26 Νοεμβρίου 1946, η εκτέλεση 118 Σπαρτιατών από τις δυνάμεις κατοχής και ο ρόλος του εαμ-ελας
26 Νοεμβρίου 1943, ημέρα χαράς μέσα στην μαυρίλα της κατοχής για τη Σπάρτη. 118 κρατούμενοι, από τις γερμανικές φύλακες της Τρίπολης, επέστρεφαν στις οικογένειες τους. Από το πρωί είχαν συγκεντρωθεί, στην πλατεία βασιλέως Γεωργίου της Σπάρτης, εκατοντάδες άνθρωποι, δεκάδες οικογένειες με χαμόγελα χαράς ζωγραφισμένα στα πρόσωπα τους. Το κρύο και το ψιλόβροχο δεν τα ένιωθαν, καθώς η καρδιά τους ήταν ζεστή και η προσμονή μεγάλη.
Λίγο μετά τις 11 φάνηκαν τα γερμανικά καμιόνια. Επικράτησε αναταραχή.. Επιτέλους θα είχαν κοντά τους ξανά τους δικούς τους ανθρώπους. Η αγωνία τελείωνε.. Τα καμιόνια σταμάτησαν, οι μηχανές έσβησαν και όταν οι πόρτες άνοιξαν… Αγκαλιές, δάκρυα χαράς, ευτυχία… Για μία στιγμή τα μαύρα σύννεφα της κατοχής είχαν εξαφανιστεί.
118 Σπαρτιάτες είχαν ξεφύγει πλέον από τον κίνδυνο και η ζωή ήταν μπροστά τους. 4 παιδιά είχαν επιστρέψει στην αγκαλιά της μάνας τους, που φοβόταν ότι θα τα έχανε για πάντα. Ο γιατρός Χρήστος Καρβούνης και δικηγόρος Γεώργιος Γιατράκος, ήταν ξανά στις αγκαλιές των οικείων τους.
Τα Χριστούγεννα του 1943 είχαν έρθει νωρίτερα για δεκάδες οικογένειες της Σπάρτης.
Έτσι θα είχαν γίνει τα πράγματα, αν οι αντάρτες του εαμ-ελας Πάρνωνα, είχαν εισακούσει τα παρακάλια και ενστερνιστεί τον πόνο των ανθρώπων, που λίγες ημέρες νωρίτερα τους επισκέφθηκαν στο χωριό Καρυές, όπου είχαν το αρχηγείο τους και τους ζήτησαν να μην χτυπήσουν τους Γερμανούς έως ότου απελευθερωθούν, όπως ήταν κανονισμένο, οι Σπαρτιάτες κρατούμενοι. Οι ελασιτες όμως είχαν άλλους σκοπούς..
Στις 25 Νοεμβρίου, μια μέρα πριν την προγραμματισμένη απελευθέρωση των Σπαρτιατών, έδωσαν ένα μεγάλο χτύπημα στις δυνάμεις κατοχής.
Ήταν δύο καμιόνια που μετέφεραν…… Άχυρα….
Δύο Γερμανοί έπεσαν νεκροί…
Τα άχυρα όμως κατάφεραν να φτάσουν στον προορισμό τους..
Όχι βέβαια και οι 118 Σπαρτιάτες που εκτελέστηκαν το ξημέρωμα της επόμενης ημέρας βυθίζοντας τη Σπάρτη στο πένθος..
Την ημέρα της εκτέλεσης, οι αντάρτες ήταν ΑΠΌΝΤΕΣ..
Η περιοχή θα τους βοηθούσε για μάχη και ίσως να μπορούσαν να σώσουν αρκετούς, αλλά ήταν ΑΠΌΝΤΕΣ..
118 Σπαρτιάτες, για 2 Γερμανούς που μετέφεραν…. Άχυρα..
118 Σπαρτιάτες, για ένα τόσο μεγάλο χτύπημα στον κατακτητή..
Μια απόφαση που μόνο οι κομμουνιστές αντάρτες του εαμ-ελας θα μπορούσαν να πάρουν..
Άγις Φωτόπουλος
(Στο βίντεο η μαρτυρία της κόρης του Ήρωα Ιατρού Χρήστου Καρβούνη, που αρνήθηκε να πάρει χάρη και εκτελέστηκε με τους υπόλοιπους Σπαρτιάτες, αποκαλύπτει ότι οι κομμουνιστές όχι μόνο δεν έκαναν κάτι για να αποτρέψουν τις εκτελέσεις αλλά τις επεδίωξαν κι όλας)