι αθλητές που κέρδιζαν και ειδικά οι ολυμπιονίκες θεωρούνταν σχεδόν ημίθεοι και πολλές φορές μετά θάνατον, λατρεύονταν και ως θεοί “δεύτερης κατηγορίας”, δηλαδή θεοί τοπικοί ή οικογενειακοί.
Την περίοδο λίγο πριν εισβάλλουν οι Πέρσες για δεύτερη φορά στην Ελλάδα, υπήρχε ένα μικρό παιδί σε ένα νησάκι στο Βόρειο Αιγαίο, στη Θάσο που ήταν γιος ενός ιερέα του Ηρακλή. Ο Ηρακλής, μπορεί να ήταν Ημίθεος σύμφωνα με τη Μυθολογία, είχε όμως ανέλθει στον Όλυμπο και έτσι υπήρχαν αρκετοί ναοί στο όνομά του. Ο Μύθος του ακόμα λέει, πως η Ήρα, εντέλει συμφιλιώθηκε μαζί του και του ‘δωσε μάλιστα και ως γυναίκα του τη Νιόβη, καθόλου δύσκολο το νόημα που ήθελαν να περάσουν οι αρχαίοι πατέρας μέσα από την ονοματοδοσία και το νόημα αυτού του Μύθου.
Το παιδάκι αυτό, ονομαζόταν Θεαγένης και ήταν μόλις εννιά χρονών. Γυρίζοντας σπίτι του θαύμασε τόσο πολύ το άγαλμα του Ηρακλή που έστεκε αγέρωχο στην Αγορά ώστε θέλησε να το πάρει σπίτι του. Παρά το νεαρό της ηλικίας του, ο μικρός με τη δύναμη της θέλησής του κατάφερε και όχι απλά σήκωσε αλλά και μετέφερε το βαρύ άγαλμα στην πλάτη του μέχρι το σπίτι του.
Οι κάτοικοι της Θάσου αναστατώθηκαν από το περιστατικό της ιεροσυλίας αυτής. Θέλησαν να σκοτώσουν το παιδί γιατί θεώρησαν “κακό οιωνό” την πράξη του αυτή και πως θα τους έβρισκε πολλά δεινά ως εκδίκηση από τους θεούς. Εντέλει, όμως, επικράτησε η φωνή ενός γέροντα, που τους μετέπεισε καθώς εάν σε τόση μικρή ηλικία ο Θεαγένης είχε τόση δύναμη ώστε να σηκώσει το άγαλμα ενός Θεού, σίγουρα θα γινόταν σπουδαίος άνδρας και θα χάριζε μεγάλη δόξα στην ιδιαίτερη πατρίδα του με τα κατορθώματά του. Έτσι, του επέβαλαν ως τιμωρία, να επαναφέρει το άγαλμα κουβαλόντας το πάλι στην πλάτη του στην Αγορά.
Πράγματι, ο γέροντας που ίσως ήταν η Αθηνά, μεταμορφωμένη σαν άλλοτε ως Μέντορας που προστάτευε το νεαρό γιο του Οδυσσέα, τον Τηλέμαχο, επαληθεύτηκε. Ο Θεαγένης, μεγαλώνοντας κέρδισε αμέτρητες νίκες στην πυγμαχία, στο παγκράτιο αλλά και σε αγώνες δρόμου αυτούς που σήμερα ονομάζουμε ημιαντοχής και χάρισε μεγάλη δόξα και τιμή στη Θάσο.
Κέρδισε την πρώτη του Νίκη στην Πυγμαχία το 480 πΧ όταν ο Ξέρξης είχε ατιμάσει το θνητό σώμα του βασιλιά της Σπάρτης στις Θερμοπύλες…Κέρδισε τόσες πολλές νίκες ώστε μετά το θάνατό του, στήθηκε άγαλμα και στην Ολυμπία, στον περίβολο του Ναού του Δία, αλλά και στη γενέτειρά του. Όμως, η μεγάλη του δόξα, είχε προκαλέσει το φθόνο κάποιου συμπατριώτη του που κάθε βράδυ πήγαινε και μαστίγωνε τον ανδριάντα του μεγάλου Έλληνα αθλητή. Κάποιο βράδυ όμως, ο ανδριάντας, έγειρε και πλάκωσε το θρασύδειλο που προσπαθούσε να ατιμάσει τη Μνήμη ενός Νεκρού. Τα παιδιά του νεκρού απαίτησαν να τιμωρηθεί ο “δολοφόνος όπως όριζε ο νόμος” με εξορία δηλαδή. Πράγματι, οι Θάσιοι, πέταξαν το άγαλμα του Θεαγένη στο βυθό του Αιγαίου.
Λίγο καιρό αργότερα, μεγάλη ξηρασία και κατά συνέπεια σημειώθηκε έλλειψη καρπών. Οι Θάσιοι μην ξέροντας τι να κάνουν, απευθύνθηκαν στο Μαντείο των Δελφών ζητώντας ως βοήθεια το χρησμό του Απόλλωνα. Οι ιερείς τους ερμήνεψαν το χρησμό λέγοντάς τους να επεναπατρίσουν τους εξόριστους του νησιού. Οι Θάσιοι, έβγαλαν βούλευμα και προσκάλεσαν ξανά πίσω, όσους είχαν εξορίσει. Η ξηρασία όμως συνέχιζε…Απευθύνθηκαν για δεύτερη φορά στην Πυθία και τους αποκάλυψε πως δεν είχαν επαναφέρει το πιο διακεκριμένο κάτοικο της Θάσου, το Θεαγένη.
Πράγματι. Τον είχαν εξορίσει και τον είχαν πετάξει στη θάλασσα. Πώς θα μπορούσαν τώρα να βρουν το άγαλμα του Θεαγένη από το βυθό; Μες στην απελπισία τους, κάποιοι αλιείς, τράβηξαν με τα δίκτυα τους τον ανδριάντα. Ο Θεαγένης επέστρεψε στο νησί του και οι Θάσιοι βρήκαν ξανά ευημερία.
Κι αυτό που μας διδάσκει η Ιστορία του Θεαγένη είναι η Τιμή των Νεκρών Πατέρων. Πως ακόμα και Νεκροί δεν έχουν απωλέσει τη δύναμή τους να πολεμούν, να μάχονται και να νικούν. Και αν ένας αθλητής, είχε τόση δύναμη, πόση δύναμη θα είχαν οι στρατιώτες που είχαν διακριθεί στα πεδία των μαχών;
