Οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι του 20ου αιώνα ανέδειξαν τις ΗΠΑ ως τον κορυφαίο πιστωτή ανά τον κόσμο, αλλά αυτό είχε ως αποτέλεσμα και την καταστροφή των οικονομιών των άλλων χωρών που έλαβαν μέρος σε αυτούς τους πολέμους. Η Ουάσιγκτον εκμεταλλεύτηκε ενεργά τον ρόλο της ως παγκόσμιος πιστωτής και μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ενισχύοντας το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Αυτό συμβαίνει μέχρι των ημερών μας, παρά το συνεχώς αυξανόμενο έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ, έλλειμμα που έχει φτάσει στο δυσθεώρητο ύψος των 24 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό το έλλειμμα υπερβαίνει κατά 17% το ετήσιο ΑΕΠ της χώρας, η αύξηση του εθνικού χρέους ετησίως υπερβαίνει τα 4 τρις, το 2020 η αύξηση αυτή λόγω του κορωναϊού θα είναι μεγαλύτερη. Ο ρυθμός που αυξάνεται το κρατικό έλλειμμα είναι ανεξέλεγκτος, όπως ανεξέλεγκτη είναι και η εκτύπωση χαρτονομισμάτων από την ομοσπονδιακή τράπεζα Fed. Τα τεράστια χρηματικά ποσά που εκτυπώνονται οδηγούν αναπόφευκτα σε μια οικονομική καταστροφή που σίγουρα θα επισκιάσει αυτήν της περιόδου 1929-1946 (Great Depression).
Ως αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων είναι φυσικό ένας αυξανόμενος αριθμός χωρών που συνειδητοποίησαν τον κίνδυνο εξάρτησης από το δολάριο να αρχίζουν να αποστασιοποιούνται από το αμερικανικό νόμισμα, σε αυτές τις χώρες προστίθενται και όσες ήδη στοχεύονται με οικονομικές κυρώσεις, οι ΗΠΑ διαθέτουν σήμερα πάνω από 30 ενεργά προγράμματα οικονομικών και εμπορικών κυρώσεων. Σε αυτές τις χώρες περιλαμβάνονται η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν, οι οποίες ήδη χρησιμοποιούν εναλλακτικές λύσεις έναντι του δολαρίου. Η νέα εποχή απομάκρυνσης από το αμερικανικό νόμισμα, η εποχή από-δολαριοποίησης, περιλαμβάνει συναλλαγές σε τοπικά νομίσματα, ανταλλαγές προϊόντων, καθώς και νέους μηχανισμούς πληρωμών μεταξύ τραπεζών και ψηφιακών νομισμάτων. Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι πλησιάζουμε σε ένα σημείο αιχμής, πέρα από το οποίο η επιρροή των ΗΠΑ ως κυρίαρχη οικονομική δύναμη θα τελειώσει.
Η σημερινή διοίκηση του Λευκού Οίκου άρχισε ήδη να χαρτογραφεί τις αρνητικές εξελίξεις για το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, στην στρατηγική συμπεριλαμβάνεται η ακύρωση μέρους των υποχρεώσεων χρέους των ΗΠΑ στην Κίνα (ο ασιατικός γίγαντας διακρατεί αμερικανικά κρατικά ομόλογα ύψους 1,12 τρισεκατομμυρίων δολαρίων), με πρόσχημα την υπαιτιότητα του Πεκίνου στην κρίση της πανδημίας. Σε απάντηση η Κίνα προχώρησε σε μαζικές πωλήσεις αμερικανικών ομολόγων ύψους 20,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μαζικές πωλήσεις που αν συνεχιστούν θα οδηγήσουν σε πτώση την αξία των αμερικανικών ομολόγων. Βέβαια το Πεκίνο με αυτή την κίνηση διατρέχει τον κίνδυνο να απαξιώσει ως ένα βαθμό τον πλούτο που διακατέχει, καθώς θα μειώνεται η αξία των ομολόγων στο χαρτοφυλάκιο του. Όμως σε τελευταία ανάλυση το όπλο αυτό της Κίνας υπερκαλύπτει την στρατηγική οικονομικών κυρώσεων της Ουάσιγκτον, και μόνο η υποψία πως το Πεκίνο προχωρεί σε μαζικές πωλήσεις αμερικανικών ομολόγων μπορεί να προκαλέσει παγκόσμια φυγή από το δολάριο και κατακρήμνιση των μετοχών στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης.
Η τρέχουσα κατάσταση της οικονομίας των ΗΠΑ και ο ρόλος του δολαρίου ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα πλησιάζουν σε ένα σημείο ανατροπής, καθώς η οικονομική δύναμη της υπερδύναμης συρρικνώνεται και το δολάριο χάνει την προνομιακή του θέση. Το τέλος της εποχής του δολαρίου πλησιάζει, ave atque vale αμερικανικό νόμισμα.
Γ. ΛΙΝΑΡΔΗΣ