Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, οι «Ηρακλείδες» υπήρξαν οι γιοί του Ηρακλή, καθώς και οι απόγονοι τους, ενώ πολλοί είναι και οι βασιλικοί οίκοι στην αρχαία Ελλάδα που οριοθετούσαν την καταγωγή τους μέχρι τον μέγιστο των Ελλήνων ήρωα, τον πλέον ένδοξο της ελληνικής μυθολογίας.Χαρακτηριστική, δε, είναι η περίπτωση των βασιλέων της Μακεδονίας, τους οποίους μιμήθηκαν όλες σχεδόν οι δυναστείες των ελληνιστικών κρατών. Κατά την παράδοση, λοιπόν, οι Ηρακλείδες ήταν άμεσοι απόγονοι του Ηρακλή και της Δηιάνειρας, με την κάθοδο τους στην Πελοπόννησο να σχετίζεται με την άφιξη των τελευταίων Δωριέων στην Ελλάδα.
Αμέσως μετά τον θάνατο του Ηρακλή και την αποθέωση του στον Όλυμπο, τα παιδιά του έμειναν απροστάτευτα, αντιμετωπίζοντας το μίσος και την οργή του βασιλιά των Μυκηνών, Ευρυσθέα. Έτσι, κατέφυγαν στον βασιλιά της Τραχίνας Κήυκα, ο οποίος θυμόταν τις ευεργεσίες του Ηρακλή. Ωστόσο, εξαιτίας του φόβου του προς τον Ευρυσθέα αναγκάστηκε να τα διώξει, με αποτέλεσμα να καταφύγουν στην πόλη των Αθηνών.
Την εποχή εκείνη στην Αθήνα βασίλευε ο Θησέας, ή οι απόγονοι του σύμφωνα με άλλες πηγές, ο οποίος όταν του ζήτησαν άσυλο, καθίζοντας ως ικέτες στον «Ελέου βωμόν», δέχτηκε να παρέχει την προστασία του με πολύ μεγάλη χαρά. Ο Ευρυσθέας, εντούτοις, μόλις πληροφορήθηκε το γεγονός ζήτησε την παράδοση των «ικετών», μάταια όμως, καθώς ούτε ο Θησέας, ούτε κανένας άλλος Αθηναίος δέχτηκε να τους παραδώσει, με αποτέλεσμα να κηρύξει τον πόλεμο στην Αθήνα. Η μάχη έλαβε χώρα στην περιοχή του Μαραθώνα, με την έκβαση να είναι νικηφόρα για την πλευρά των Αθηναίων, οι οποίοι κατατρόπωσαν τον στρατό του Ευρυσθέως, τρέποντας τον σε φυγή. Οι γιοι του σκοτώθηκαν, ενώ λίγο αργότερα σκοτώθηκε και ο ίδιος στις Σκιρωνίδες Πέτρες, καταδιωκόμενος από τον Ιόλαο.
Η νίκη, όπως λέγεται, ήταν προκαθορισμένη από το Μαντείο των Δελφών, το οποίο προηγουμένως είχε χρησμοδοτήσει πως για να κερδίσουν οι Αθηναίοι την μάχη, θα έπρεπε να θυσιαστεί με την θέληση της μια παρθένος από «γένος ευγενών». Μόλις άκουσε τον χρησμό η Μακαρία, η κόρη του Ηρακλή, έλαβε αμέσως την απόφαση να προσφέρει την ίδια της την ζωή εθελουσίως, για να χαρίσει την νίκη στα αδέλφια της και κατ’ επέκταση στους Αθηναίους. Εις ανάμνηση της θυσίας της, η λίμνη «Μακαρία», το σημερινό «Μεγάλο Μάτι»στον Μαραθώνα, φέρει το όνομα της.
Ωστόσο, οι Ηρακλείδες, από την στιγμή του θανάτου του Ευρυσθέα και της καταστροφής του στρατού του, ήθελαν να επιστρέψουν στην Πελοπόννησο, από όπου καταγόταν ο Ηρακλής, κάτι που ούτε ο ίδιος κατάφερε τελικά μέχρι τον θάνατο του. Στο σημείο αυτό, δε, αξίζει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με τον μύθο, ανάμεσα σε όλους τους αδελφούς του Ηρακλή, ο Ύλλος φέρεται ως ο πραγματικός του κληρονόμος, ο οποίος είχε ζήσει στο πλευρό του τον περισσότερο καιρό, ανατρεφόμενος κοντά του, με αποτέλεσμα οι Ηρακλείδες να τον αναγνωρίσουν ως αρχηγό τους, εμπιστευόμενοι σε εκείνον την επιστροφή στην εστία τους.
Έτσι, με αρχηγό τον Ύλλο προχώρησαν στην κατάληψη όλων σχεδόν των πόλεων, μέχρι το επόμενο έτος, που η πορεία τους ανακόπηκε από την ξαφνική εμφάνιση μιας θανατηφόρας επιδημίας. Σε έναν δεύτερο χρησμό που ζήτησαν οι Ηρακλείδες την στιγμή εκείνη, το Μαντείο τους αποκάλυψε ότι το γεγονός αυτό αποτελούσε εκδήλωση της «θείας οργής», καθώς η επιστροφή τους είχε πραγματοποιηθεί πριν από τον καθορισμένο, από το πεπρωμένο, χρόνο. Υπακούοντας, αμέσως, στην θέληση των θεών, εγκατέλειψαν την Πελοπόννησο και επέστρεψαν ξανά στην Αττική, όπου και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή του Μαραθώνα.
Μόλις υποχώρησαν και τα τελευταία ίχνη της φοβερής επιδημίας, ο Ύλλος επανήλθε ξανά στο Μαντείο των Δελφών, ζητώντας χρησμό για το πότε έπρεπε να επιστρέψουν στην πατρική γη. Η απάντηση που έλαβε ήταν ότι ο καταλληλότερος χρόνος θα ήταν «να περιμένουν τρεις συγκομιδές», καθώς επίσης και ότι θα έπρεπε «να περάσουν από τον στενό δρόμο».
Αμέσως, ο Ύλλος ως επικεφαλής, δίνοντας στον χρησμό μια ερμηνεία, προέβη σε μια απόπειρα διάσχισης του Ισθμού της Κορίνθου, για να συναντήσει εκεί παρατεταγμένο τον στρατό του Εχέμου, του βασιλιά της Τεγέας. Εντούτοις, οι δυο πλευρές αντί για μάχη αποφάσισαν την διεξαγωγή μιας μονομαχίας ανάμεσα στους αρχηγούς τους, κατά την οποία ο Ύλλος σκοτώθηκε και οι Ηρακλείδες αναγκάστηκαν να επιστρέψουν πίσω.
Έπειτα από το πέρας πολλών ετών, ο Αριστόμαχος, εγγονός του Ύλλου, μετέβη στο Μαντείο των Δελφών, για να ζητήσει και πάλι χρησμό και να λάβει την απάντηση, όπως τουλάχιστον την ερμήνευσε ο ίδιος, ότι οι θεοί θα του χάριζαν την νίκη, εάν ακολουθούσε την «ευθεία οδό». Ο Αριστόμαχος θεώρησε ότι η φράση αναφερόταν στον Ισθμό και πήρε την απόφαση να τον περάσει, αλλά το αποτέλεσμα ήταν για ακόμη μια φορά απογοητευτικό, καθώς δεν τα κατάφερε. Ο ίδιος σκοτώθηκε και οι Ηρακλείδες επέστρεψαν, για ακόμη μια φορά, στην Στερεά Ελλάδα,.
Όταν οι γιοί του Αριστόμαχου ενηλικιώθηκαν, απέστειλαν τον πρεσβύτερο τους, τον Τήμενο, και πάλι στο Μαντείο των Δελφών, ζητώντας τον ίδιο χρησμό που ζητούσαν και οι πρόγονοι του, για την πολυπόθητη επιστροφή στην πατρώα γη. Παράλληλα, όμως, ο Τήμενος είχε απευθύνει και ένα ακόμη ερώτημα στον θεό, εκφράζοντας την βαθιά του πικρία σχετικά με τις προηγούμενες αποτυχημένες προσπάθειες των προγόνων του και τον χαμό τους, παρόλο που είχαν ακολουθήσει τους χρησμούς που τους είχαν δοθεί. Δια μέσου της Πυθίας, λοιπόν, ο θεός αποκρίθηκε ότι δεν ευθυνόταν ο ίδιος εάν τις προηγούμενες φορές ο χρησμός είχε ερμηνευτεί λανθασμένα. Έπειτα, όμως, εξήγησε στον Τήμενο ότι με «την τρίτη συγκομιδή» εννοούσε την τρίτη γενιά και με την «ευθεία οδό» τον θαλάσσιο δρόμο ανάμεσα στις ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Πελοποννήσου. Πράγματι, ο Τήμενος και τα αδέλφια του αποτελούσαν την τρίτη γενιά.
Αμέσως, λοιπόν, οι Ηρακλείδες ξεκίνησαν την κατασκευή των απαραίτητων πλωτών μέσων για την διεξαγωγή μιας θαλάσσιας εισβολής και απόβασης. Οι απαραίτητες αυτές προετοιμασίες πραγματοποιήθηκαν σε μια ακτή της Λοκρίδας, όπου στην ευρύτερη τοποθεσία υπήρχε μια κωμόπολη, η οποία μετά το στήσιμο των «ναυπηγείων» ονομάστηκε «Ναύπακτος».
Κάποια στιγμή, ωστόσο, οι Ηρακλείδες είδαν να καταφθάνει στο στρατόπεδο τους ένας μάντης, ο Κάρνος, με φιλικές διαθέσεις απέναντι τους. Η κατάσταση, όμως, στο στρατόπεδο ήταν αρκετά οξυμένη και η ατμόσφαιρα τεταμένη, με αποτέλεσμα να τους κατακλύσει η σκέψη ότι ο μάντης ίσως να μην είχε έρθει με αγνό σκοπό, αλλά για να τους «κάνει μάγια», σταλμένος από τους Πελοποννήσιους. Τότε, ένας εκ των Ηρακλειδών, ο Ιππότης, γιος του Φύλα, τον τραυμάτισε θανάσιμα με το δόρυ του, αλλά αυτό που ακολούθησε ήταν κάτι που κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει.
Μια αιφνίδια και μανιασμένη θύελλα κατέστρεψε σχεδόν όλα τα πλοία που ήταν ήδη έτοιμα, ενώ την επομένη ένας μεγάλος λοιμός άρχισε να αποδεκατίζει το στράτευμα. Ο Τήμενος έτρεξε και πάλι στο Μαντείο, πληροφορούμενος μέσω χρησμού ότι η καταστροφή που είχε συντελεστεί ήταν συνέπεια της οργής των θεών για τον φόνο του μάντη. Παράλληλα, όμως, του αποκαλύφθηκε ότι θα έπρεπε να επιβληθεί στον φονιά δεκαετή εξορία, καθώς και ότι οι Ηρακλείδες θα έπρεπε να χρησιμοποιούσουν ως οδηγό στην εκστρατεία τους «ένα πλάσμα με τρία μάτια».
Υπακούοντας αμέσως στην βούληση των θεών, ο Τήμενος εξόρισε τον Ιππότη. Την στιγμή εκείνη, όμως, έτυχε να διέρχεται από το σημείο που ήταν εγκαταστημένοι οι Ηρακλείδες ο Όξυλος καβάλα στο άλογο του, ο οποίος επέστρεφε από την Ήλιδα, στην πατρίδα του την Αιτωλία. Ο Όξυλος ήταν μονόφθαλμος και οι Ηρακλείδες θεώρησαν ότι μαζί με το άλογο του συνιστούσαν τα τρία μάτια του «πλάσματος», στα οποία είχε αναφερθεί ο χρησμός του Μαντείου, και το οποίο θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν για οδηγό τους, και έτσι του ζήτησαν να τους βοηθήσει για την επάνοδο τους στην Πελοπόννησο. Ο Όξυλος δέχτηκε, ζητώντας όμως ένα αντάλλαγμα, την βοήθεια των Ηρακλειδών για να καταλάβει τον θρόνο της Ήλιδας.
Με αυτό τον τρόπο οι Ηρακλείδες κατόρθωσαν, επιτέλους, να αποβιβαστούν στην Πελοπόννησο, υποτάσσοντας μετά από μια πληθώρα μαχών τους κατοίκους των περιοχών από τις οποίες διήλθαν.Επίσης, σύμφωνα με την παράδοση μοίρασαν μεταξύ τους τις διάφορες περιοχές – βασίλεια της Πελοποννήσου, για να ακολουθήσει η εγκατάσταση τους στο Άργος, την Μεσσηνία και την Λακωνία. Τέλος, ως επιστέγασμα της τελικής και οριστικής τους πλέον επικράτησης στα πάτρια εδάφη τους, ίδρυσαν έναν βωμό, ο οποίος απεκλήθη «Διός Πατρώου».
Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/enimerosi/view/h-epistrofh-twn-hrakleidwn#ixzz4R6qs0kA0