Τα τουρκικά πολιτικά κόμματα ομαδοποιούν μεθοδικά τους υποψηφίους τους πριν από τις τοπικές – αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαρτίου του 2019, αλλά τα επερχόμενα αποτελέσματα πιθανότατα δεν θα εκπλήξουν κανέναν, καθώς η …. «φίλη γείτων» Τουρκία φαίνεται να πέφτει πιο βαθιά σε οικονομική κρίση.
Οι γρίνιες, οι διαμαρτυρίες και τα παράπονα για τις υποψηφιότητες, καθώς και η αναμενόμενη εστίαση στα αναμενόμενα λάφυρα και «πεσκέσια» της τοπικής αυτοδιοικητικής εκλογικής νίκης, εμποδίζουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης να διατυπώσουν σαφή και ικανά μηνύματα, τα οποία θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν σοβαρά το κυβερνών «Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης».
Βεβαίως η νέο-οθωμανική Τουρκία του «Σουλτάν – Ερντογκάν» δεν είναι μια «πολιτικά ορθή» και λειτουργική «αστική δημοκρατία δυτικού τύπου, οπότε το κυβερνών κόμμα θα κάνει «ότι μπορεί περισσότερο» για να κρατήσει την εξουσία του.
Είναι πολύ δύσκολο να φαντασθούμε ότι τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών της Τουρκίας, (που έχουν προγραμματιστεί για τις 31 Μαρτίου 2019), θα προκαλέσουν την οιανδήποτε πραγματική πολιτική κρίση. Το αποτέλεσμα είναι και πάλι ιδιαιτέρως πιθανόν να ευνοήσει το κυβερνών «Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» (AKP) του Σουλτανοπροέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογκάν, παρά την επιδείνωση της οικονομικής κρίσης που περισφίγγει την Τουρκία, (κυρίως υπό τη μορφή χρέους του ιδιωτικού τομέα αλλά και ενός καλπαστικού αυξανόμενου πληθωρισμού τιμών καταναλωτή, που σήμερα κυμαίνεται πάνω από 20%).
Οι πολιτικές ελίτ της Τουρκίας (ισλαμικές, ισλαμόφιλες, εκκοσμικευμένες, αντισιωνιστικές ή φιλοσιωνιστικές – πάντοτε όμως «ρουσφετλήδικες», μισελληνικές και ανάξιες εμπιστοσύνης) είναι εστιασμένες στις εκλογές μέσω των ποικίλων κομματικών κατευθυντήριων γραμμών. Ενώ το AKP αναζητά ελκυστικούς υποψηφίους για να διατηρήσει τον έλεγχό του σε μεγάλες πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη και η Άγκυρα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης – και κυρίως το αντιπολιτευόμενο «Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα» (CHP), «καβγαδίζουν» για να επιλέξουν τους υποψηφίους τους στις πολλαπλές δημαρχίες για τις οποίες θα αγωνισθούν την επόμενη άνοιξη και δεν επικεντρώνονται στη χάραξη μιας «μεγάλης στρατηγικής πολιτικής» για την απομάκρυνση του AKP από την τοπική – αυτοδιοικητική εξουσία.
Τα κόμματα και οι ελίτ εποφθαλμιούν την τοπική – αυτοδιοικητική νίκη, επειδή η τοπική διακυβέρνηση είναι εξαιρετικά κερδοφόρα και «πλουτοπαραγωγική» για τους δημάρχους και τα μέλη των επαρχιακών και δημοτικών συμβουλίων που κερδίζουν τις πρώτες θέσεις, δηλαδή τα πρόσωπα τα οποία αδειοδοτούν τις δημόσιες προμήθειες και τις πολεοδομικές άδειες χωροθέτησης και οικοδόμησης, άρα κατέχουν τα βέλτιστα μέσα για βέβαιο πλουτισμό. Αυτή είναι σκέψη που «πυροδοτεί» πάρα πολλούς, «φερ’ ειπείν» υποψήφιους, ώστε παντοιοτρόπως να κερδίσουν ένα κομματικό χρίσμα.
Από τότε που ανέλαβε την εξουσία το 2002, το AKP ποτέ δεν φαινόταν ασθενέστερο ή λιγότερο βέβαιο. Από μόνο του, το κόμμα αναφέρει μιαν εγγύτητά του στο χαμηλό 30 τοις εκατό, σε διάφορες έρευνες κοινής γνώμης που πραγματοποίησε, εγγύτητά του δηλαδή σε ποσοστό το οποίο είναι επικίνδυνα χαμηλό για ένα καθεστωτικό και κατεστημένο κόμμα που πορεύεται προς τις τοπικές εκλογές. Όταν συνδυάστηκε σε συμμαχία με το «Κόμμα Εθνικιστικής Κίνησης» (MHP), με επικεφαλής τον Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο συνασπισμός AKP-MHP επιτυγχάνει από κοινού υψηλά δημοσκοπικά ποσοστά μεγαλύτερα του 40 %. Η συμμαχία Ερντογκάν-Μπαχτσελί βοήθησε, κατά κύριο λόγο, τον Ερντογκάν να εξασφαλίσει τις προεδρικές εκλογές αυτής της καλοκαιρινής περιόδου. Σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη της προεδρίας του Ερντογκάν, το «συμμαχικό» MHP, η «μήτρα» των διαβόητων …. φιλελλήνων «Γκρίζων Λύκων», εξασφάλισε αρχικά ικανή πρόσβαση στην πολιτική διακυβέρνηση, κυρίως υπό τη μορφή συνεχιζόμενων επιθετικών και στρατοκρατικών πολιτικών με στόχο την ριζική αντιμετώπιση του κουρδικού ζητήματος. Στις προσεχείς τοπικές εκλογές, το MHP επιδιώκει να στηριχτεί σε αυτό το εγχείρημά του, κερδίζοντας (υποστηριζόμενο) τις δημαρχίες των μεγάλων επαρχιών όπως οι Μερσίνη και το Οσμανίγε, που δεν θα αμφισβητηθούν από το AKP. Σε αντάλλαγμα, το MHP δεν θα αμφισβητήσει το AKP σε κορυφαίες πόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη και η Άγκυρα.
Ένα κόμμα της αντιπολίτευσης θα προσπαθούσε κανονικά να αξιοποιήσει την επισφαλή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κρατούσα κυβέρνηση, αλλά η τρέχουσα περίοδος δεν είναι καθόλου συνηθισμένη. Έτσι δεν είναι σαφές ότι το CHP θα παρουσιαστεί δυναμικά και αποτελεσματικά ως μια αξιόπιστη κυβερνητική εναλλακτική λύση στο AKP. Μεταξύ του 2002 και του 2010, το CHP, υπό την τότε προεδρία του Ντενίζ Μπαϊκάλ, χαρακτηρίστηκε ως «εγγύηση του κοσμικού κράτους». Υπό την ηγεσία του διαδόχου του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, το CHP άρχισε να προσανατολίζεται σε ρόλο θεματοφύλακα του κράτους δικαίου και της δημοκρατικής διακυβέρνησης, έως ότου απεφάσισε …. να εγκαταλείψει αυτήν τη θέση χωρίς εμφανή λόγο. Υπό την ηγεσία του παθιασμένου μισέλληνα και αρχι-εισβολέα Μπουλέντ Ετσεβίτ στα μέσα της δεκαετίας του ’70, το CHP αναδείχθηκε ισχυρός απολογητής και υπέρμαχος των εργατικών μαζών της Τουρκίας, καθώς και κήρυκας της «κοινωνικής δημοκρατικής διακυβέρνησης». Ειδικότερα όμως από το 2015, το κόμμα αυτό έχει πλέον μεταλλαχθεί σε ένα κλαμπ της ελίτ, στο οποίο οι διάφοροι δελφίνοι, οι «δευτεροκλασάτες καρέκλες» του κόμματος αφιερώνουν όλες τις ενέργειές τους στην αυτοπροβολή και στην προστασία των καθωσπρεπικών προνομίων και απολαβών τους. Η ηγεσία του κόμματος εμφανίζεται ιδιαίτερα ανθεκτική και «άνοση», ενώ βλέποντας μόνο το άμεσο συμφέρον της, απορρίπτει συστηματικά κάθε δημιουργική σε βάρος της κριτική από τους πολιτικούς ερευνητές, τους στρατηγιστές και από τα μέλη του κόμματος.
Σε αυτή την γενική πολιτικο-κομματική εξέλιξη, το κουρδικό κίνημα, παρά το γεγονός ότι έχει την πλειοψηφία της ηγεσίας του Δημοκρατικού Κόμματος (HDP) και των δημάρχων του φυλακισμένη (!), είναι η μόνη «πολιτική μεταβλητή» που θα μπορούσε να ανησυχήσει την συμμαχία Ερντογκάν-Μπαχτσελί. Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, σωρεία δημάρχων του HDP έχουν απομακρυνθεί βίαια από τις θέσεις τους λόγω υποτιθέμενης «υποστήριξης της τρομοκρατίας» και έχουν αντικατασταθεί από ορισθέντες δοτούς από τον Ερντογκάν τοπικούς άρχοντες – τοποτηρητές του. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι Κούρδοι ψηφοφόροι στη νοτιοανατολική Τουρκία να ψηφίσουν το HDP και θα μπορούσαν να επιφέρουν λίαν σοβαρό πλήγμα στο ΑΚΡ σε μια μεγάλη περιοχή της εξ Ανατολών γείτονος χώρας.
Ακόμα κι αν το CHP πρότεινε μια «πολιτική πλατφόρμα» ικανή να εμπνεύσει αρκετούς ψηφοφόρους να αμφισβητήσουν σοβαρά και αποφασιστικά το ΑΚΡ, πρέπει να θυμόμαστε διαρκώς ότι (όπως προαναφέρθηκε) η σημερινή Τουρκία δεν είναι κάποια αστική, ευρωπαϊκή, «πολιτικά ορθή» και λειτουργική δημοκρατία. Ένα από τα πρώτα σημάδια εμφανούς εκλογικής παρατυπίας προέκυψε ήδη κατά την διάρκεια των τοπικών εκλογών του 2014, όταν ο Μανσούρ Γιαβάς, ο υποψήφιος του CHP για την δημαρχία στην Άγκυρα, αμφισβήτησε την νίκη του Μελίχ Γκιοκτσέκ, υποψηφίου του AKP, ως νοθευμένη. Τέτοιες εφικτές και συνήθεις δυνατότητες πολύτροπης εκλογικής αλλοίωσης είναι κάκιστο υπόβαθρο για τίμιες δημοκρατικές εκλογές στην Τουρκία, εκφράζονται δε εύλογες ανησυχίες ότι ο εν ενεργεία τοπικός άρχοντας θα είναι ολότελα απρόθυμος να παραδώσει στους αντιπάλους τα κλειδιά πόλεων όπως η Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα και η Προύσα. Για το ΑΚΡ διακυβεύονται πάρα πολλά, εάν χαθούν οι μεγάλες επαρχίες από την αντιπολίτευση – είτε πρόκειται για το CHP ή το HDP. Όχι μόνον αυτή η ήττα θα διαταράξει εντονότατα τους μηχανισμούς «διανομής προνομίων και κερδών» του AKP, αλλά θα αποκαλύψει περαιτέρω και τις διεφθαρμένες πρακτικές της τοπικής διακυβέρνησης του κόμματος, για να μην αναφέρουμε το εξόχως απογοητευτικό πολιτικοκοινωνικό αποτέλεσμα που θα είχε προφανώς για το ΑΚΡ. Ως εκ τούτου, είναι εύλογο να αναμένεται ότι το AKP θα ακολουθήσει μιαν καλομελετημένη και επιτηδευμένη προσέγγιση που δεν θα το εμποδίζει να κρατήσει τις τοπικές κυβερνήσεις το 2019 υπό την κυριαρχία της συμμαχίας AKP-MHP.
Εν τω μεταξύ, οι Τούρκοι ψηφοφόροι θα εξαναγκαστούν από τις περιστάσεις να υποστούν τις ποικίλες μικρές «σπασμωδικές» αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, όπως την περίπτωση να εξασφαλίσει τον διορισμό του ως δημάρχου της Κωνσταντινούπολης ο πρώην υποψήφιος πρόεδρος από το CHP, ο Μουχαρέμ Ιντσέ, προηγούμενος τελικώς του καθεστωτικού Γκουρσέλ Τεκίν ή κάποιου άλλου απρόσωπου κομματικού αξιωματούχου των κρατούντων. Οι ψηφοφόροι θα κληθούν επίσης να προβληματιστούν εάν ο Κιλιτσντάρογλου θα βοηθήσει στην μορφοποίηση μιας εκλογικής εθνικής στρατηγικής ή θα πραγματοποιήσει ακόμη ένα άλλο παράταιρο, …. θεραπευτικό «ταξίδι αναψυχής και ενημέρωσης» στο εξωτερικό, όπως έκανε πρόσφατα.
Όλα αυτά συμβαίνουν σε μιαν εποχή που το AKP και ο Σουλτάν – Ερντογκάν δυσκολεύονται να υποσχεθούν στους ψηφοφόρους κάτι περισσότερο από έναν ακόμη κύκλο μεγάλων κατασκευαστικών έργων, όπως δρόμοι και αεροδρόμια. Θεωρούν επίσης ότι είναι αληθινή πρόκληση να ευρεθούν και να οριστούν υποψήφιοι δήμαρχοι ,που είναι μεν αναγνωρίσιμοι αλλά δεν είναι και ….. εμφανώς διεφθαρμένοι. Η επιλογή του πρώην πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντίριμ για δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης είναι ένα σαφές παράδειγμα: Ο Γιλντίριμ όχι μόνον έχει φήμη ως απαίσιος δημόσιος ομιλητής, αλλά και η οικογένειά του έχει βυθιστεί σε σκάνδαλα διαφθοράς. Εν ολίγοις, η Τουρκία εισήλθε και πάλι σε νέο εκλογικό κύκλο, με τις γνωστές και συνήθεις ανατολίτικες διαδικασίες της και τους ποικίλους «πονηρούς» παράγοντες να παίζουν κυρίαρχο ρόλο.
Εφ όσον βλέπουμε την Τουρκία να κάνει ακριβώς το ίδιο πράγμα, ξανά και ξανά, προφανώς δεν θα μπορέσει κανείς να αναμένει κάποιο ριζικά διαφορετικό αποτέλεσμα. Ίδια συστατικά, ίδια λειτουργία, ίδιες διαδικασίες στις ίδιες συνθήκες, εύλογα οδηγούνται στο ίδιο αποτέλεσμα. Κάθε διαφορετική εκτίμηση είναι εξ ορισμού παρανοειδής και δεισιδαιμονική.
Α. Κωνσταντίνου
Διαβάστε περισσότερα: http://www.xryshaygh.com/enimerosi/view/o-epomenos-guros-eklogwn-ths-tourkias-to-2019#ixzz5ZmJrz5ci
