Η ημέρα που ο κόσμος μοιράστηκε στα δύο

Ήταν 4 Φεβρουαρίου του 1945 όταν κατόπιν πρωτοβουλίας του Στάλιν, συναντήθηκαν στην Γιάλτα της Κριμαίας οι τρεις «μεγάλοι», Στάλιν, Τσόρτσιλ και Ρούζβελτ. Αντικείμενο της Συνδιάσκεψης ήταν η προσάρτηση των κατακτημένων εδαφών στις τρεις αντίστοιχες χώρες, από την οποία θα προέκυπτε η νέα Ευρώπη. Αντίστοιχες συναντήσεις είχαν γίνει και στο παρελθόν, όπως αυτή της Τεχεράνης και της Μόσχας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει για την Ελλάδα η τελευταία. Η «Συμφωνία των ποσοστών» ή αλλιώς «χαρτοπετσέτα» (λόγω της προχειρότητας της συνάντησης, αφού οι σημειώσεις του Τσόρτσιλ γράφτηκαν πάνω σε πρόχειρο χαρτί) που έλαβε χώρα το 1944 στην Μόσχα, αφορούσε το διαμελισμό των Βαλκανίων και τα ποσοστά επιρροής των ΕΣΣΔ και Αγγλίας αντίστοιχα πάνω σε κάθε κράτος που θα αναλάμβαναν να έχουν υπό έλεγχο. Εκεί ήταν που ο Τσόρτσιλ πρότεινε να έχει η χώρα του 90% ποσοστό επιρροής επί της Ελλάδος, για να πάρει την αδιάφορη συγκατάθεση του Στάλιν.

Επανερχόμαστε όμως στα της Γιάλτας. Το πόσο δουλικοί υπήρξαν όλοι οι υπόλοιποι απέναντι στην Ρωσία του αλαζόνα Στάλιν προκύπτει από το γεγονός ότι κατόρθωσε ο τελευταίος και παρά τις αντιδράσεις των συμμάχων του, να ορίσει ως έδρα συνάντησης τη χώρα του (η Γιάλτα ανήκε τότε στη Σοβιετική Ένωση), αναγκάζοντας έτσι τον Ρούζβελτ, αν και ετοιμοθάνατος, να διασχίσει τη μισή υφήλιο. Η υποδοχή που τους επιφύλαξε ήταν επίσης χαρακτηριστική της αλαζονείας του, καθώς υποδέχτηκε τις αντιπροσωπείες των δύο χωρών μία μέρα μετά την άφιξη τους, θέλοντας έτσι να δώσει το μήνυμα ότι ήταν ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης και ότι η χώρα του θα κρατούσε τα ηνία του νέου κόσμου που ανέδυε μετά τη λήξη του πολέμου.

Στη μία βδομάδα που διήρκησε η Συνδιάσκεψη ο Στάλιν εξασφάλισε τα μέγιστα για τη Ρωσία, επιτυγχάνοντας έναν θρίαμβο που πρέπει να του τον αναγνωρίσουμε. Όλα όσα ζήτησε από τους συμμάχους τους έγιναν δεκτά, τόσο από τη διαλυμένη Αγγλία του Τσόρτσιλ, που δεν είχε και καμία εναλλακτική, όσα και από την παντοδύναμη Αμερική του Ρούζβελτ, που μόνο υπό την απειλή των πυρηνικών της θα μπορούσε να βάλει ένα τέλος στις παράλογες απαιτήσεις της Ρωσίας. Κι όμως, έγινε το αντίθετο. Αρχικά, ως πρώτο θέμα συζήτησης τέθηκε αυτό της ίδρυσης του ΟΗΕ, στις διαπραγματεύσεις του οποίου ο Στάλιν απαίτησε να έχει η χώρα του…16 ψήφους (!), γιατί τόσες ήταν και οι Σοβιετικές Δημοκρατίες. Μετά από αντεγκλήσεις τελικά…συμβιβάστηκε στις 3 ψήφους, έχοντας, όμως, και πάλι εξασφαλίσει ένα μεγάλο πλεονέκτημα για τη χώρα του. Αργότερα τέθηκε το θέμα της Γερμανίας. Ο διαμελισμός της ηττημένης χώρας, η εξουδετέρωση της βιομηχανίας της και ο «εκτοπισμός» εκατομμυρίων Γερμανών εργατών προς υποστήριξη των οικονομιών των νικητριών χωρών ήταν κάτι στο οποίο αμέσως συμφώνησαν οι τρεις αρχηγοί. Εξάλλου, το θέμα αυτό είχε γίνει αντικείμενο διατριβής από τον Εβραίο υπουργό οικονομικών του Ρούζβελτ, Χένρυ Μόργκενταου, ο οποίος πριν ακόμα από τη λήξη του πολέμου και καθοδηγούμενος από ένα τυφλό μίσος προωθούσε την ιδέα της οριστικής διάλυσης της Γερμανίας μέσω του οικονομικού θανάτου, για να μη μπορέσουν ποτέ ξανά οι Γερμανοί να σηκώσουν κεφάλι! Έπειτα τέθηκε το ζήτημα της μεταχείρισης της Γαλλίας, μιας χώρας που υποτάχτηκε στους Γερμανούς (οι κομμουνιστές Γάλλοι αρνήθηκαν να πολεμήσουν τον κατακτητή με το περίφημο «πουρκουά»), αλλά λίγο αργότερα τους πρόδωσε, αφού εντάχθηκε στις δυνάμεις των Συμμάχων. Τελικά η Γαλλία αφέθηκε στη σφαίρα των Δυτικών, μιας και ο Στάλιν δεν είχε κάποιες ιδιαίτερες βλέψεις γι᾽ αυτή τη χώρα.

Αυτό για το οποίο ενδιαφερόταν ο Στάλιν ήταν η αφορμή της έναρξης του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου: η Πολωνία. Είναι γνωστό ότι τον Σεπτέμβριο του 1939, κατόπιν δημοψηφίσματος προσάρτησης του Ντάντσιχ στη Γερμανία και άρνησης της Πολωνίας, η Γερμανία εισβάλλει στην Πολωνία και την καταλαμβάνει μέσα σε ελάχιστες μέρες. Για το δίκαιο της Πολωνίας ξεσηκώνονται οι Άγγλοι και οι Γάλλοι, οι οποίοι κηρύσσουν τον πόλεμο κατά της Γερμανίας. Μόνο που δύο εβδομάδες αργότερα οι Σοβιετικοί επιτίθενται κι αυτοί στην Πολωνία και καταλαμβάνουν το ανατολικό της τμήμα. Η διένεξη με τους Γερμανούς αποφεύγεται γιατί ίσχυε μέχρι τότε το ρωσο-γερμανικό σύμφωνο φίλιας ή αλλιώς «Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ». Όμως οι Άγγλοι και οι Γάλλοι για κάποιον ανεξήγητο λόγο «ξεχνούν» να κηρύξουν τον πόλεμο κατά της Ρωσίας και το δίκαιο της Πολωνίας πετιέται στον κάλαθο των αχρήστων. Όπως άλλωστε έγινε και στην συνδιάσκεψη της Τεχεράνης, όπου ο Στάλιν απαίτησε από τον Ρούζβελτ και τον Τσόρτσιλ να έχει τον πλήρη πολιτικό έλεγχο της χώρας μέσω του κομμουνισμού, χωρίς βέβαια να παραλείψει να ζητήσει την προσάρτηση του ανατολικού της τμήματος στην Ρωσία, δίνοντας ως αντάλλαγμα στην Πολωνία τα δυτικά κατεχόμενα από τους Γερμανούς εδάφη. Η τιμή της Πολωνίας για την οποία ξεκίνησαν τον πόλεμο οι σύμμαχοι δεν ήταν παρά η αφορμή λοιπόν, όπως προκύπτει από τα γεγονότα.

Επίσης, οι τρεις «μεγάλοι» επικύρωσαν την συμφωνία Τσόρτσιλ-Στάλιν για τα Βαλκάνια που περιγράψαμε παραπάνω και τέλος, συζητούν το ζήτημα της Ιαπωνίας. Οι Σύμμαχοι απαιτούν από τον Στάλιν να κηρύξει τον πόλεμο κατά της Ιαπωνίας. Αυτός δέχεται αλλά με αντάλλαγμα την αμερικανική βοήθεια. Έτσι, ζητά από τον Ρούζβελτ 120.000 τόνους καθαρής βενζίνης, 30.000 φορτηγά, 500 αεροπλάνα και μερικά σημαντικά εδάφη της Ιαπωνίας, απαιτήσεις παράλογες για τα δεδομένα της εποχής, ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι η Αμερική τίποτα δε θα κέρδιζε από αυτή τη διένεξη. Κι όμως ο Ρούζβελτ συμφώνησε κι έτσι φτάνουμε στη ρίψη των δύο ατομικών βομβών τον Αύγουστο του 1945, που έδωσε το έναυσμα στον Στάλιν για να κηρύξει τον πόλεμο κατά της ημιθανούς Ιαπωνίας.

Ο Στάλιν όμως δε σταμάτησε εκεί. Ανοιχτό ήταν το μέτωπο με τους Ρώσους αντικομμουνιστές που αναγκάστηκαν να φύγουν από την πατρίδα τους και να πολεμήσουν στο πλευρό των Γερμανών, θέλοντας έτσι να γλιτώσουν από το στυγερό και αυταρχικό καθεστώς που είχε επιβάλλει ο Ρώσος τύραννος. Πρόκειται για εκατομμύρια στρατιώτες, Ρώσους, Λετονούς, Ουκρανούς, Λιθουανούς, Εσθονούς, Κοζάκους, ακόμα και τους Ρώσους «Λευκούς» (που πολέμησαν κατά των μπολσεβίκων κατά την Οκτωβριανή επανάσταση του 1917), οι οποίοι πολέμησαν γενναία για να μη ζήσει η Ευρώπη κάτω από τη μπότα του κομμουνισμού. Ο Στάλιν λοιπόν διέταξε τον «επαναπατρισμό» τους με αποτέλεσμα να παραδοθούν όλοι τους στην GPU και να απολαύσουν τη φιλοξενία των γκουλάγκ της Σιβηρίας, όπου και πέθαναν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης.

Τέλος, στην Γιάλτα επικυρώθηκε και η εκχώρηση της Ελλάδος στη Δύση. Παραθέτουμε χαρακτηριστικά έναν διάλογο που περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Ιστορία του Νεοελληνικού κράτους» του σταλινικού Ραφαηλίδη για να αντιληφθούμε το πόσο απελευθερωτές και δημοκράτες ήταν αυτοί που κέρδισαν τον πόλεμο: «Ο Στάλιν λέει στους άλλους ευγενικότατα: Θα ήθελα να ρωτήσω τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Και διευκρινίζει αμέσως: Δεν έχω καμιά πρόθεση να κρίνω τους Βρετανούς, ρωτάω απλώς για να πληροφορηθώ. Ο Τσόρτσιλ του λέει τότε πως ελπίζει πως γρήγορα να έρθει η ειρήνη στην Ελλάδα. Και προσθέτει φιλόφρονα πως η βρετανική κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα υποχρεωμένη στον στρατάρχη Στάλιν που δεν έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τις ελληνικές υποθέσεις. Ο Στάλιν ξαναλέει για να μη μείνουν αμφιβολίες, πως ούτε να κρίνει τους Άγγλους θέλει, ούτε να παρέμβει στην Ελλάδα. Την άλλη μέρα, ο Τσόρτσιλ λέει στον Στάλιν να στείλει παρατηρητές στην Ελλάδα και ο Στάλιν του απαντά πως δε χρειάζεται, έχει πλήρη εμπιστοσύνη στη βρετανική πολιτική στην Ελλάδα. Ο παραπάνω συγκλονιστικός διάλογος δεν είναι φανταστικός, είναι καταχωρημένος στα πραχτικά της διάσκεψης της Γιάλτας, που έδωσαν στη δημοσιότητα οι Αμερικανοί το 1955».

Έτσι λοιπόν διαμελίστηκε η Ευρώπη μετά τον πόλεμο. Μετά από τη σφαγή 50 εκατομμυρίων ευρωπαίων, την προσάρτηση εδαφών με προκλητική προχειρότητα στις συμμαχικές δυνάμεις, την επιβολή πολιτικών ιδεολογιών για τον έλεγχο των κρατών, την διάλυση οικονομιών από εκδικητικότητα, την ισοπέδωση λαών, τη ρίψη ατομικών βομβών, αλλά και την παραχώρηση της ουδέτερης Ελλάδος, που προσέφερε τα μέγιστα στον πόλεμο, αφού με επιτυχία απώθησε τους Ιταλούς, ενώ καθυστέρησε σημαντικά την επίθεση των Γερμανών κατά της Ρωσίας, στην επιρροή της Αγγλίας, κάποιοι έχουν το θράσος και μιλούν για τους μεγάλους απελευθερωτές της ανθρωπότητας. Στα ματωμένα σύνορα της Γιάλτας λοιπόν αποφασίστηκε το μέλλον του κόσμου. Εκεί ξεπουλήθηκε η ελευθερία και η αξιοπρέπεια των λαών, καθώς οι νικητές που θα εξουσίαζαν τον κόσμο δεν ήταν τίποτε άλλο παρά φτηνοί υποκριτές και στυγνοί τύραννοι.

Ματθαιόπουλος Αρτέμης