Site icon ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ

Gustave Le Bon – «Η Ψυχολογία των Μαζών» ΙΙ

Β’ Μέρος

Επιπροσθέτως, ο Λε Μπον παρατηρεί ότι επειδή ο όχλος επηρεάζεται μόνο από τα υπερβολικά συναισθήματα, ο ρήτορας που επιθυμεί να τον συναρπάσει πρέπει να χρησιμοποιήσει ως το σημείο κατάχρησης βίαια επιχειρήματα. Ακόμη, πρέπει να υπερβάλλει, να διαβεβαιώνει, να επαναλαμβάνει και να μην επιχειρεί ποτέ να αποδείξει τίποτα με την λογική. Πρόκειται για την συνηθισμένη επιχειρηματολογία των ρητόρων στις δημόσιες συγκεντρώσεις. Στο σημείο αυτό, δε, συμπληρώνει ότι η υπερβολή του όχλου αναφέρεται μόνο στα συναισθήματα και με κανένα τρόπο στην διάνοια, κάτι που αυτομάτως σημαίνει ότι το διανοητικό επίπεδο του ατόμου που βρίσκεται στον όχλο μειώνεται σημαντικά.

Εν συνεχεία, ο Γάλλος επιστήμονας υποστηρίζει ότι η καθαρή και απλή διαβεβαίωση, απογυμνωμένη από κάθε συλλογισμό και από κάθε απόδειξη, αποτελεί ένα σίγουρο μέσο για να εισχωρήσει μια ιδέα στο πνεύμα των όχλων. Έτσι, όσο πιο λακωνική και πιο απογυμνωμένη από ενδείξεις και αποδείξεις είναι η διαβεβαίωση, τόσο μεγαλύτερο κύρος έχει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα θρησκευτικά βιβλία και οι κώδικες όλων των εποχών, που ενήργησαν πάντοτε με απλές διαβεβαιώσεις, καθώς και διάφοροι πολιτικοί ή βιομήχανοι, που γνωρίζουν πολύ καλά την αξία της διαβεβαίωσης.

Εντούτοις, η διαβεβαίωση αυτή δεν αποκτά πραγματική επιρροή, παρά μόνο στην περίπτωση που επαναλαμβάνεται συνεχώς και όσο γίνεται περισσότερο με τους ίδιους όρους. Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί άλλωστε ο Ναπολέων, ο οποίος έλεγε ότι μόνο μια σοβαρή μορφή ρητορικής υπάρχει, η επανάληψη, καθώς το βεβαιωμένο πράγμα καταλήγει μέσω της επανάληψης να καθιερωθεί στα πνεύματα σαν μια αποδεδειγμένη αλήθεια. Έτσι, όταν μια διαβεβαίωση επαναληφθεί αρκετά, με ομοθυμία στην επανάληψη, σχηματίζεται αυτό που λέγεται «ρεύμα της κοινής γνώμης» και επεμβαίνει ο ισχυρός μηχανισμός της μεταδοτικότητας.

Στο σημείο αυτό, επίσης, ο Λε Μπον έλεγε ότι στους όχλους οι ιδέες, τα συναισθήματα, οι συγκινήσεις και οι πίστη κατέχουν μια έντονη μεταδοτική δύναμη, φαινόμενο το οποίο παρατηρείται και στα ζώα όταν είναι σε αγέλη. Πιο συγκεκριμένα, αποφαινόταν ότι ο άνθρωπος, όπως και τα ζώα, είναι φυσικά μιμητικός, με την μίμηση να αποτελεί για αυτόν μια ανάγκη, υπό τον όρο βέβαια αυτή η μίμηση να είναι εύκολη. Από αυτή την ανάγκη γεννάται και η επιρροή της μόδας.

Συνεπώς παρατηρούσε ότι τους όχλους τους οδηγούν με πρότυπα και όχι με επιχειρήματα. Σε κάθε εποχή ένας μικρός αριθμός ατομικοτήτων αποτυπώνει την δράση του που την μιμείται η μάζα. Ωστόσο, αυτές οι ατομικότητες δεν πρέπει να ξεφεύγουν πολύ από τις κοινώς αποδεκτές ιδέες, καθώς τότε η μίμηση τους θα γινόταν πολύ δύσκολη και η επίδραση τους θα ήταν μηδαμινή. Για αυτό ακριβώς τον λόγο, παρατηρεί ο Γάλλος ερευνητής, οι άνθρωποι που είναι υπερβολικά ανώτεροι από την εποχή τους δεν έχουν γενικά καμία επίδραση σε αυτήν, καθώς η «απόσταση» είναι πολύ μεγάλη.

Αξιοσημείωτη παραμένει, όμως, και μια ακόμη άποψη του Λε Μπον, ο οποίος υποστήριζε ότι η Ιστορία διδάσκει ότι την στιγμή που οι ηθικές δυνάμεις και ο πολιτισμός μιας κοινωνίας έχασαν την δύναμη τους, η τελική διάλυση επιτελέστηκε από τους ασυνείδητους και κτηνώδεις όχλους, που δικαίως χαρακτηρίστηκαν «βάρβαροι».

Ωστόσο, στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι αν και οι πεποιθήσεις του, που είναι διάχυτες στο έργο του και οι οποίες ουσιαστικά αποτελούν συμπεράσματα των επιστημονικών του ερευνών, φανερώνουν την πίστη του στον «Ηγέτη», δεν υπονοούν καμία περιφρονητική ή υποτιμητική διάθεση προς την μάζα. Αντίθετα, θεωρούσε ότι διαμέσου της ιεράρχησης, της πειθαρχίας και της ορθής καθοδήγησης μπορεί αναμφισβήτητα να απολαύσει τον πολιτισμό, να συμμετέχει στην προαγωγή και στην ανάπτυξη του, να αποκτήσει δικαιώματα, αλλά και να προστατευθεί από την αυθαιρεσία και την παραπλάνηση.

Ο Λε Μπον, επίσης, ως βαθύς γνώστης των ανθρωπίνων πραμάτων, παρατηρούσε πολύ εύστοχα και επεσήμανε ότι όσο ισχυροί είναι οι δεσμοί μεταξύ των ατόμων μιας ομάδας ανθρώπων, τόσο δυσκολότερα αυτή καθίσταται «όχλος», και επομένως τόσο δυσκολότερα χειραγωγείται από επιτήδειους και πονηρούς δημαγωγούς. Ως ισχυρούς δεσμούς μεταξύ των ατόμων θεωρούσε την κοινή φυλετική καταγωγή, την επίγνωση του κοινού ιστορικού παρελθόντος, την παράδοση, και οπωσδήποτε την κοινή θρησκευτική πίστη.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο, λοιπόν, που οι σύγχρονοι δυνάστες εφαρμόζουν αυτές τις εθνομηδενιστικές και ισοπεδωτικές πρακτικές στην πατρίδα μας, πρακτικές που έχουν άλλωστε εφαρμοστεί και σε άλλες κοινωνίες των λεγόμενων «προηγμένων» κρατών στο παρελθόν. Δεν χωράει καμία αμφιβολία ότι διαλύοντας κάθε εθνικό και φυλετικό δεσμό, διαγράφοντας έτσι στην ουσία την ιστορία μας και αφαιρώντας τον ενιαίο θρησκευτικό χαρακτήρα της πατρίδας μας, δεν επιδιώκουν τίποτε άλλο πέραν της μεταβολής του έθνους και του λαού μας, τον πλέον ομοιογενή εθνικά και γλωσσικά λαό της Ευρώπης, σε ένα όχλο ασπόνδυλο, δίχως ταυτότητα και παρελθόν, και τελικά χωρίς μέλλον.

Αντεπίθεση

Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/enimerosi/view/gustave-le-bon-h-psuchologia-twn-mazwn1#ixzz3juoofHfk

Exit mobile version