“Τέλος εποχής” και για την 133 Σμηναρχία Μάχης στο Καστέλι της Κρήτης, το πλέον προωθημένο πολεμικό αεροδρόμιο στο νότιο Αιγαίο, από το οποίο επιχειριύν τα F-16 Block 52+ της 115 ΠΜ.
Οπως ανακοινώθηκε σήμερα από τον υπουργό Υποδομών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη στις 15 Μαΐου θα γίνει η πρόσκληση ενδιαφέροντος στις εταιρείες για τα τεύχη δημοπράτησης, για να μετατραπεί το Καστέλι σε ένα “διεθνές αεροδρόμιο”.
Η ιστορία της Μονάδας αρχίζει το Νοέμβριο του 1940 με την έναρξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ομάδα Άγγλων και Ελλήνων τεχνικών, άρχισε τη μελέτη, τη χάραξη και τη κατασκευή ενός βοηθητικού διαδρόμου προσγείωσης, τον οποίον όμως στη συνέχεια αχρήστευσαν, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της Μάχης της Κρήτης.
Μετά την ολοκληρωτική κατάληψη του νησιού, τον Ιούνιο του 1941 οι Γερμανοί, με αναγκαστική εργασία των κατοίκων της περιοχής, ανακατασκεύασαν το διάδρομο προσγείωσης. Επίσης, κατασκεύασαν νέα κτίρια και καταφύγια, και εγκατέστησαν μόνιμα μία Μοίρα αναγνωριστικών Α/Φ.
Από το καλοκαίρι του 1941, μέχρι το Μάρτιο του 1943, εκτελούντο από το αεροδρόμιο Καστελλίου, ημερησίως, 200-400 πτήσεις Α/Φ βομβαρδισμού, αναγνώρισης και μεταφοράς εφοδίων και πυρομαχικών προς τη Βόρειο Αφρική με Α/Φ JU-88D-5, JU-86P2, Me-109E-7.
Τον Ιούλιο του 1943 πραγματοποιήθηκε σαμποτάζ από Άγγλους και Έλληνες. Τα γερμανικά στρατεύματα αποχωρούν τον Σεπτέμβριο του 1944. Το 1947 ξεκινά η ανακατασκευή του αεροδιαδρόμου.
Από το Μάιο του 1951 έως την 15-Ιουλίου-1953 η Μοίρα Κατασκευών της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας εκτελεί έργα που κόστισαν 4,5 δις δραχμές. Μετά την ολοκλήρωση των έργων προσγειώνεται το πρώτο Α/Φ τύπου Dakota. Έως το 1964 πραγματοποιούνται και άλλα συμπληρωματικά έργα και μετασταθμεύουν Α/Φ F-86D, F-84F και T-33.
Την περίοδο 1967 έως 1968 κατασκευάστηκε η περίφραξη του Α/Δ.
Στις 20-7-1974 το Α/Δ μετονομάζεται σε 133 Σμηναρχία Μάχης. Στις 30-6-1976 15 Α/Φ F-86F της 344ΜΔΒ μετασταθμεύουν στην 133ΣΜ. Από το Σεπτέμβριο του 2000 έως και σήμερα, Α/Φ F-16 αναλαμβάνουν από την Μονάδα επιχειρησιακό ρόλο αεράμυνας.
Α/Φ-Ε/Π που υπηρέτησαν
F-84F, Α-7, F-4, F-16, T-33, C-41, C-130, NORATLAS, ενώ σήμερα αποτελεί την πλέον προωθημένη βάση readiness στο Νότιο Αιγαίο, από όπου εξορμούν τα F-16 για να προστατεύσουν το σύμπλεγμα της Μεγίστης και να επιτηρούν τον FIR Αθηνών.
Ο κ. Χρυσοχοΐδης, παρουσία των τοπικών φορέων, έδωσε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου τονίζοντας ότι η Κρήτη χρειάζεται ένα μεγάλο σύγχρονο αεροδρόμιο, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες από την αύξηση των τουριστών και πρόσθεσε ότι το έργο, σε συνδυασμό με τις βελτιώσεις στο οδικό δίκτυο, θα συμβάλει τα μέγιστα, ώστε να είναι σε θέση να φιλοξενήσει περισσότερους τουρίστες.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο υπουργός, την Πέμπτη 15 Μαΐου δημοπρατείται το νέο αεροδρόμιο και θα δοθούν τα επίσημα τεύχη προκήρυξης. Σε έξι μήνες θα υπάρχει ανάδοχος, ο οποίος θα αναλάβει την εκτέλεση του έργου.
Πρόκειται για ένα έργο 800 εκ. ευρώ και κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του θα εργάζονται 1.000 άτομα, ενώ όταν ξεκινήσει η λειτουργία του αεροδρομίου υπολογίζεται ότι θα απασχολεί 4.000 εργαζόμενους.
Η εικόνα σε όλες τις αεροπορικές βάσεις της Πολεμικής Αεροπορίας που εδρεύουν οι πολεμικές Μοίρες των αεροσκαφών είναι σχεδόν κοινή. Ιπτάμενο και τεχνικό προσωπικό δίνουν καθημερινά ένα τιτάνιο αγώνα, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας για να βγει το απαιτητικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, οι κατά καιρούς ασκήσεις ή η παρουσία της Π.Α. στο εξωτερικό, αλλά και για να καλυφθούν οι ετοιμότητες των αεροσκαφών επιφυλακής.
Επίσης, συχνοί επισκέπτες στο αεροδρόμιο του Καστελίου είναι και τα μεταγωγικά αεροσκάφη C-130 που μεταφέρουν το απαραίτητο τεχνικό προσωπικό για την εξυπηρέτηση των αεροσκαφών αλλά και απαραίτητα ανταλλακτικά και υλικά (ανάλογα δηλαδή με το ποια Μοίρα αναλαμβάνει καθήκοντα επιφυλακής και τον τύπο του F-16), από τις μητρικές βάσεις.
Από το αεροδρόμιο του Καστελίου εκτελούνται καθημερινά καθήκοντα ετοιμότητας των πέντε λεπτών με τους πιλότους να παραμένουν στον ειδικό χώρο των readiness, πράγμα που σημαίνει ότι από τη στιγμή που θα δοθεί εντολή για άμεση απογείωση τα αεροσκάφη θα πρέπει να βρίσκονται στον αέρα μέσα σε πέντε λεπτά, ενώ υπάρχει και η κατάσταση της ετοιμότητας των δύο λεπτών όπου οι χειριστές βρίσκονται μέσα στα αεροσκάφη τους και περιμένουν εκεί την εντολή για απογείωση.
Από τη στιγμή που θα δοθεί εντολή για άμεση απογείωση τα αεροσκάφη θα πρέπει να βρίσκονται στον αέρα μέσα σε πέντε λεπτά, ενώ υπάρχει και η κατάσταση της ετοιμότητας των δύο λεπτών όπου οι χειριστές βρίσκονται μέσα στα αεροσκάφη τους και περιμένουν εκεί την εντολή για απογείωση.
Συγκεκριμένα, η Σμηναρχία, εξυπηρετεί τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 που μετασταθμεύουν από την 115 Πτέρυγα Μάχης των Χανίων και τα αεροσκάφη του ίδιου τύπου από την 116 Π.Μ. του Αράξου, για να αναλάβουν αποστολές αναχαίτισης στο νοτιοανατολικό Αιγαίο.
Το αεροδρόμιο του Καστελίου μάλιστα, γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη από μετά την αποχώρηση των μαχητικών αεροσκαφών Mirage F-1CG και την διάλυση της 334 Μοίρας Παντός Καιρού η οποία είχε αναλάβει αυτόν ακριβώς τον ρόλο επιχειρώντας από την 126 Σμηναρχία Μάχης του Ηρακλείου από τον Ιούλιο του 1989 έως τον Ιούλιο του 2000.
Αν μελετήσει λοιπόν κανείς προσεκτικά τα στοιχεία με τις τουρκικές προκλήσεις στον συγκεκριμένο τομέα, μπορεί να καταλάβει τη σημασία του έργου που επιτελεί καθημερινά το προσωπικό της 133 Σμηναρχίας Μάχης.
Καθημερινά, άνθρωποι και μηχανές δοκιμάζονται κάτω από άκρως ρεαλιστικές συνθήκες. Αίμα, ιδρώτας και κηροζίνη τα συστατικά του ακήρυκτου αεροπορικού πολέμου στο Αιγαίο.
Οι εργασίες βέβαια είχαν ξεκινήσει λίγα χρόνια πριν, όταν στα μέσα της δεκαετίας του 1990 η Πολεμική Αεροπορία έκρινε ότι έπρεπε να αξιοποιηθεί το, ανενεργό μέχρι εκείνη τη στιγμή για εξυπηρέτηση αεροσκαφών επιφυλακής, αεροδρόμιο του Καστελίου με όλα τα απαραίτητα έργα υποδομής ώστε να μπορέσει με επιτυχία να εκπληρώσει την αποστολή του, στο πλαίσιο μάλιστα και του (τότε) Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος Ελλάδας-Κύπρου.
Από το 2000 άρχισαν τα readiness των μαχητικών αεροσκαφών F-16 από το αεροδρόμιο του Καστελίου.
Ο ανακατασκευασμένος διάδρομος συνολικού μήκους 9.568 ποδών και ο παράλληλος τροχόδρομος παραδόθηκαν σε χρήση την άνοιξη του 1997 ενώ δύο περίπου χρόνια αργότερα ολοκληρώθηκε και τα έργα φωτεινής σήμανσης, οπότε από το 2000 άρχισαν τα readiness των μαχητικών αεροσκαφών F-16 από το αεροδρόμιο του Καστελίου.
Η αεροπορική βάση διαθέτει σήμερα έναν υπερσύγχρονο πύργο ελέγχου, ραντάρ προσέγγισης, σύστημα TACAN αλλά και επαρκή αριθμό καταφυγίων αεροσκαφών που της δίνουν την ευκαιρία να φιλοξενήσει μεγαλύτερο αριθμό μαχητικών.
Η αεροπορική βάση διαθέτει σήμερα έναν υπερσύγχρονο πύργο ελέγχου, ραντάρ προσέγγισης, σύστημα TACAN αλλά και επαρκή αριθμό καταφυγίων αεροσκαφών που της δίνουν την ευκαιρία να φιλοξενήσει μεγαλύτερο αριθμό αεροσκαφών, αν αυτό κριθεί απαραίτητο και με βάση τις εκάστοτε ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας.
Μάλιστα, το προσωπικό της Μονάδας έχει ανταποκριθεί με τον καλύτερο τρόπο κάθε φορά που καλείται να φιλοξενήσει αεροσκάφη και πληρώματα της Π.Α. που συνεκπαιδεύονται, υπό το πρίσμα διαφόρων ασκήσεων.
Η παρουσία της Πολεμικής Αεροπορίας στο Καστέλι και οι ετοιμότητες των αεροσκαφών από την 133 Σμηναρχία Μάχης ,απέκτησαν ακόμα μεγαλύτερη κρισιμότητα και ενδιαφέρον μετά την μεταφορά και εγκατάσταση στο νησί τον Μάρτιο του 1999, του ρωσικού αντιαεροπορικού πυραυλικού συστήματος S-300PMU-1.
Από την ημέρα εκείνη και έπειτα η Κρήτη βρίσκεται στο «επίκεντρο του ενδιαφέροντος» για την τουρκική Πολεμική Αεροπορία που επιχειρεί -σχεδόν σε μηνιαία βάση- να φωτογραφίζει από αέρος τις εγκαταστάσεις που φιλοξενούν το αντιαεροπορικό σύστημα ή τις πιθανές θέσεις ανάπτυξής του.
Ελπίζουμε οι τουρίστες να κάνουν και αναχαιτίσεις…