Προτάσεις για την ενεργειακή επάρκεια και αυτονομία της Ελλάδος.
Η Ρωσοουκρανική κρίση, αλλά και η πανδημία πρωτύτερα, έδειξαν πόσο ευάλωτη ήταν και παραμένει η Ελλάδα ενεργειακά.
Οι ελληνικές κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών δεν φρόντισαν για την ενεργειακή αυτάρκεια και αυτονομία της χώρας, με συνέπεια να εξαρτόμαστε από τις εισαγωγές φυσικού αερίου και πετρελαίου από διάφορες χώρες, με προεξέχουσα την Ρωσία, αλλά και την εισαγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από γειτονικές χώρες όπως η Τουρκία, Αλβανία, Βουλγαρία.
Η εγχώρια παραγωγή ρεύματος από τα λιγνιτωρυχεία Μεγαλόπολης και Δυτικής Μακεδονίας, από υδροηλεκτρικά εργοστάσια καθώς και από μικρότερα εργοστάσια τα οποία χρησιμοποιούν πετρέλαιο για την παραγωγή ρεύματος δεν επαρκούσαν για τις ανάγκες της χώρας μας. Με την «είσοδο» στην χώρα του φυσικού αερίου, τη δεκαετία του 1990 η κατάσταση βελτιώθηκε ως προς την επάρκεια, αλλά όχι ως προς την αυτάρκεια.
Με την παράλογη «βίαιη» απολιγνιτοποίηση της χώρας που αποφάσισε η κυβέρνηση Μητσοτάκη ότι θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί μέχρι το 2027, ενώ η Ε.Ε. δίνει διορία μέχρι το 2050, και την αντικατάστασή της με ΑΠΕ, η Ελλάδα έμεινε υπερβολικά εκτεθειμένη στο φυσικό αέριο που δεν παράγει η ίδια, αλλά εισάγει. Οι ανακηρύξεις ΑΟΖ σε Αιγαίο, Ιόνιο, Κρητικό πέλαγος και όπου αλλού δικαιούμαστε, οι οποίες έδιναν το εναρκτήριο «λάκτισμα» για την εξόρυξη φυσικού αερίου, υδρογονανθράκων και πετρελαίου κάτι που θα οδηγούσε και σε μόνιμη αυτάρκεια και επάρκεια ακόμη δεν έχει γίνει (και από ότι φαίνεται δεν θα γίνει σύντομα, για να μην πω πότε)!
Η τωρινή γεωπολιτική συγκυρία στην Ουκρανία, που παρεμπιπτόντως δεν ήταν κάτι ξαφνικό, ήταν αναμενόμενη, έδειξε την ενεργειακή «γύμνια» όχι μόνον της Ελλάδος, αλλά ολόκληρης της Ε.Ε. Η αναπλήρωση του μπλοκαρισμένο Ρωσικού φυσικού αερίου γίνεται από αλλού, όπως από L.N.G. από τις ΗΠΑ, αλλά σε πολύ πιο ακριβές τιμές.
Οι ήδη υπάρχουσες Α.Π.Ε. είναι πανάκριβες και στην εγκατάσταση και στη λειτουργία. Αυτό φαίνεται από τους λογαριασμούς ρεύματος που πληρώνουν οι καταναλωτές! Ένα σοβαρό κράτος θα έπρεπε να έχει ταυτόχρονο σχεδιασμό, πρωτίστως για επάρκεια και αυτάρκεια σε προσιτές τιμές για τον καταναλωτή και δευτερευόντως για πιο καθαρές μορφές ενέργειας, οι οποίες θα πρέπει και αυτές να είναι προσιτές στον καταναλωτή.
Ο σχεδιασμός όσον αφορά την επάρκεια θα έπρεπε να περιλαμβάνει αποθηκευτικούς χώρους πετρελαίου για επάρκεια τουλάχιστον ενός έτους. Το στράτευμα θα πρέπει να έχει δικούς του ανεξάρτητους αποθηκευτικούς χώρους. Το ίδιο θα πρέπει να ισχύει και στο φυσικό αέριο και το LNG (τροποποιημένο φυσικό αέριο). Επίσης όποια μονάδα παραγωγής ρεύματος υπάρχει στη χώρα, θα πρέπει να είναι πανέτοιμη προς χρήση. Ακόμα και οι παροπλισμένες λόγω ρύπων (π.χ. μονάδα στο Κερατσίνι). Ευτυχώς αυτό γίνεται, με εξαίρεση τις λιγνιτικές μονάδες στις οποίες τις απαξίωσαν σε ελάχιστο χρόνο, ενώ δεν είχαν προνοήσει για την ομαλή αντικατάστασή τους από τις Α.Π.Ε., και τώρα τρέχουν και δεν φτάνουν.
Αφού έχει εξασφαλιστεί η αυτάρκεια και η επάρκεια, τότε θα έπρεπε- πρέπει να κάνουμε το επόμενο βήμα στη λεγόμενη μετάβαση σε πράσινες μορφές ενέργειας. Αυτό όμως θα πρέπει να γίνει με τελείως διαφορετικό τρόπο από αυτόν που γίνεται τώρα.
Οι Α.Π.Ε. που πλέον εγκαθίστανται μαζικά στη χώρα μας θα έπρεπε υποχρεωτικά να είναι Ελληνικής κατασκευής. Με αυτό τον τρόπο θα υπήρχε άφθονο αντικείμενο εργασίας για χιλιάδες Έλληνες εργαζόμενους, καθώς και για πολλές Ελληνικές εταιρείες. Η οποιαδήποτε διαφορά τιμής σε σχέση με έναν αντίστοιχο- φθηνότερο πάνελ πχ «made in China» θα μπορούσε να αντισταθμιστεί με επιδότηση στην κατασκευή του, ή με φορολόγηση του αντίστοιχου εισαγόμενου.
Πρέπει να επιδοτηθεί – προωθηθεί η εγκατάσταση ΑΠΕ σε οικίες – μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Κατά αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει τεράστια μείωση στους αντίστοιχους λογαριασμούς ρεύματος, καθώς και ενεργειακή αυτάρκεια, δίχως να επιβαρύνεται το δίκτυο διανομής, κυρίως σε συγκεκριμένες περιόδους (καύσωνας – ψύχος).
Όλα τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου θα πρέπει να γίνουν ενεργειακά αυτόνομα και «καθαρά». Τα πρώτα «δείγματα γραφής» έδειξαν ότι αυτό είναι εφικτό! Η ενεργειακή αυτάρκεια θα βοηθήσει και στην πιο οικονομική διαδικασία αφαλάτωσης, άρα και στην επίλυση ενός καίριου προβλήματος, ειδικά στα τουριστικά νησιά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Όσο περισσότερες «οικιακές» Α.Π.Ε., τόσο λιγότερη η παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον. Υποχρεωτική επίσης θα πρέπει να είναι η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης όχι μόνον στα νέα επαγγελματικά χτίσματα, αλλά και στα παλαιά και πάλι με τη μορφή επιδότησης. Όσο για τα κτίρια του δημοσίου, αυτά θα έπρεπε να δίνουν το «καλό» παράδειγμα και ήδη να είναι ενεργειακά αυτόνομα.
Η εξόρυξη υγρών ή αέριων μορφών πρώτων υλών από την Ελληνική ΑΟΖ θα πρέπει επίσης να είναι άμεσος στόχος. Οι ΑΕΠ δεν θα έχουν ποτέ τη δυνατότητα πλήρους κάλυψης των ενεργειακών αναγκών της πατρίδας μας. Η όποια αντικατάσταση των στερεών καυσίμων θα πρέπει να γίνει σταδιακά, σχεδιασμένα και όχι εις βάρος της ενεργειακής ασφάλειας (αυτάρκεια – επάρκεια) της χώρας μας.
Μία πολύ καλή λύση σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών (Μεγαλόπολη – Πτολεμαΐδα) θα ήταν η κατασκευή δύο πυρηνικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι πεντακάθαρη μορφή ενέργειας, οικονομική και σε επίπεδο ασφαλείας, ασφαλέστατη. Το επιχείρημα ότι ένα τυχόν πυρηνικό ατύχημα θα δημιουργούσε τεράστια μόλυνση καταρρίπτεται από το γεγονός ότι: Λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα μας, στη Βουλγαρία υπάρχει το πυρηνικό εργοστάσιο του «Κοζλοντούι» το οποίο ούτε σύγχρονο είναι, άρα η Ελλάδα κινδυνεύει εξίσου. Επίσης η Ελλάδα όταν εισάγει ρεύμα (που το κάνει συχνά) από την Βουλγαρία το εισάγει από το «Κοζλοντούι». Η Τουρκία κατασκευάζει ένα υπερσύγχρονο πυρηνικό εργοστάσιο με προοπτική κατασκευής και άλλων! Άρα το επιχείρημα ότι τα πυρηνικά εργοστάσια είναι επικίνδυνα δεν ευσταθεί διότι, ήδη έχουμε την γειτονιά μας τουλάχιστον δύο!
Η κατασκευή τους στις υπό κατάργηση λιγνιτικές μονάδες θα είχε πολλαπλά οφέλη. Οι υπάλληλοι των λιγνιτικών μονάδων θα περνούσαν (μετά από την κατάλληλη εκπαίδευση) στα πυρηνικά εργοστάσια, το ρεύμα σε αυτές τις περιοχές θα μπορούσε να είναι σχεδόν δωρεάν, και η περαιτέρω ανάπτυξη των περιοχών αυτών δεδομένη. Η Γαλλία η οποία χρησιμοποιεί την πυρηνική ενέργεια εδώ και δεκαετίες, και ανάπτυξη έχει, και οικονομικό ρεύμα, και όχι ατυχήματα!
Αν όλα τα ανωτέρω γινόντουσαν βάση κεντρικού σχεδιασμού – πλάνου, με προτεραιότητες την αυτάρκεια – επάρκεια οικονομικών μορφών ενέργειας, τότε η πατρίδα μας θα ήταν σε πολύ καλύτερη ενεργειακή μοίρα.
Αλλά ποτέ δεν είναι αργά αρκεί να υπάρχει θέληση…..
ΗΛΙΑΣ Κ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΡΟΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΣ
ΦΥΛΑΚΕΣ ΔΟΜΟΚΟΥ