Τα συμφέροντα της Τουρκίας εξυπηρετεί ο αγωγός ΤΑΡ

Σχετικά με τις θριαμβολογίες και μεγαλοστομίες της μνημονιακής κυβέρνησης για την έναρξη των εργασιών του αγωγού TAP (Trans Adriatic Pipeline) αντιγράφουμε από το βιβλίο «Ο Ενεργειακός Σχεδιασμός της Τουρκίας» που πρόσφατα κυκλοφόρησε από το Ίδρυμα Αιγίς.

«Η Τουρκία γεωγραφικά κείται πλησίον δυο περιοχών με μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Από τις περιοχές αυτές προωθείται το 40% του πετρελαίου και το 20% του φυσικού αερίου των παγκοσμίων αναγκών. Η Τουρκία, που ειρήσθω εν παρόδω πέραν της υδροενέργειας δεν διαθέτει άλλες ενεργειακές πηγές, βρίσκεται στο σταυροδρόμι μεταξύ Ευρώπης και Ασίας και ούτως είναι κατά κάποιον τρόπο προορισμένη να καταστεί ενεργειακός διάδρομος μεταξύ Κασπίας και Ευρώπης. Εξ αρχής αυτός ήταν ο σχεδιασμός της πολιτικής και των φιλοδοξιών της Άγκυρας μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Η Τουρκία προς εκπλήρωση αυτού του σχεδιασμού κατέστρωσε μια διπλή στρατηγική. Πρώτον θέλησε να θωρακίσει την ενεργειακή της ασφάλεια δια της διαφοροποιήσεως των ενεργειακών πηγών και δεύτερον να ισχυροποιήσει την γεωπολιτική της θέση στην περιοχή δια της λειτουργίας της ως ενεργειακός διάδρομος.

Οι ΗΠΑ επί προέδρου Κλίντον άρχισαν να ενδιαφέρονται για τα ενεργειακά κοιτάσματα της Κασπίας και ξεκίνησαν μια προσπάθεια εξοστρακισμού της ρωσικής επιρροής από τα νεοδημιουργηθέντα κράτη της περιοχής, κυρίως την Γεωργία και το Αζερμπαϊτζάν. Το 2003 η Τουρκία, το Αζερμπαϊτζάν και η Γεωργία με προτροπή των ΗΠΑ υπέγραψαν συμφωνία για την Ασφάλεια του (σχεδιαζόμενου) Νοτίου-Ανατολικού Ενεργειακού Διαδρόμου (Ενεργειακός Διάδρομος Ανατολής-Δύσης). Το 2004 η Ευρωπαϊκή Ένωση τόνισε την σπουδαιότητα της Τουρκίας για την διαφοροποίηση πηγών προμήθειας πετρελαίου και φυσικού αερίου της Δυτικής Ευρώπης. Ο πρώτος αγωγός που έγινε πραγματικότητα από αυτό τον σχεδιασμό Ενεργειακού Διαδρόμου Ανατολής-Δύσης ήταν ο αγωγός Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν (BTC). Ο μήκους 1.770 χλμ αγωγός πετρελαίου BTC, που εγκαινιάστηκε το 2003 και ετέθη σε λειτουργία το 2005, προμηθεύει μέσω του τουρκικού λιμένα Τσεϊχάν της Ανατολικής Μεσογείου  με πετρέλαιο  την Δυτική Ευρώπη. Αν και η σημασία του αγωγού από οικονομικής πλευράς είναι περιορισμένη, εν τούτοις η γεωπολιτική διάσταση αυτού είναι εξόχως σημαντική αφού λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου προς την Δυτική Ευρώπη. Παράλληλα προς τον BTC λειτουργεί από το 2007 ο μήκους 692 χλμ αγωγός φυσικού αερίου BTE, που ξεκινά από το Μπακού και μέσω Τιφλίδας καταλήγει στην τουρκική πόλη Ερζερούμ. Ο BTE τροφοδοτείται όπως προαναφέρθηκε από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ του Αζερμπαϊτζάν, ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα φυσικού αερίου παγκοσμίως, το οποίο κείται στην Κασπία Θάλασσα σε απόσταση 70 χλμ από το Μπακού. Με τον αγωγό BTE η Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν απέκτησαν σπουδαίο ρόλο στην διεθνή αγορά φυσικού αερίου.

Ο ρόλος αυτός των δυο χωρών θα μεγιστοποιηθεί με τον σχεδιαζόμενο αγωγό TANAP (Trans Anatolian Pipeline) ο οποίος θα προμηθεύει την Δυτική Ευρώπη με φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα Σαχ Ντενίζ, μέσω Γεωργίας και Τουρκίας και εν συνεχεία μέσω Ελλάδας και του αγωγού TAP (Trans Adriatic Pipeline).

Εφόσον ο αγωγός TANAP γίνει πραγματικότητα, τότε η Τουρκία θα έχει κάνει ένα πολύ σοβαρό βήμα προς την κατεύθυνση να καταστεί ενεργειακός διάδρομος από την Κασπία προς την Ευρώπη».

«Το γεωστρατηγικό συμφέρον της Ρωσίας επιτάσσει την κατασκευή αγωγών με όσο το δυνατόν μεγάλους όγκους μεταφοράς που θα τροφοδοτούν τις αυξανόμενες ανάγκες της Ευρώπης. Τα Βαλκάνια και ιδιαίτερα η Ελλάδα θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό γεωστρατηγικό ρόλο στον «ψυχρό πόλεμο» των αγωγών που διεξάγεται μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Η πολιτική των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπαγορεύει την απεξάρτηση της Ευρώπης από τα κοιτάσματα της Ρωσίας και την εξάρτηση της από τα κοιτάσματα της Κασπίας και γενικά από χώρες που ελέγχονται από την Ουάσιγκτον.

Σε αυτό το πλαίσιο η Ουάσιγκτον μέσω των ελεγχόμενων κυβερνήσεων στην Ελλάδα και Βουλγαρία κατόρθωσε να ματαιώσει, να ακυρώσει τον αγωγό South Stream που θα προμήθευε υποθαλασσίως μέσω της Μαύρης Θάλασσας με ρωσικό φυσικό αέριο τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη. Ομοίως μέσω των υποτακτικών κυβερνήσεων Ελλάδας και Βουλγαρίας ματαιώθηκε και ο αγωγός ρωσικού πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. Αντ’ αυτών οι ΗΠΑ επεδίωξαν και κατάφεραν να προωθήσουν τον αγωγό TANAP που θα προμηθεύει με φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, μέσω Τουρκίας, την Ελλάδα και στην συνέχεια μέσω του αγωγού TAP την Κεντρική Ευρώπη. Στον συγκεκριμένο αγωγό ρόλο κλειδί παίζει η Τουρκία και όχι η Ελλάδα, αν και κάποιοι κύκλοι προσπαθούν να πείσουν για το αντίθετο.

Η Ελλάδα ως διαμετακομίστρια χώρα και ως συμμετέχουσα με ελάχιστο ποσοστό στον αγωγό TAP ουδόλως καθίσταται ενεργειακός παίκτης οποιασδήποτε βαθμίδας και βέβαια τα οικονομικά οφέλη από αυτή την σύμπραξη είναι από αδιευκρίνιστα έως πολύ ολίγα σε βάθος δεκαετιών. Όσον αφορά τα βαρύγδουπα περί «η Ελλάδα καθίσταται ενεργειακός κόμβος» και «μεγαλώνει κατά πολύ η γεωπολιτική αξία της χώρας» λόγω της συμμετοχής στον TAP, απλά θα πρέπει να αγνοηθούν ως φληναφήματα.

Αγωγοί αυτής της αξίας όπως ο TAP διακλαδώνονται σε όλη την Ευρώπη και περνούν από πολλές χώρες όπως Ουγγαρία, Τσεχία, Πολωνία, Ρουμανία κ.α. , χωρίς βέβαια να καταστούν αυτές οι χώρες πρότυπα ανάπτυξης εξ αιτίας της διέλευσης των αγωγών και χωρίς να αλλάζει στο ελάχιστο η γεωπολιτική τους αξία.

Πολύ όμως σοβαρές είναι οι επιπτώσεις της διέλευσης του ΤΑP από την Ελλάδα στο πολιτικό επίπεδο. Οι μοιραίες και προδοτικές αποφάσεις των ελληνικών κυβερνήσεων που εναρμονιζόμενες με την ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ υπονόμευσαν τον ρωσικό αγωγό πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη και τον ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου South Stream, φέρνοντας τον αγωγό TAP στο ενεργειακό προσκήνιο, θα έχουν μετά βεβαιότητας αρνητικό γεωστρατηγικό αντίκτυπο για την Ελλάδα. Πέραν της εμφανούς δυσαρέσκειας της Μόσχας, η Ελλάδα σταδιακά καθίσταται ενεργειακός όμηρος της Τουρκίας στον τομέα του φυσικού αερίου, αφού αυτοί που έχουν τα νομικά και πολιτικά δικαιώματα στον TANAP που τροφοδοτεί τον TAP και που είναι οι βασικοί μέτοχοι Αζέροι και Τούρκοι, θα μπορούν όποτε θέλουν να περιορίζουν την παροχή προς την Ελλάδα με διάφορα προσχήματα, χωρίς αυτό αναγκαστικά να συνδυάζεται με την παροχή στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Στην ακύρωση του αγωγού South Stream και στην άρξη κατασκευής του αγωγού TANAP η Ρωσία αντέδρασε όπως προαναφέραμε με την πρόταση της για τον αγωγό Turkish Stream, ο οποίος μέσω Τουρκίας, Ελλάδας, Σκοπίων, Σερβίας και Ουγγαρίας θα προμήθευε με φυσικό αέριο τα Βαλκάνια και την Ευρώπη, με ικανότητα μεταφοράς 63 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως. Όμως και για αυτό τον αγωγό οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασαν αρνητικά, τονίζοντας προς όλες τις κατευθύνσεις ότι δεν είναι προς το συμφέρον των Βαλκανικών χωρών να υποστηρίξουν τον Turkish Stream. Στην κατασκευή αυτού του αγωγού δεν έπρεπε να επιμείνει ούτε η Αθήνα αφού και αυτός θα αναδείκνυε τον γεωπολιτικό ρόλο της Τουρκίας, ενώ η Ελλάδα θα ήταν απλά μια χώρα διέλευσης χωρίς ουσιαστικά δικαιώματα και γεωστρατηγικά οφέλη.

Παρενθετικά αναφέρουμε ότι γεωστρατηγικά για την Ελλάδα ο μόνος ωφέλιμος αγωγός θα ήταν το νότιο ισοδύναμο του North Stream, ήτοι η ανάκληση της ακύρωσης για τον South Stream. Για να γίνει όμως αυτό απαιτείται αλλαγή γεωπολιτικής κατεύθυνσης και εφαρμογή εθνοκεντρικής στρατηγικής.

Η Ελλάδα προφανέστατα θα πρέπει να αντιταχθεί σε οτιδήποτε αναδεικνύει την Τουρκία ως περιφερειακή δύναμη στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ήτοι σαφέστατα θα πρέπει να εξουδετερώσει στο πλαίσιο του εφικτού τα σχέδια της Άγκυρας να καταστεί ενεργειακός διάδρομος προς την Ευρώπη».

Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/enimerosi/view/o-agwgos-tap-ejuphretei-ta-sumferonta-ths-tourkias#ixzz491zYmpD2