Ο γεωγράφος και περιηγητής του αρχαίου κόσμου
Η Έφεσος τον 2ο π.Χ. αιώνα ήταν μια μεγαλούπολη, η πρωτεύουσα ολόκληρης της Ιωνίας, εκεί όπου κατέληγαν όλοι οι δρόμοι της Μικράς Ασίας. Στο λιμάνι της Εφέσου έρχονταν πλοία από όλα τα μήκη και τα πλάτη της Μεσογείου μεταφέροντας στα αμπάρια τους πλήθος θησαυρών. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον μεγάλωσε ο Αρτεμίδωρος. Τα πλοία όμως για να ταξιδέψουν χρειάζονταν εξερευνητές και χάρτες με τις αποστάσεις που απείχε το κάθε λιμάνι από το άλλο, για το πώς ήταν το γεωγραφικό ανάγλυφο της περιοχής και ποιοι λαοί κατοικούσαν σ’ εκείνες τις χώρες.
Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς γεννήθηκε ή ποιοι ήταν οι γονείς του Αρτεμιδώρου, αλλά από νωρίς ξεκίνησε να ταξιδεύει και να καταγράφει πληροφορίες για τον κάθε τόπο που επισκέπτονταν. Ταξίδεψε στην Αίγυπτο και στην Αιθιοπία όπου γνώρισε τους λαούς που κατοικούσαν σε εκείνα τα μέρη και τους περιέγραψε. Ο Αρτεμίδωρος περιέγραψε τα άγρια ζώα της Αφρικής, όπως τους ρινόκερους, τις καμηλοπαρδάλεις, τους γατόπαρδους (τσιτάχ), τους μπαμπουίνους και πολλά άλλα εξωτικά ζώα που συνάντησε στα ταξίδια του εκεί.
Εξερεύνησε επίσης τις ακτές της Ερυθράς θάλασσας και όλες τις ακτές της Μεσογείου. Περιέγραψε τις εκβολές του Ροδανού ποταμού στην νότια Γαλατία (Γαλλία). Ο Αρτεμίδωρος εξερεύνησε τις ακτές έξω από τις στήλες του Ηρακλέους (Γιβραλνταρ) και περιέγραψε τις ακτές του Ατλαντικού ωκεανού. Απόκτησε γνώσεις και με την εργασία του βοήθησε τον μεγαλύτερο γεωγράφο της αρχαιότητας, τον Στράβωνα να γράψει τα «Γεωγραφικά» του. Ο Αγαθήμερος και ο Μαρκιανός επίσης είχαν σαν πηγή τους τον Αρτεμίδωρο. Εκτός από την καταγραφή των πόλεων και των γεωγραφικών χαρακτηριστικών της κάθε περιοχής, μετρούσε επίσης και τις αποστάσεις που απείχε μια πόλη από μια άλλη πόλη ή πόσο απείχε μια χώρα από μια άλλη.
Τα έργα του από πολύ νωρίς χρησιμοποιήθηκαν σαν εργαλεία στα χέρια ναυτικών και εξερευνητών. Μέτρησε την απόσταση από τις στήλες του Ηρακλέους ως τον ποταμό Γάγγη της Ινδίας και βρήκε ότι η απόσταση μεταξύ τους ήταν 68.549 στάδια. Με το υλικό που μάζεψε από τις περιηγήσεις του έγραψε τον «Περίπλου», χρησιμοποιώντας σαν βοηθήματα έργα αρχαιότερων γεωγράφων και ιστορικών όπως του Ερατοσθένη του Κυρηναίου, του Πολύβιου του Μεγαλοπολίτη και του Τημοσθένη.
Άλλα έργα του Αρτεμίδωρου ήταν τα «Γεωγραφούμενα» σε 11 βιβλία όπου περιέγραψε την γεωγραφία της οικουμένης (η γη που κατοικείται από ανθρώπους).
Στα «Ιωνικά υπομνήματα» του περιέγραψε τον γεωγραφικό χώρο και την ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Ιωνίας. Από αυτά τα έργα του τα περισσότερα χάθηκαν, σώθηκαν μόνο λίγα αποσπάσματα μέσα από έργα άλλων συγγραφέων. Δεν γνωρίζουμε πότε πού πέθανε ο Αρτεμίδωρος, αλλά ξέρουμε σίγουρα πως με το έργο του συνέβαλλε στην ανάπτυξη της επιστήμης της Γεωγραφίας και της ανθρωπογεωγραφίας με τα ταξίδια και τις μελέτες που έκανε σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο.
Αίας ο Τελαμώνιος
Τ. Ο. Καβάλας
Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/index.php/enimerosi/view/agnwstes-morfes-tou-ellhnismou-artemidwros-o-efesios#ixzz32zhoLO9b
