Ο όρος εταιρική κοινωνική ευθύνη ως φιλοσοφία πρωτοεμφανίστηκε με το οικονομικό κραχ του 1929 στις ΗΠΑ και συνεχίστηκε με το πέρας του 2ου Παγκοσμίου πολέμου και την επιθυμία των επιχειρήσεων για όλο και περισσότερα κέρδη χωρίς κανόνες. Επανήλθε τη δεκαετία του 1980 και άρχισε να παγιώνεται τη δεκαετία του 1990 όπου διογκωνόταν η επιθυμία για όλο και πιο δίκαιο – ηθικό επιχειρείν.
Προς αυτή την κατεύθυνση βοήθησε – συνέβαλε η όλο και πιο εύκολη πρόσβαση στο διαδίκτυο, και κατ’ επέκταση η πρόσβαση του κόσμου – καταναλωτών στην παγκόσμια ειδησεογραφία – πληροφόρηση.
Κατά αυτόν τον τρόπο, π.χ. οι αθέμιτες – άδικες ανήθικες – πρακτικές μιας πολυεθνικής εταιρείας στην μία άκρη του κόσμου, γίνονταν άμεσα γνωστές στην άλλη άκρη, επηρεάζοντας αρνητικά, πωλήσεις, φήμη και λοιπά.
Το 1994 υπεγράφη από μία ομάδα ευρωπαίων επιχειρηματιών, η πρώτη Ευρωπαϊκή διακήρυξη κατά του κοινωνικού αποκλεισμού. Το 2000 η Ευρωπαϊκή Ένωση θέσπισε τους όρους εφαρμογής της Ε.Κ.Ε. από τις επιχειρήσεις. Το 2011 υιοθέτησε την νέα στρατηγική της αναφορικά με την Ε.Κ.Ε. Το 2015 υποχρέωσε τις εταιρείες, αναλόγως του μεγέθους τους «στην δημοσιοποίηση των μη οικονομικών στοιχείων τους».
Πλέον η Ε.Κ.Ε. απασχολεί όλο και πιο πολύ τις κοινωνίες, τους πολίτες, τα ΜΜΕ, όλους. Χωρίζεται σε έξι κατηγορίες: α) προώθηση σκοπός, β) μάρκετινγκ σκοπού, γ) κοινωνικό μάρκετινγκ, δ) εταιρική φιλανθρωπία, ε) εταιρικός εθελοντισμός και στ) κοινωνικά υπεύθυνες πρακτικές.
Σκοπός είναι η βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, η βελτίωση της ποιότητας ζωής και η βελτίωση του περιβάλλοντος. Να δημιουργηθεί ένα αντίβαρο στην αλαζονεία όχι μόνο των επιχειρήσεων, αλλά πλέον και θεσμών «μη κερδοσκοπικών», εκ των οποίων πολλοί εξ αυτών λειτουργούν με τεράστιους προϋπολογισμούς, διαχειρίζονται μεγάλα ποσά, και τα στελέχη τους αμείβονται πλουσιοπάροχα.
Μάλιστα για να ισχυροποιηθεί -παγιωθεί η Ε.Κ.Ε. πλέον έχουν υιοθετηθεί «αυστηρά» κριτήρια εφαρμογής της προκειμένου οι εταιρείες να έχουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση. Το «business as usual» έδωσε τηθέση του στο«sustainable business».
Η φιλοσοφία της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση όπως προείπαμε. Κατά την ταπεινή μου γνώμη όμως, πρόβλημα έγκειται σε δύο ζητήματα: α) αυτό της υποκρισίας και β) της προσπάθειας από συγκεκριμένους κύκλους (κάτι το οποίο καταφέρνουν) στο να εντάξουν στα κριτήρια της Ε.Κ.Ε. και άλλα τα οποία είναι άσχετα, και στα οποία διαφωνεί η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου.
Η υποκρισία αναφορικά με εταιρείες, των οποίων οι πρακτικές ήταν κάθε άλλο παρά ηθικές κατά το παρελθόν, ζημίωσαν το επιχειρείν (και όχι μόνο) και τώρα επανεμφανίζονται ως «σωτήρες», προβαίνοντας σε πράξεις εταιρικής υπευθυνότητας όχι επειδή το πιστεύουν, αλλά επειδή έτσι προστάζουν τα κριτήρια Ε.Κ.Ε. Φυσικά τις οποίες αγαθοεργίες τους τις διαφημίζουν πολλαπλώς και ποικιλοτρόπως αφού έχουν και την οικονομική δυνατότητα να το πράξουν.
Σε όλα τα ένθετα του έντυπου τύπου που αφορούν Ε.Κ.Ε. ή σε διαφημίσεις, πρώτες πρώτες φιγουράρουν οι τράπεζες και οι διάφορες πράξεις εταιρικής υπευθυνότητας από μέρους τους! Αυτοί οι οποίοι με τις τοκογλυφικές χρεώσεις τους, με τα ψιλά γράμματα στους όρους των δανείων, με τις παράνομες κατασχέσεις τους, αυτοί οι οποίοι οδήγησαν χιλιάδες στην αυτοκτονία πήραν μέσω των κρατικών επιχορηγήσεων και των ανακεφαλαιοποιήσεων περί τα 300 δις ευρώ εις βάρος του ελληνικού λαού, έρχονται τώρα και μας διαφημίζουν το πόσο καλοί είναι!! Αν δεν είναι αυτό υποκρισία τότε ποιο είναι;
Αναφορικά στο θέμα ένταξης άσχετων ή ύποπτων κριτηρίων και την υπαγωγή τους στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, εδώ μιλάμε για οργανωμένο σχέδιο το οποίο έχει σαν στόχο την προώθηση της ομοφυλοφιλίας, της λαθρομετανάστευσης και την αποδυνάμωση του Ελληνισμού, της Ορθοδοξίας και όλων των πατροπαράδοτων αξιών αυτής της χώρας.
Για να γίνω πιο σαφής θα αναφερθώ σε μερικά παραδείγματα. Έχετε διαπιστώσει ότι τα τελευταία 2-3 χρόνια υπάρχουν πολλές διαφημίσεις οι οποίες κάνουν, άλλες ολοφάνερα και άλλες κεκαλυμμένα, προώθηση της ομοφυλοφιλίας (διαφημίσεις lacta, σαμπουάν pantene, ίδρυμα Ωνάση και αλλά). Σίγουρα δεν το κάνουν γιατί το ασπάζονται. Κάπου στα ψιλά γράμματα του λαβύρινθου των πρόσθετων κριτηρίων Ε.Κ.Ε. η προώθηση της ομοφυλοφιλίας, των τρανς και τον ΛΟΑΤΚΙ πρέπει να επιβραβεύεται αδρά με την μορφή επιδοτήσεων, χρηματοδοτήσεων, επιχορηγήσεων. Το ίδιο ισχύει και για τις χώρες που προωθούν τα «Gay Pride». Έμμεσος εκβιασμός για να μην πω ωμός!!
Το ίδιο συμβαίνει και με τα ζητήματα της λαθρομετανάστευσης. Υπάρχει συγκεκριμένη ατζέντα η οποία προωθείται και χρηματοδοτείται!! Με άλλα λόγια, το ίδιο βαθμολογούνται τα κριτήρια που έχουν να κάνουν με ζητήματα ΑΜΕΑ με τα ζητήματα που αφορούν ΛΟΑΤΚΙ!!
Επιπλέον μία μικρομεσαία εταιρεία που ανέκαθεν εφάρμοζε ηθικές επιχειρηματικές πρακτικές, αλλά δεν είχε τα κεφάλαια για διαφήμιση, υστερεί σε σχέση με τον πολυεθνικό κολοσσό ο οποίος εφαρμόζει ηθικές επιχειρηματικές τακτικές, ίσα-ίσα για να περάσει επιτυχώς τα κριτήρια Ε.Κ.Ε., αλλά λόγω της δυνατότητας του για διαφήμιση να υπερτερεί.
Η εταιρική κοινωνική ευθύνη είναι μία σωστή προσέγγιση των ζητημάτων επιχειρηματικής ηθικής που δυστυχώς με την προσθήκη «παράξενων» κριτηρίων και τη δίκαιη κατανομή των ωφελημάτων που προκύπτουν από αυτή, δεν έχει το σωστό αποτέλεσμα όσον αφορά την Ελληνική κοινωνία και την χώρα!
Σε ένα εθνικό κράτος η επιχειρηματική ηθική θα ήταν επιβεβλημένη, καθορισμένη και αυστηρά ελεγχόμενη όπως συμβαίνει και τώρα, αλλά για διαφορετικούς λόγους και διαφορετικά κριτήρια.
Κλείνοντας δεν θα μπορούσε να μην αναφέρω έναν απλό παράδειγμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, ως προς το κοινωνικό, ανθρωπιστικό κομμάτι, ήταν οι ενέργειες της Χρυσής Αυγής όσον αφορά τη διανομή τροφίμων, την τράπεζα αίματος, την «πράσινη πτέρυγα» και τις πολλές άλλες ακτιβιστικές ή άλλες ενέργειες προς όφελος της κοινωνίας και διαφόρων πραγματικά ευπαθών ομάδων και μάλιστα πολύ πριν επιβληθούν τα κριτήρια Ε.Κ.Ε. σε φορείς, επιχειρήσεις, κόμματα, ΜΚΟ και λοιπά. (Ακόμα και τα κόμματα παρότι είναι χρεοκοπημένα και καταχρεωμένα στις ημέρες μας συνεχίζουν και δανειοδοτούνται και λόγω των κοινωνικών τους!!! Πράξεων).
Στην Χ Α δεν χρειαζόταν να αποδείξουμε το φιλολαϊκό, φιλανθρωπικό μας προφίλ προκειμένου να πληρούμε κριτήρια Ε.Κ.Ε. και να δανειοδοτηθούμε. Η Χ Α δεν ζήτησε δάνειο ποτέ, και τα χρήματα που έπαιρνε ως επιχορήγηση τα μετέτρεπε σε διανομές τροφίμων, χορηγίες, οικονομικές βοήθειες σε ανήμπορους.
Κάναμε δενδροφυτεύσεις, είχαμε εθελοντές πυροσβέστες και αισθανόμασταν υπέροχα που βοηθούσαμε τους συνανθρώπους μας. Κάποιος θα πει ότι όλα αυτά μπορεί να μη γίνονταν για να πάρουμε δάνεια, αλλά γίνονταν για να πάρουμε ψήφους. Απαντώ: Εκτός από τις φανερές αγαθοεργίες, γινόντουσαν και πολλές – πάρα πολλές δίχως δημοσιότητα από σπίτι σε σπίτι. Ήταν από τις ωραιότερες στιγμές μου στο Λαϊκό Σύνδεσμο Χρυσή Αυγή.
Ηλίας Κ. Παναγιώταρος
Πολιτικός Κρατούμενος