Όταν ο Πέτρος ο Μέγας ξεκίνησε τις εκστρατείες εναντίον των Τατάρων στην περιοχή του Αζόφ το 1695, είχε ως στόχο να δώσει στην Ρωσία πρόσβαση στην Μαύρη Θάλασσα. Από εκείνη την στιγμή η ανάγκη της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και μετέπειτα της Σοβιετικής Ένωσης για έξοδο στις λεγόμενες θερμές θάλασσες αποτέλεσε πάντα γεωπολιτική επιδίωξη αυτού του κράτους. Γεωπολιτική επιδίωξη και επιταγή που ισχύει βέβαια και επί των ημερών μας.
Το τέλος της ηγεμονίας της Μόσχας επί των ανατολικών ευρωπαϊκών κρατών μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου και το τέλος της ηγεμονίας της Μόσχας στον Καύκασο και την Κεντρική Ασία σηματοδότησε μια υποχώρηση των ρωσικών ναυτικών φιλοδοξιών, αφού πρωταρχικό μέλημα της Ρωσίας ήταν η ανάκτηση των απολεσθέντων ηπειρωτικών εδαφών. Σήμερα ένα από τα μέσα παλινόρθωσης του ρωσικού ρόλου στην Ευρασία, αντιμετωπίζοντας την επέκταση και διεύρυνση του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη και την οικονομική έγερση της Κίνας, είναι η δημιουργία της Ευρασιατικής Ένωσης κατά μήκους των συνόρων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Τελωνειακή Ένωση της Λευκορωσίας, του Καζακστάν και της Ρωσίας είναι η βάση του οικοδομήματος για την ενσωμάτωση πρώην σοβιετικών κρατιδίων όπως το Κιργιστάν και Τατζικιστάν, κρατίδια που έχουν εκφράσει ήδη την επιθυμία τους να συμμετάσχουν σ’ αυτή την Ευρασιατική Ένωση, ενώ η Μολδαβία, Ουκρανία, Τουρκμενιστάν και Ουζμπεκιστάν προς το παρόν δεν έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους.
Πέραν της οικονομικής υφής της Ευρασιατικής Ένωσης, το γεωπολιτικό δυναμικό αυτής υπερβαίνει τα οποιαδήποτε οικονομικά οφέλη των μελών της, ειδικά εάν το Ιράν, μια από τις γεωστρατηγικά πλέον σημαντικές χώρες της περιοχής, αποφασίσει λόγω των πιέσεων των ΗΠΑ και του Ισραήλ την εισδοχή του σε αυτή την Ένωση. Το Ιράν αυτή την περίοδο αντιμετωπίζει μια διεθνή απομόνωση εξ αιτίας των αμερικανοσιωνιστικών πιέσεων που έχουν ως προκάλυμμα το πυρηνικό του πρόγραμμα.
Εάν η αναμέτρηση μεταξύ ΗΠΑ-Ισραήλ-Ιράν συνεχίσει να κλιμακώνεται τότε η Τεχεράνη θα αισθανθεί περισσότερο την ανάγκη να προσχωρήσει σε μια συμμαχία με την Ρωσία, με την οποία μοιράζεται κοινά συμφέροντα. Αυτά τα κοινά συμφέροντα αφ’ ενός είναι ο περιορισμός της πολιτικής επιρροής και δράσης των ΗΠΑ στον μετασοβιετικό χώρο και αφ’ ετέρου η ανησυχία της πιθανής εξάπλωσης της παντουρκικής ή νεοοθωμανικής ιδεολογίας στην περιοχή.
Εάν η Τεχεράνη αποφασίσει να γίνει μέλος της Ευρασιατικής Ένωσης, όπως θα προτιμούσε η Ρωσία, τότε αλλάζει το γεωπολιτικό τοπίο της Ευρασίας και αυξάνεται η επιρροή της Ρωσίας στο παγκόσμιο στερέωμα. Το Ιράν θα επεκτείνει τα γεωγραφικά σύνορα της Ένωσης προς τον Περσικό Κόλπο. Η Ιρανική παρουσία στην Ένωση θα οδηγήσει και το Τατζικιστάν, που έχει ως κύρια γλώσσα τα περσικά, να γίνει μέλος της και πιθανότατα θα ακολουθήσει και η Αρμενία. Η απουσία κοινών συνόρων με τις χώρες που απαρτίζουν σήμερα την Ευρασιατική Ένωση ήταν η αιτία που εμπόδιζε την Αρμενία να συμμετάσχει, αν και οι οικονομικές, στρατιωτικές και πολιτικές σχέσεις με την Ρωσία ήταν και είναι πολύ στενές. Το Ιράν ως το μεγαλύτερο σιιτικό κράτος στον κόσμο θα βοηθήσει την Ρωσία να επεκτείνει την παρουσία της και σε άλλα σιιτικά, ως επί το πλείστον, κράτη όπως το Ιράκ, Αζερμπαϊτζάν, Μπαχρέϊν και Λίβανο.
Επίσης, η παρουσία του Ιράν στην Ένωση θα ενδυναμώσει την ρωσική θέση στην αγορά των υδρογονανθράκων. Με τα κοιτάσματα του Ιράν η Ευρασιατική Ένωση θα κατέχει το 1/5 των παγκοσμίων κοιτασμάτων πετρελαίου και το ½ των παγκοσμίων κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Περαιτέρω ο γεωπολιτικός έλεγχος των στενών του Ορμούζ, μέσω των οποίων διακινείται περίπου το 40% των πετρελαϊκών αναγκών της Δύσης, θα επεκτείνει την ρωσική ενεργειακή επιρροή στην Ευρώπη και παγκοσμίως. Δεν θα είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι στο μέλλον η ναυτική βάση Bandar-Abbas του Περσικού Κόλπου, που σήμερα είναι το Αρχηγείο του ιρανικού ναυτικού, θα γίνει η πλέον σημαντική βάση του ρωσικού ναυτικού στον Ινδικό Ωκεανό.
Η Ευρασιατική Ένωση είναι χωρίς αμφιβολία το πιο μεγαλεπήβολο σχέδιο της ρωσικής πολιτικής. Με το σχέδιο αυτό η Ρωσία θα προσπαθήσει να επανακτήσει τον έλεγχο του πρώην σοβιετικού χώρου. Αλλά το σχέδιο αυτό μπορεί μόνο με την βοήθεια του Ιράν να μετασχηματιστεί από μια οικονομική ένωση σε ένα γεωπολιτικό αντικείμενο που θα μπορέσει να αντιμετωπίσει επιτυχώς την επεκτατική στρατηγική των ΗΠΑ και της Κίνας στην περιοχή. Εφόσον η Ρωσία με την βοήθεια του Ιράν αποκτήσει πρόσβαση στον Ινδικό Ωκεανό, αυτό θα αποτελέσει ιστορικό γεγονός και θα είναι η πρώτη φορά που η χώρα αυτή θα μπορέσει να ασφαλίσει γεωπολιτικά την νότια περίμετρο της Ευρασίας. (Ο πόλεμος του Αφγανιστάν θα είχε άλλο αποτέλεσμα, εάν η τότε Σοβιετική Ένωση ήλεγχε το Ιράν).
Παρ’ όλα αυτά η σύμπλευση του Ιράν με την Ρωσία στην Ευρασιατική Ένωση θα πρέπει να υπερκεράσει αρκετά εμπόδια. Η ιστορική αντιπαλότητα του παρελθόντος θα πρέπει να δώσει την θέση της σε μία ισότιμη σχέση οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής συνεργασίας. Οι δυο χώρες γνωρίζουν πολύ καλά ότι το γεωπολιτικό τους συμφέρον και η αντιμετώπιση των γεωστρατηγικών προκλήσεων του 21ου αιώνα απαιτούν την συμμαχία τους στην Ευρασιατική Ένωση.
Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/index.php/enimerosi/view/o-rolos-tou-iran-sthn-gewpolitikh-mias-megalhs-rwsias#ixzz2jIaCd9p8
