«Μην κλαίς..μην σκύβεις το κεφάλι! Η Φενεός πια δεν θρηνεί. Προστάζει! Τα παλληκάρια που χαθήκαν, για την Πατρίδα πέσανε και κείνο που τους πρέπει είναι Τιμή και Στέφανο από δάφνη. Σφίξε τα δόντια, την ψυχή και ευλαβικά προσκύνησε το αίμα των νεκρών αυτών. Δώσε ξανά τον Όρκο! Ζεστό να μείνει όσο οι δολοφόνοι ζουν.» Γιάννης Άγρης
260 νεκροί περισυλλέγησαν από το βάραθρο της Φενεού στις 4 Ιουνίου 1945. Άνδρες, γυναίκες, παιδιά, βρέφη ήταν τα θύματα. Στήθηκε σε εκείνο το μέρος ένας απλός λευκός σταυρός και κάθε χρόνο τελείται επιμνημόσυνη δέηση για τους μαρτυρήσαντες. Μετά τη σφαγή του Ψαρρού, μετά τις δολοφονίες των 810 στη Στιμάγκα, παρουσιάζεται η εικόνα, η τραγική ανεπανάληπτη εικόνα των ηρώων της Φενεού.
Ποιοι ήταν και γιατί σφαγιάστηκαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι
Βάσει του ποινικού δικαίου και της ορθής δικαιοσύνης η τιμωρία επέρχεται για αδίκημα, για προδοσία, για συκοφαντία, για καταπίεση, για απολυταρχισμό, για αυθαιρεσία, για ανυπακοή στην πολιτεία. Και ο τρόπος της τιμωρίας είναι τέτοιος ώστε να υφίσταται ακόμη και τότε σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλοίμονο όμως! Η σκληρή πραγματικότητα και οι άνθρωποι που την έζησαν φωνάζουν στα τρίσβαθα των αιώνων ότι οι σφαγιασθέντες ήταν αγρότες με ροζιασμένα χέρια από το μόχθο της δουλειάς, επιστήμονες γαλουχημένοι με της Ιστορίας και του θρύλου τα παραδομένα, διάκοι απόστολοι της θρησκείας, παρθένες νέες και ανυπεράσπιστες μητέρες με τα παιδιά στην αγκαλιά τους.Αυτοί ήταν τα θύματα των κομμουνιστών. Αυτοί ήταν οι.. «προδότες»! Αυτοί ήταν οι.. «καταπιεστές του λαού»
Πόσο απλό αλλά και πόσο σημαντικό ταυτοχρόνως. Αγνοί χωριάτες συνεχίζουν την Ιστορία της χώρας αυτής, της Ελλάδος. Συνεχίζουν την ιστορία των Θερμοπυλών, της Σαλαμίνος, του Βυζαντίου, του 21, της Πίνδου και του Γράμμου. Γράφουν με το αίμα τους και άλλες σελίδες στο αθάνατο βιβλίο της Ιστορίας και κρατούν τον Έλληνα αγρότη, τον Έλληνα εργάτη, τον κάθε Έλληνα, πρώτο στην ανθρωπότητα, για τις θυσίες που προσέφερε, που προσφέρει και που θα εξακολουθεί να προσφέρει για την Αξιοπρέπεια, την Ελευθερία, την Πίστη και την Αγάπη προς την Πατρίδα.
Χειμώνας του 1943. Το χρονικό της Φενεού άρχισε. Οι οργανωτές του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ άρχισαν να γίνονται φορτικοί και απειλητικοί προς τους κατοίκους της περιοχής, απαιτώντας τους να εγγραφούν όλοι στις προδοτικές οργανώσεις τους. Οι κάτοικοι δεν έδειχναν καμία προθυμία στο να πυκνώσουν τις τάξεις του ΕΑΜ και των παραφυάδων του και έτσι διατάσσονται οι πρώτες συλλήψεις με την κατηγορία του «αντιδραστικού» του «απελευθερωτικού» κινήματος του λαού. Η περίοδος της τρομοκρατίας εμφανίστηκε σε όλη της την έκταση. Η Ελλάδα εκτός από την υποδούλωση που υφίστατο εκ μέρους των Γερμανών είχε να αντιμετωπίσει τους ξενοκίνητους Σλάβους, τους αδίστακτους βασανιστές της ΟΠΛΑ. Καχυποψία και μυστικισμός επικρατούσε παντού. Ο πατέρας υποπτευόταν το παιδί του και ο γιος επιβουλευόταν τον πατέρα. Ακόμα και τα ονόματα των καπεταναίων του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ προξενούσαν τρόμο και απέχθεια. Ο καπετάν Τρομάρας, ο καπετάν Χάρος τρομοκρατούσαν τον πληθυσμό και τσάκιζαν το εθνικό του φρόνημα. Στις αρχές του 1944 βιαίως άρχισε η στρατολογία ανδρών και εφήβων στις τάξεις των Ελασιτών. Ο Άρης Βελουχιώτης ορίστηκε αρχηγός στον αγώνα εναντίον των εθνικών δυνάμεων του Μωριά με σύνθημα «φωτιά και τσεκούρι στους αντιδραστικούς».
Η τραγική νύχτα της 31ης Μαίου 1944
Δεν άργησε να φτάσει η νύχτα της 31 Μαίου κατά την οποία έζησαν οι Φενεάτες τις πιο τρομερές στιγμές τους αισθανόμενοι μίσος, καταφρόνηση και ντροπή για μερικούς προδότες που πειθήνιοι σε διαταγές εχθρών της Ελλάδος, βασάνιζαν, σκότωναν και έσφαζαν συμπατριώτες τους. Στο χωριό Καλύβια συνελήφθη και σφαγιάστηκε ο έφεδρος αξιωματικός του πυροβολικού και πρόεδρος της κοινότητας Αθανάσιος Κυριακόπουλος. Το «έγκλημά» του ήταν ότι είχε το θάρρος και τη λεβεντιά να θέσει υποψηφιότητα για τη συμμετοχή του σε μια αντιπροσωπεία του χωριού, παρά το γεγονός ότι η τοπική οργάνωση του ΕΑΜ είχε ορίσει άλλους υποψηφίους. Το εγχείρημα του Κυριακόπουλου θεωρήθηκε πρόκληση και ανταρσία και έπρεπε να τιμωρηθεί. Σαν «αντιδραστικοί» συνελήφθησαν την 11η προς την 12η Ιουλίου στο Φενεό, Στενό, Γκούρα, Μεσινό, Μωσιά, Μάτι εκατοντάδες όμηροι και οδηγήθηκαν στην Μονή του Αγίου Γεωργίου Φενεού, η οποία είχε μεταβληθεί από τόπο προσκυνήματος σε φοβερό στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Η κατηγορία των συλληφθέντων ήταν ότι δεν ήθελαν να σκύψουν δουλικά το κεφάλι στους ντόπιους τυράννους του ΚΚΕ και δεν απαρνήθηκαν Πατρίδα, Πίστη, Οικογένεια.
Στο «στρατόπεδο συγκέντρωσης»
Η διαμονή των κρατουμένων στο στρατόπεδο του Αγίου Γεωργίου ήταν απαίσια και η μεταχείρισή τους από τους «απελευθερωτές» απερίγραπτα κτηνώδης. Μέσα εκεί η ανθρώπινη αξιοπρέπεια γνώρισε τον τελειωτικό εξευτελισμό της και τα δικαιώματα του ανθρώπου την πιο στυγνή καταφρόνηση. Τα ελληνόφωνα αποβράσματα της ΟΠΛΑ έδειχναν τα αιμοβόρα ένστικτά τους χτυπώντας και βασανίζοντας απάνθρωπα τα αθώα θύματα. Πολλοί κρατούμενοι τρελάθηκαν και πολλές κοπέλες, ακόμα και ανήλικα κοριτσάκια βιάστηκαν κτηνωδώς και χωρίς αίσθημα ντροπής από τους δεσμοφύλακές τους. Ήταν και αυτά τα αγνά πλάσματα «προδότες»; Μοναδική ελπίδα σε αυτό το μαρτύριο των Ελλήνων πατριωτών ήταν οι καλόγεροι της Μονής. Ήταν όμως γραφτό να πληρώσουν με την ίδια τους τη ζωή τη φιλανθρωπία και την συμπόνια που έδειξαν. Σφαγιάστηκαν άγρια από τους τυράννους κομμουνιστές στο περίβολο του μοναστηρίου στις 12, 13 και 19 Ιουλίου 1944. Ήταν άραγε και οι μοναχοί «προδότες» και «αντιδραστικοί»; Ήταν οι σεβάσμιοι αυτοί γέροντες άξιοι του τρομερού και απαίσιου τρόπου σφαγής τους;
Μαρτυρία κρατουμένου
Όλοι οι Έλληνες ας θυμούνται τα λόγια κάποιου κρατούμενου που κατόρθωσε να αποδράσει και διηγήθηκε τον τρόπο με τον οποίο εκτελούσαν οι ερυθροί δήμιοι τα θύματά τους και ας το μεταδίδουν στα παιδιά τους και στα παιδιά ολόκληρης της Ελλάδος για να γνωρίζουν τις «απελευθερωτικές» επιδιώξεις και σκοπούς των αμετανόητων προδοτών της Πατρίδος μας. «Στην αρχή τα χτυπούσαν με το γλωσσίδι της καμπάνας της μονής και μόλις πέφτανε καταγής, τα χτυπούσαν με λύσσα με μαχαίρι, όπου έφταναν, κατόπιν δε τα σπρώχναν και τα ρίχναν στο βάραθρο, μισοπεθαμένα.. Πίστευαν πως η υπόγεια κρύπτη του Κακοβουνίου θα κρατούσε σφιχτά και αιώνια το τρομερό μυστικό της και δε θα αποκαλυπτόντουσαν ποτέ τα απάνθρωπα εγκλήματά τους.. Σαν άθεοι που ήταν, τους διέφευγε το «έστι δίκης οφθαλμός ος τα πάνθ΄ ορά..».
Αυτές ήταν οι φρικιαστικές δολοφονίες των Ελλήνων πατριωτών της Φενεού στις 16, 17 και 18 Ιουλίου 1944. Η αδηφάγος εγκληματικότητα των κομμουνιστών δημιούργησε άλλη μια τραγωδία φοβερή εις βάρος του Έθνους. Διακόσιοι εξήντα αγνοί Έλληνες έδωσαν τη μάχη για φιλοπατρία, για ελευθερία, για εθνική ανεξαρτησία. Προσέφεραν τη ζωή τους για να διατηρηθεί ένας τόπος καθαρός από τη βία και το μίσος. Το πέτυχαν οι λίγοι κάτοικοι της Φενεού, οι ελάχιστοι του Ψαρρού και της Στιμάγκας, οι μάρτυρες του Μελιγαλά και της Πύλου. Δεν λύγισαν μπροστά στις απειλές των μπολσεβίκων! Δεν αρνήθηκαν Πατρίδα και Πίστη! Δεν προδώσαν τα ιερά της Φυλής! Περήφανα δεχθήκαν το θάνατο και πέσανε σιωπηλά στις επάλξεις της Ελευθερίας, πέσανε σαν ΕΛΛΗΝΕΣ!
Εκείνο που απομένει σε εμάς τους νεότερους είναι να τους χρωστάμε αιώνια ευγνωμοσύνη, να γονατίζουμε ευλαβικά στους τάφους αυτών που θυσιάστηκαν και να μείνει ανεξίτηλη η μνήμη τους στη σκέψη μας ενθυμούμενοι πάντα ότι η ΚΑΡΔΙΑ και το ΦΡΟΝΗΜΑ του ΕΛΛΗΝΑ ποτέ δεν θα πάψει να υπηρετεί την ανθρώπινη ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ, την ΠΙΣΤΗ και την ΠΑΤΡΙΔΑ!
Ε. Κ.