Ήταν το 1997 όταν προβλήθηκε για πρώτη φορά στους τηλεοπτικούς δέκτες μια διαφήμιση, η οποία χαρακτηρίστηκε από αρκετούς ως «η πιο πολιτική διαφήμιση πίτσας στην ανθρώπινη ιστορία»… Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο τελευταίος Γενικός Γραμματέας της ιμπεριαλιστικής αυτοκρατορίας της Σοβιετικής Ένωσης ήταν ο (θλιβερός) πρωταγωνιστής σε μια διαφήμιση, στην οποία απολαμβάνει ένα κομμάτι πίτσας «Hut», μαζί με την 10χρονη, τότε, εγγονή του Αναστασία. Κάπου στο διπλανό τραπέζι, μια ρωσική οικογένεια αναγνωρίζει τον πρώην ηγέτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και αρχίζει μια μάχη απόψεων για το ποιόν του ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, με τον Γκορμπατσόφ να μην λέει ούτε μια φράση, αλλά απλώς να παρακολουθεί τους διαλόγους, απολαμβάνοντας την πίτσα του. Όλη η στιχομυθία αναπτύσσεται ανάμεσα σε έναν μεσήλικα άνδρα και τον νεαρότερο γιο του. Ο πρώτος μιλάει εκνευρισμένος ενάντια στην πολιτική Γκορμπατσόφ, ο δεύτερος φανατικά υπέρ. Την τελευταία παρέμβαση – πινελιά στους διαλόγους προσθέτει η σύζυγος του μεσήλικα, μια παρέμβαση τόσο… αυταπόδεικτη, που όλοι συμφωνούν. Μάλιστα, όλο το κατάστημα σηκώνεται όρθιο και υψώνοντας κομμάτια… πίτσας στον αέρα -όπως άλλοι ποτήρια σε πρόποση- αναφωνούν: «Ζήτω ο Γκορμπατσόφ!». Το σύντομο θεατρικό (του παραλόγου) έχει ως εξής:
Σκηνικό: χιονισμένη Ρωσία, κάπου σε ένα ήσυχο κατάστημα, όλοι τρώνε πίτσα «Hut». Η υπόθεση ξεκινάει με την αναγνώριση του σιωπηλού κεντρικού προσώπου της διαφήμισης, από τους θαμώνες της πιτσαρίας: Μεσήλικας: «Είναι ο Γκορμπατσόφ». Νεαρός: «Είναι ο Γκορμπατσόφ!» Μεσήλικας: «Εξαιτίας του, έχουμε πολιτική αβεβαιότητα». Νεαρός: «Εξαιτίας του έχουμε ελευθερία». Μεσήλικας: «Πλήρες χάος!». Νεαρός: «Ελπίδα!». Μεσήλικας: «Πολιτική αστάθεια». Σύζυγος μεσήλικα: «Εξαιτίας του, έχουμε πολλά πράγματα, σαν την πίτσα “Hut”!». Όλοι μαζί: «Ζήτω ο Γκορμπατσόφ!».
Πέρα από το φαεινότερο του ηλίου γεγονός ότι ο Γκορμπατσόφ εξευτέλισε τον εαυτό του, τον τίτλο του, αλλά και το πρώην καθεστώς του όσο αυτό ήταν δυνατόν σε μια διαφήμιση, πριν καν μπούμε στον 21ο αιώνα, έχει μια μικρή σημασία για το όποιο ήθος του (πρώην) πολιτικού προσώπου ότι αυτός αμείφθηκε πολύ ικανοποιητικά για το… υποκριτικό ταλέντο του στο να τρώει πίτσες. Ακόμη πιο ενδιαφέρον, όμως, είναι ότι μετά τον δικαιολογημένο θόρυβο που προξένησε η διαφήμιση αυτή, ο Γκορμπατσόφ υπερθεμάτισε για το… ευεργετικό, όπως ο ίδιος θεωρούσε, ρόλο του: «Δεν είναι μόνο τροφή, είναι κοινωνικοποίηση. Αν δεν έβλεπα ότι ωφελεί τους ανθρώπους δεν θα είχα συμμετάσχει». Είναι προφανές ότι η πίτσα «Hut» ήξερε που να αναζητήσει «ηθοποιούς» για την συγκεκριμένης ποιότητας τηλεοπτική διαφήμιση…
Και αν αυτά συνέβησαν το μακρινό 1997, σε μια πολύ πιο πρόσφατη (περσινή) διαφήμισή της η πίτσα «Hut» ξεπέρασε το στάδιο της γελοιότητας και του φαιδρού, εντρυφώντας στην αηδία και την απανθρωπιά. Ειρωνευόμενη, με τον πλέον απρεπή και χυδαίο τρόπο, πολιτικό ηγέτη της Φατάχ που συμπλήρωνε την στιγμή εκείνη την τρίτη εβδομάδα απεργίας πείνας (και ενώ βρίσκεται στην φυλακή εδώ και 15 χρόνια), μαζί με εκατοντάδες ακόμη Παλαιστινίους πολιτικούς κρατούμενους, η πίτσα «Hut» δημοσίευσε φωτογραφία του κελιού του (τραβηγμένη σε άλλη χρονική περίοδο και συγκεκριμένα προ 10ετίας) προσκαλώντας τον απεργό πείνας Μαρουάν Μπαργκούτι «να σπάσει» τον αγώνα του με τον εξής συγκεκριμένο τρόπο: «Μπαργκούτι, αν είναι να σπάσεις την απεργία δεν είναι καλύτερο να το κάνεις με μια πίτσα Hut;»!
Ακόμη και η λέξη αθλιότητα είναι πολύ λίγη, πολύ μικρή, για να περιγράψει το ανήθικο μέγεθος της όλης υπόθεσης. Βεβαίως, η πίτσα «Hut» και το παράρτημά της στο Ισραήλ, μετά τον σχετικό σάλο και την κατακραυγή που ακολούθησε, υποχρεώθηκε να αποσύρει την αισχρή αυτή διαφήμισή της και να ζητήσει, υποτίθεται, δημόσια συγγνώμη, με επικοινωνιακή τακτική του τύπου «Η ενέργεια αυτή ήταν εντελώς ανάρμοστη και δεν αντιπροσωπεύει τις αξίες της εταιρείας μας» και «Αν προσεβλήθη κάποιος, λυπούμαστε ειλικρινά». Κι όλα αυτά, ενώ προηγουμένως έστηνε διαφημιστικά κερδοσκοπικά παιχνίδια με άνθρωπο που βρισκόταν στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου, επιχειρώντας να σπάσει με τον πλέον χυδαίο τρόπο το ηθικό του απεργού πείνας και συκοφαντώντας επί της ουσίας τον αγώνα του.
Στην πραγματικότητα, οι δύο συγκεκριμένες διαφημίσεις στις οποίες αναφερθήκαμε προηγουμένως αποτελούν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα εξευτελισμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, στον οποίο εξευτελισμό συμμετέχουν κι άλλες διαφημίσεις διαφορετικών προϊόντων, έστω και με πιο «ήπιο» περιεχόμενο. Η καθαυτό διαφήμιση του (όποιου) προϊόντος έρχεται σε δεύτερη μοίρα σε σχέση με την εσωτερική αισθητική που πηγάζει μέσα απ’ αυτήν και δείχνει την γενικότερη οπτική γωνία από την οποία αντιλαμβάνεται τους ανθρώπους και την κοινωνία η οποιαδήποτε πολυεθνική εταιρεία που έχει ως «θεό» της το χρήμα και το θεωρεί ως τον κινητήριο μοχλό των πάντων. Πέρα από την αισθητική (και όχι μόνον) αηδία που προξενούν τέτοιου είδους διαφημίσεις, η πραγματικά μεγάλη προσφορά τους προς το τηλεοπτικό κοινό είναι ότι τους δίνει την δυνατότητα να διαβάσουν, να μελετήσουν, μέσα από αυτές, το πραγματικό τους πρόσωπο, τις αληθινές «αξίες» τους. ΖΗΤΩ Η ΝΙΚΗ!
ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΣΤΟΡΑΣ
Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/enimerosi/view/h-politikh-diafhmish-ths-pitsas#ixzz5Pl1F93NU