Ειδικότερες περιπτώσεις: Οι «μόθακες» και οι «τρόφιμοι»
Ωστόσο, στην κοινωνική δομή της Σπαρτιατικής Πολιτείας υπήρχαν και ειδικότερες περιπτώσεις. Πιο συγκεκριμένα, «μόθακες» ή «μόθωνες» αποκαλούνταν τα παιδιά που είχαν προέλθει από την ένωση ενός ελεύθερου Σπαρτιάτη και μιας ειλώτιδος, τα οποία δύνανται κατά περίπτωση να λάβουν σπαρτιατική αγωγή, ακόμα και να αποτελέσουν μέρος της σπαρτιατικής ελίτ, με την προϋπόθεση ότι κάποιος θα κάλυπτε τα έξοδα τους. Αυτό μπορούσε να επιτευχθεί αν ο μόθακας γινόταν σύντροφος ενός συγκεκριμένου Σπαρτιατόπουλου κατά την διάρκεια της αγωγής. Έτσι, αφού ο μόθακας παρακολουθούσε την σπαρτιατική αγωγή, μπορούσε μετά να γίνει πολίτης της Σπάρτης και να αποκτήσει κλήρο και δικαιώματα. Με τον τρόπο αυτό, λοιπόν, κάποιος που δεν είχε γεννηθεί γνήσιος Σπαρτιάτης μπορούσε να γίνει όμοιος πολεμιστής. Στην περίπτωση αυτή ο μόθακας ονομαζόταν «νεοδαμώδης» και μπορούσε πλέον να συγκαταλέγεται ανάμεσα στους Σπαρτιάτες.
Επισημαίνεται, δε, ότι σύμφωνα με ιστορικές πηγές η περίπτωση να μεταπηδήσει κάποιος στην τάξη των νεοδαμωδών, μέσω της πολιτογράφησης ειλώτων, οι οποίοι έδειχναν μεγάλη γενναιότητα στην μάχη, εξυπηρετούσε και έναν ακόμη σκοπό, καθώς η Σπάρτη λόγω των συχνών πολεμικών συρράξεων, αλλά και των ιδιόμορφων συνθηκών που επικρατούσαν, υπέφερε από λειψανδρία. Έτσι, θεσπίζοντας την τάξη των νεοδαμωδών, το σπαρτιατικό κράτος επιχειρούσε, ουσιαστικά, να μεγαλώσει τεχνητά τον πληθυσμό του, χωρίς όμως να αλλοιώσει τα φυλετικά του χαρακτηριστικά, αφού και στις δύο περιπτώσεις οι καινούργιοι «όμοιοι» πολεμιστές που προέκυπταν δεν προέρχονταν από αλλόφυλες βαρβαρικές φυλές, καθώς ήταν γηγενείς Έλληνες από την τάξη των ειλώτων.
Οι απελεύθεροι αυτοί είλωτες, καθώς και οι μόθακες, εντασσόμενοι στην τάξη των νεοδαμωδών, απολάμβαναν όλα τα προνόμια των ομοίων Σπαρτιατών πολεμιστών, αλλά και τις υποχρεώσεις τους προς την πολιτεία. Αποκτούσαν κλήρο και συνήθως έπαιρναν τα κτήματα των ομοίων Σπαρτιατών πολεμιστών που δεν είχαν κληρονόμο, στα οποία και ζούσαν. Εντούτοις, σε περιπτώσεις που απελευθερώνονταν αρκετοί νεοδαμώδεις, τους παραχωρούνταν κτήματα στην μεθόριο της Λακεδαίμονος, τα οποία πολλές φορές τα καλλιεργούσαν και μόνοι τους. Σε αυτή την περίπτωση οι νεοδαμώδεις εντάσσονταν στην συνοριακή φρουρά της Σπάρτης, γεγονός που από την συγκεκριμένη οπτική τους εντάσσει σε ένα σημαντικό κομμάτι του σπαρτιατικού στρατού, αφού ανεξάρτητα με την περιοχή στην οποία κατοικούσαν, εκτελούσαν υπηρεσίες οπλίτη, λαμβάνοντας μέρος στην στρατιωτική εκγύμναση, όπως ακριβώς όριζαν οι νόμοι του Λυκούργου για τους όμοιους Σπαρτιάτες πολεμιστές. Ονομαστοί μόθακες στην μεγάλη ιστορία της Σπάρτης ήταν ο Λύσανδρος, ο Καλλικρατίδας, ο Γύλλιπος κ.ά.
Τέλος, στην σπαρτιατική κοινωνία υπήρχαν και οι «τρόφιμοι», δηλαδή παιδιά που κατάγονταν από άλλες ελληνικές πόλεις, τα οποία όμως κατοικούσαν στην Σπάρτη και λάμβαναν την ίδια αγωγή με τα τέκνα των Σπαρτιατών, αρκεί να ήταν σωματικά υγιή. Ουσιαστικά επρόκειτο για τα θετά τέκνα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις οι τρόφιμοι ήταν παιδιά που είχαν γεννηθεί στην Σπάρτη από ξένους γονείς. Από τρόφιμους και νόθους απαρτιζόταν και ο στρατός του Αγησίπολη, για τους οποίους λέγεται ότι ήταν εύρωστοι και ρωμαλέοι στην εμφάνιση, σκληραγωγημένοι στις μάχες και πεπειραμένοι στην «ζωή της τιμής».
Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/enimerosi/view/h-organwsh-kai-h-domh-ths-spartiatikhs-koinwnias-g-meros#ixzz4VitdHAlu
