Η Μακεδονία στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν κάτω από την διπλή κατοχή πρώτα των τούρκων και μετά των βουλγάρων κομιτατζήδων που τρομοκρατούσαν και βασάνιζαν τους Έλληνες κατοίκους. Στυλοβάτες στα χωριά και στις πόλεις της Μακεδονίας ήταν οι δάσκαλοι και οι δασκάλες που σαν φάροι σκόρπιζαν το φως του Ελληνισμού στις ψυχές των υπόδουλων. Τα βουλγαρικά στίφη βίαζαν, λεηλατούσαν και σκότωναν τους δύστυχους Έλληνες, καθώς οι τούρκικες αρχές άφηναν τους βούλγαρους να κάνουν ό,τι θέλουν εις βάρος των Ελλήνων.
Σε αυτήν την περίοδο γεννήθηκε η Λιλή Βλάχου, το 1886 στην Έδεσσα, η οποία από νωρίς έδειξε την έφεσή της στα γράμματα. Φοίτησε στο παρθεναγωγείο της Έδεσσας απ’ όπου και αποφοίτησε με άριστα. Βλέποντας οι δάσκαλοί της την ζέση της για μάθηση, της έδωσαν υποτροφία για σπουδές στο Αρσάκειο Αθηνών, απ’ όπου και αποφοίτησε μετά από τετραετή φοίτηση.
Το 1904 διορίστηκε λόγω των πνευματικών της προσόντων διευθύντρια του παρθεναγωγείου στην γενέτειρά της. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε και ο σύλλογος «Αγαθοεργός Αδελφότης Δεσποινίδων Εδέσσης» στον οποίο έγινε γραμματέας. Μέσω αυτού του συλλόγου βοηθούσαν τον Ελληνισμό και μύησε πολλές μαθήτριές της στον Μακεδονικό Αγώνα.
Μετά από την Έδεσσα πήγε στην Στρώμνιτσα της βόρειας Μακεδονίας για να διδάξει. Εκεί μετέδιδε την φλόγα του Ελληνισμού στα κορίτσια που φοιτούσαν. Οι βούλγαροι είχαν αφηνιάσει με τις δασκάλες που φώτιζαν με την δράση τους τα μικρά παιδιά και ιδιαίτερα με την νεαρή Λιλή Βλάχου που άναβε φωτιές στις ψυχές των παιδιών μιλώντας τους για τους ήρωες του Ελληνισμού. Την απείλησαν πολλές φορές ότι θα της κάνουν κακό, ότι θα της κλείσουν το στόμα αν δεν σταματούσε να εμψυχώνει τους σκλάβους Έλληνες. Η Λίλη όμως δεν φοβόταν τους κομιτατζήδες, μιας και γνώριζε πως αυτό που έκανε το χρωστούσε στην Ελλάδα.
Το 1907 οι κομιτατζήδες σκότωσαν τον αδελφό της, τον Μακεδονομάχο Ιωάννη Βλάχο ή Τσίκα, σε μάχη έξω από την πόλη Μοναστήρι στην βόρεια Μακεδονία. Η Λίλη έκλαψε για το παλληκάρι, όχι γιατί σκοτώθηκε, αλλά γιατί χάθηκε ένας ακόμη υπερασπιστής του Μακεδονικού Ελληνισμού.
Ήταν τόσο καλή σε αυτό που έκανε που ο πρόξενος της Ελλάδας στην Θεσσαλονίκη, Λάμπρος Κορομηλάς, της ζήτησε να πάει κοντά του σαν έμπιστη συνεργάτιδα που θα λάμβανε μέρος στο συντονισμό του Μακεδονικού Αγώνα.
Διορίστηκε διευθύντρια του υποδιδασκαλείου θηλέων Θεσσαλονίκης. Οι βούλγαροι δεν την άφηναν σε ησυχία, αφού ήθελαν να την κάνουν να σωπάσει, να μην μιλάει άλλο για Ελλάδα και Έλληνες, να μην εμψυχώνει τους αγράμματους χωρικούς, να μην τους λέει ότι ήταν Έλληνες και ότι έπρεπε να είναι περήφανοι γι’ αυτό.
Έτσι πλήρωσαν τον τουρκαλβανό Καβάση Αμπετίν (θυρωρό ή κλητήρα των δημοσίων κτιρίων στην οθωμανική περίοδο) για να την σκοτώσει.
Την νύχτα της 30ης Οκτωβρίου του 1909 την δολοφόνησε μέσα στο οικοτροφείο του παρθεναγωγείου. Η ψυχή της δασκάλας του Ελληνισμού πέταξε πάνω από την Μακεδονική γη που τόσο αγάπησε. Η κηδεία της ήταν πάνδημη. Το πλήθος έκλαιγε συγκινημένο για την ηρωίδα δασκάλα που ήταν μόλις 23 χρονών.