Διδάγματα από την Ιστορία και το Μύθο [#47]

Τις στερνές στιγμές της ζωής, χάνεται η δύναμη των νευρών και των μυών. Οι βραχίονες παραλύουν. Οι καρποί δε σαλεύουν. Δεν ορίζονται πλέον από τον Κυβερνήτη Νου. Τα γόνατα, σαν ένα μαγικό κλειδί να μπήκε στις αρθρώσεις, έλυσε την ορμή τους. Οι χυμοί του θνητού κορμιού, σταματούν να ρέουν. Μονάχα η Καρδιά αντιστέκεται ακόμη. Μα, κείνο το κακό στοιχειό που ‘χει πλακώσε το στέρνο, δεν την αφήνει να ανασάνει… Κείνο το κακό στοιχειό, φαντάζει παντοδύναμο καθώς η αδυναμία και η ακινησία έχουν προετοιμάσει το έδαφος, για τη σφοδρή επέλαση του Πανικού…

Μα ακόμα και τις στερνές στιγμής της ζωής, η Καρδιά παλεύει. Τις τελευταίες στιγμές του Βίου, του φωτεινού αυτού περάσματος ανάμεσα στο έρεβος της γέννας και του Άδου, η Καρδιά παλεύει ώσπου ακτινοβολούσα η μορφή, αντικρύζει το Χάρο για την Αέναη Μάχη της Φυλής στα Μαρμαρένια Αλώνια…

Στην αρχαία Ελλάδα, τα δυναμικά αθλήματα, δηλαδή τα αθλήματα κατά τα οποία συγκρούονταν δύο Αθλητές με μόνο οπλισμό τη σωματική και διανοητική τους δύναμη, κατείχαν εξέχοντα θέση. Η Πάλη, η Πυγμαχία και φυσικά το Παγκράτιο. Ένας από τους πιο σπουδαίους Παγκρατιαστές ήταν ο Πολυδάμας, από τη Θεσσαλία που γεννήθηκε στα τέλη του 5ου αιώνα προ Χριστού.

Ο Πολυδάμας έγινε Ολυμπιονίκης στο Παγκράτιο άθλημα, την πιο σκληρό από τα αθλήματα που διεξάγονταν στους Πανελλήνιους Αγώνες, αφού ήταν εμπνευσμένο από τα πεδία των μαχών. Σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς, ο Πολυδάμας φημιζόταν για την υπεφυσική του δύναμη αλλά και τη σωματική διάπλαση. Ο αρχαίος περιηγητής του αρχαίου Ελληνικού Κόσμου, ο Παυσανίας, διασώζει τη φημολογία πως ήταν από τους πιο μεγαλόσωμους άνδρες που είχαν υπάρξει ποτέ. Όμως, περισσότερο και από τη Νίκη του στην Ολυμπία στο Παγκράτιο, ο Πολυδάμας κέρδισε την Αιώνια Δόξα για τα κατορθώματα που έκανε προσπαθώντας να μοιάσει στον Ηρακλή.

Έχοντας ως Πρότυπο το Μεγάλο Ήρωα των Ελλήνων, ο Πολυδάμας γυμναζόταν συστηματικά με αποτέλεσμα να αυξάνει και τη σωματική του διάπλαση αλλά και τη φυσική του δύναμη. Είναι βέβαιο, πως οι αρχαίοι Έλληνες ασκούνταν με βάρη. Στην αρχαία Ολυμπία, έχει ανασκαφτεί ένας βράχος από ψαμμίτη, βάρους 143,5 κιλών με το ανάθυμα: “ΒΥΒΩΝ ΤΕΤΕΡΕΙ ΧΕΡΙ ΥΠΕΡΚΕΦΑΛΑ Μ’ ΥΠΕΡΒΑΛΕΤΟ Ο ΦΟΑ” δηλαδή, “Ο Βύβων τον σήκωσε με το ένα χέρι πάνω από το κεφάλι του” κάτι που για τα σημερινά δεδομένα είναι άσκηση που λίγοι αθλητές στον κόσμο μπορούν να πετύχουν. Οι τεχνικές και οι μέθοδοι προπόνησης των αρχαίων Ελλήνων φαίνεται πως διέφεραν αρκετά από τη σύγχρονη. Όσο αφορά όμως τις προπονητικές μεθόδους ήσαν ιδιαίτερα ανεπτυγμένες κάτι που διαφαίνεται από το Μύθο του μεγάλου αθλητή της όρθιας πάλης, του Μίλωνα από τον Κρότωνα της Μεγάλης Ελλάδος, όπου απέκτησε υπερφυσική δύναμη και ανάστημα σηκώνοντας για χρόνια από μικρό παιδί ένα μικρό μοσχαράκι μέχρι που έγινε ταύρος αλλά και τα όσα περιγράφει ο Αριστοτέλης στο έργο του “Ηθικά Νικομάχεια” σχετικά με την ειδική διατροφή και την ανάγκη των αθλητών που ασκούνταν βαριά για μεγαλύτερες μερίδες από το συνηθισμένο.

Έλεγαν λοιπόν για τον Πολυδάμα, οι αρχαίοι Έλληνες, πως για να μοιάσει στον Ηρακλή, αποφάσισε και κείνος να σκοτώσει ένα λιοντάρι με γυμνά χέρια. Και επειδή ήταν ο πρώτος άθλος του Ήρωα, ήθελε και κείνος το πρώτο κατόρθωμα που θα πραματοποιούσε να είναι αντίστοιχο. Ανεβαίνει στον Όλυμπο και χωρίς να φέρει κανένα όπλο, κατόρθωσε να σκοτώσει ένα Λιοντάρι, αρκετά μεγαλόσωμο. Στην εποχή εκείνη, όπως αναφέρει και ο Ηρόδοτος, στην Ελλάδα, υπήρχε αρκετά μεγάλος πληθυσμός λιονταριών, τα οποία με το συστηματικό κυνήγι στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δεν παρέμειναν παρά ελάχιστα μέχρι που εξαφανίστηκαν εντελώς.

Άλλος του άθλος του Πολυδάμαντα, σε ανάμνηση της Αρπαγής του Ταύρου του Μίνωα στην Κρήτη από τον Ηρακλή, ήταν όταν μπήκε μες σε ένα κοπάδι και πάλεψε με ένα τεράστιο ταύρο του θεσσαλικού κάμπου. Κατόρθωσε και τον ακινητοποίησε κρατώντας τον από τα πόδια. Τον κρατούσε με τόση δύναμη και μανία που οι όπλες του ζώου, έμειναν στα χέρια του, όταν το απελευθέρωσε από τη σιδερένια λαβή των χεριών το. Ας σημειωθεί πως ένας μεγάλος ταύρος μπορεί να ζυγίζει πάνω από χίλια κιλά…

Οι Θεσσαλοί ήταν μαζί με τους Μακεδόνες, οι μοναδικοί Έλληνες που λόγω των πεδιάδων τους και της έκτασης της γεωργικής καλλιέργειας εξέθρεφαν άλογα και είχαν ισχυρό ιππικό και για το λόγο αυτό διέθεταν μάχιμους ιππείς και επιδέξιους ηνιόχους. Μάλιστα, οι Θεσσαλοί κέρδιζαν τα περισσότερα αγωνίσματα στις αρματοδρομίες των Πανελλήνιων Αγώνων. Στο στάδιο της πόλης του, τη Σκοτούσα, ενώ ασκούνταν οι ηνίοχοι, ο Πολυδάμας, έπεσε στο στάδιο, άρπαξε από τις ρόδες ένα τέθριππο, άρμα δηλαδή που το έσερναν τέσσερις ίπποι, ενώ βρισκόταν εν κινήσει και το ακινητοποίησε!

Τα κατορθώματά του αυτά σε συνδυασμό με τη Νίκη του στο Παγκράτιο στους Πανελλήνιους Αγώνες στην Αρχαία Ολύμπια το 408 π.Χ. , έκαναν τη φήμη του Ήρωα να μεγαλώσει τόσο ώστε έφτασε το όνομά του και τα κατορθώματά του της απίστευτης δύναμης του στον Πέρση Βασιλιά στα βάθη της Ασίας. Τότε βασίλευε ο Δαρείος ο Β’, ο αποκαλούμενος και Ώχος ή Νόθος, ο οποίος θέλησε να διαπιστώσει εάν πρόκεται για φήμες ή ήταν πραγματικά τα όσα λέγονταν για τον Έλληνα αθλητή. Οι άνθρωποι της περσικής αυλής στην Ελλάδα, “τα αυτιά και τα μάτια” του Μεγάλου Βασιλιά των Βαρβάρων, έδωσαν στον Πολυδάμα, πρόσκληση- πρόκληση να φιλοξενηθεί στα μεγαλοπρεπή ανάκτορα και να παλέψει με τρεις Αθανάτους, με τρεις δηλαδή επίλεκτους Πολεμιστές.

Ο Πολυδάμας δέχτηκε την πρόκληση. Ταξίδεψε μέχρι τα βάθη της Ασίας, στο “σπίτι” του Πέρση αυτοκράτορα. Εκεί, όπου επιβλητικά λίθινα ανάγλυφα που αναπαριστούσαν άγρια μυθικά ζώα όπως οι γρύπες, λέοντες και ταύροι υποδέχονταν τα χιλιάδες υποταγμένη έθνη δούλων που προσκύναγαν και έρχονταν για να αποδώσουν φόρο υποτελείας, ο Πολυδάμας, ο αδάμαστος και Υπερήφανος Έλληνας, δεν προσκύνησε. Αντιθέτως, αποφάσισε να αγωνιστεί μπρος στα μάτια των πιο διακεκριμένων Βαρβάρων, ανάμεσα στις εκατοντάδες παλλακίδες, τους ευνούχους και τους γιγαντόσωμους απόγονους του Κύρου με τα χρωματιστά παντελόνια και τα χρυσά περιδέραια. Ο Έλληνας ολόγυμνος, όπως στην Ολυμπία προς τιμή του Θεού των Ελλήνων. Με μόνο όπλο εναντίον τριών πάνοπλων Αθανάτων τη δύναμη του κορμιού, την Πίστη του και την Αιγίδα του Ολύμπου. Στην αρχή, ο Βασιλιάς του είπε πως δε χρειάζεται παρά να μονομαχήσει με τον καθένα ξεχωριστά. Ο Πολυδάμας όμως, αρνήθηκε και του απάντησε πως και ο Ηρακλής πάλεψε με το Γηρυόνη που το τρισώματο κορμί του, ήταν σαν να αγωνιζόταν ενάντια σε τρεις άνδρες…

Δίνεται το παράγγελμα. Η μάχη ξεκινά. Οι δύο Αθάνατοι, κάνουν το θανάσιμο λάθος να προσεγγίσουν τον Πολυδάμα με τις λόγχες τους. Ο τρίτος, ξεκρεμά από τον ώμο, το παραδοσιακό όπλο των ασιατών, το τόξο και ετοιμάζει το βέλος του. Ο Θεσσαλός Ήρωας, λακτίζει τον πρώτο Αθάνατο χαμηλά στο υπογάστριο. Του διαλύει με τη φτέρνα του την κύστη. Το λάκτισμα ήταν τόσο δυνατό που ο Πέρσης χωρίς να το θέλει ξαπλώνεται στο έδαφος σπαδάζοντας στους πόνους. Ο δεύτερος Αθάνατος δε στάθηκε και τόσο τυχερός. Μία και μόνο γροθιά του παγκρατιαστή που είχε σφυραλατηθεί χτυπώντας χιλιάδες γροθιές πάνω σε πέτρες της Μάνας Ελληνικής Γης, του συνέτριψε το κρανίο… Με λαβή πνιγμού, φονεύει και τον πρώτο βάρβαρο που του είχε επιτεθεί.

Ο τρίτος Αθάνατος, βλέποντας το πως οι πελώριοι σύντροφοι του τινάσσονταν από ένα και μόνο χτύπημα του Έλληνα, σάστισε και το βέλος έμεινε στην χορδή χωρίς ποτέ να εκτοξευτεί. Λάθος που του κόστισε τη ζωή. Ο Πολυδάμας, με την ταχύτητα που εφορμά ένας Αητός, όρμησε καταπάνω του. Το σηκώνει στον αέρα και με όλη του τη δύναμη τον πετάει στο έδαφος, συντρίβοντας τους σπονδύλους του αυχένα του.

Ο Θεσσαλός παγκρατιαστής επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από το κατόρθωμα του. Μετά τη μονομαχία με τους τρεις Αθανάτους και τη νίκη εναντίον τους, ο Πολυδάμας γνώρισε όσοι λίγοι, τόσες δόξες και τιμές. Η νίκη του ήταν συνέχεια των νικηφόρων μαχών ενάντια στους Βαρβάρους της Ανατολής που απειλούσαν την Ελευθερία της Ελλάδος. Σίγουρα, αντικρύζοντας την ανδρεία και τη δύναμη του Πολυδάμα, οι Πέρσες θα αργούσαν πολύ ακόμα να επιτεθούν σε μία χώρα που εξέθρεφε τέτοιους άνδρες.

Σε μία εορτή όμως, που έκαναν φίλοι σε ένα σπήλαιο, έγινε μεγάλος σεισμός. Οι φίλοι του έτρεξαν να βγουν αμέσως έξω από τη σπηλαιά και σώθηκαν. Ο Πολυδάμας, όμως, βέβαιος και υπέρμετρα σίγουρος για τη σωματική του δύναμη, στάθηκε στο στόμιο της σπηλαιάς για να συγκρατήσει τους βράχους, δίχως όμως να τα καταφέρει. Βρήκε τραγικό θάνατο από τους πέτρινους όγκους που απέσπασε ο Εγκέλαδος από τη Μάνα Γη που τον καταπλάκωσαν.

Στην Ολυμπία είχε στηθεί χάλκινος ανδριάντας προς τιμή του Ήρωα. Στο Μουσείο της αρχαίας Ολυμπίας, έχει διασωθεί μονάχα η βάση του αγάλματος του Πολυδάμαντα μα και τούτη η ανθελληνική μανία, της προκάλεσε πολλές φθορές. Φαίνεται μονάχα:

Τούτο που διδάσκει ο Μύθος του Πολυδάμα είναι πως η δύναμη του ανθρώπινου κορμιού, όσο μεγάλη και αν είναι, ποτέ δεν πρόκειται να ξεπεράσει τις άλογες δυνάμεις της Φύσης και πως ποτέ δεν πρέπει να υπερκτιμούμε τις δυνατότητες μας. Διδάσκει όμως ο Μύθος του Πολυδάμα και τη σημασία που έχουν για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της ζωής, οι αρχαίοι Μύθοι και η επιλογή Προτύπων από τη Λαϊκή Παράδοση. Ο Πολυδάμας, κατόρθωσε σπουδαίους άθλους επειδή είχε επιλέξει να ακολουθήσει και κείνος το δύσβατο Μονοπάτι της Αρετής όπως ο Θρυλικός Ηρακλής. Και όπως διαπιστώνεται δεν κέρδισε την υστεροφημία, την αιώνια δηλαδή δόξα μόνο για τον εαυτό του αλλά για την Ελλάδα ολόκληρη.

Και είναι η Ιστορία του Πολυδάμα, γραμμική συνέχεια από τους προϊστορικούς Μυθικούς χρόνους γενναίων Ελλήνων, ανδρών που έκαναν άθλους που φάνταζαν ακατόρθωτοι, μέχρι τους Λαϊκούς Ήρωες, τους πρωτοπαλαιστές του Σήμερα όπου έκαναν επιδείξεις σωματικής δύναμης σε πλατείες και χωριά σε κάθε γωνιά της Ελλάς και που κατόρθωναν υπερφυσικά πράγματα. Απόδειξη πως είναι το Έθνος μας, συνέχεια λαμπρών Προγόνων. Ακούγοντας τις Ιστορίες του Κουταλιανού, του “Σαμψών”,του Λόντου, του Γιώργου Τρομάρα που πάλευαν με αθλητές πελώριους από όλες τις χώρες του κόσμου και δοξάζοντας την Ελλάδα σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης, πρέπει ο Έλληνας να αισθάνεται Υπερήφανος. Πρέπει όμως και ο Νέος να στρέφεται στον Αθλητισμό και να αποστρέφεται τα άρρωστα πρότυπα που προβάλλουν οι Παγκόσμιοι Δυνάστες και που ύπουλα επιβάλλουν. Πρέπει ακόμα, να τονιστεί η διαφορά που κατείχαν οι σπουδαίοι αθλητές στον αρχαίο ελληνικό κόσμο και στο ψευτορωμαΐικο σήμερα. Τότε, οι αθλητές που κέρδιζαν Νίκη σε Πανελλήνιους Αγώνες, τους προσέφεραν δωρεάν σίτιση εφόρου ζωής και κατείχαν περίοπτη κοινωνική θέση. Σήμερα, οι περισσότεροι από τους σπουδαίους αθλητές που έκαναν την Ελλάδα ξακουστή σε όλη τη Γη, καταδικάζονται στη φτώχεια και στη λησμονιά και η Πολιτεία που διοικείται από λαμόγια και ανδρείκελα δεν τους προσφέρει ούτε μία σύνταξη…

Η υπερφυσική δύναμη που απέκτησε ο Πολυδάμας στην προσπάθεια του να μοιάσει στον Ηρακλή, πρέπει να μας δίνει δύναμη και κουράγιο πως όλα μπορεί να επιτευχθούν και πως τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Ακούγοντας και διαβάζοντας ιστορίες για τα κατορθώματα των Προγόνων, ο Νέος, παρακινείται και κείνος να φανεί αντάξιος και καλύτερος. Φτιάχνοντας την εικόνα του Πολυδάμα στο Νου, να παλεύει και να σκοτώνει ένα λιοντάρι με γυμνά χέρια, να ακινητοποιεί ένα πελώριο ταύρο, να σταματά ένα άρμα με τέσσερα άλογα, να πολεμά με γυμνά χέρια τρεις πάνοπλους επίλεκτους βαρβάρους και να νικά στα βάθη της Ασίας, γεμίζει η Ψυχή, η Καρδιά και ο Νους του Έλληνα με φρόνημα και δύναμη αδάμαστα και ακατάλυτα που όλα μπορεί να τα καταφέρει.