Εκοιμήθη την Πέμπτη, 26 Ιουλίου, στα Γεληννιάτικα Ξυλόκαστρου μια σπουδαία αγωνιστική πατριωτική και ιερή μορφή, ο Γέροντας Χρύσανθος (Παπα)Νικολάου – Μαχαιριώτης.
Τον Φεβρουάριο του 1956, ο Σταυραετός του Μαχαιρά αναρρώνει στο ιστορικό μοναστήρι, μετά από εγχείρηση, και πάνω από 100 Άγγλοι αξιωματικοί και στρατιώτες ζώνουν το μοναστήρι. Μεταμφιεσμένος σε καλόγηρο, με γενειάδα και ράσο, παρουσιάστηκε στον Άγγλο επικεφαλής αξιωματικό ως ο «πάτερ-Xρύσανθος Μαχαιριώτης». Το όνομα που χρησιμοποίησε ωστόσο, δεν ήταν καθόλου τυχαίο, καθώς στο μοναστήρι τότε υπήρχε στ’ αλήθεια ο Πάτερ Χρύσανθος, ο οποίος για τα τελευταία 60 χρόνια έζησε σ’ ένα μοναστήρι, στην κορφή ενός βουνού, στην περιοχή του Ξυλόκαστρου.
Επρόκειτο για ένα φιλήσυχο μοναχό αλλά ταυτόχρονα και ένα φλογερό επαναστάτη που αφιέρωσε όλη του την ζωή στον Θεό και όλη του τη ψυχή στην Ελλάδα. Γεννήθηκε στο χωριό Οδού της ορεινής Λάρνακας στην Κύπρο καταγόμενος από Ιερατική οικογένεια, της οποίας η ιστορία συνεχίζεται έως 8 γενεές. Η επανάσταση, «ξύπνησε» μέσα του από τα παιδικά του χρόνια, τότε που ο μαθητής ακόμα Χρύσανθος Παπανικολάου, έδινε τον δικό του «προσωπικό αγώνα», στο δημοτικό σχολείο του χωριού του, κατεβάζοντας από τον ιστό καθημερινά την Αγγλική σημαία.
Η αγάπη του για την μητέρα Ελλάδα ήταν τόσο βαθιά όσο και η αφοσίωσή του στον Θεό. Από μικρός λαχταρούσε να γίνει μοναχός. Το ζητούσε επίμονα από τους γονείς του από τα 12 του χρόνια και τελικά στα 19 του, το 1948, γίνεται μοναχός, στην Ιερά Μονή Μαχαιρά, η οποία το 1952 τον στέλνει στην Ιερατική Σχολή «ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΑΡΝΑΒΑΣ», όπου εκεί μαθαίνει για πρώτη φορά για την δράση και τον αγώνα της ΕΟΚΑ.
Λίγους μήνες μετά ορκίζεται και γίνεται μέλος του Αγώνα, αναλαμβάνει την διανομή των φυλλαδίων της Οργάνωσης, τα οποία και μεταφέρει με το λεωφορείο από το Μετόχι της Ι. Μονής Κύκκου, όπου εντυπώνονταν, στα χωριά με άκρα μυστικότητα. Ο ίδιος μυούσε και όρκιζε στο Ιερό Ευαγγέλιο αγωνιστές της ΕΟΚΑ και τους έθετε στην διάθεση του Αρχηγού Διγενή για την πλαισίωση των ανταρτικών ομάδων.
Το έτος 1956, για λόγους υγείας, αναγκάστηκε να αφήσει τον αγώνα και την οικογένειά του και να ταξιδέψει μέχρι την Ελλάδα για νοσηλεία στο Νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού. Ήταν τότε που ο Γρηγόρης Αυξεντίου άλλαξε το ψευδώνυμο του από «Ζήδρος» σε «Χρύσανθος», υιοθετώντας την ταυτότητα του μοναχού. Λίγες ημέρες αργότερα, βρετανικό απόσπασμα εκατόν είκοσι ανδρών εισέβαλε στην μονή και ανέκρινε τους μοναχούς, συμπεριλαμβανομένου και του Αυξεντίου, ο οποίος τους αντιμετώπισε με απόλυτη ψυχραιμία δίχως να προδώσει την ταυτότητα του.
Μετά τη νοσηλεία του, συνέχισε το ιερατικό του έργο στην Αθήνα, ενώ παράλληλα σπούδασε στην Θεολογική Σχολή Αθηνών από την οποία αποφοίτησε το 1963. Έπειτα έγινε ιδρυτής και κτήτωρας του Ιερού Μοναστηρίου των Εισοδίων της Θεοτόκου στο Γελήνι Κορινθίας και έπειτα του Ιερού Ναού Αγίου Παντελεήμονα, στα Γεληννιάτικα Ξυλόκαστρου, όπου μόνασε μέχρι και σήμερα. Στο μοναστήρι αυτό λειτουργούσε, εξομολογούσε και έκανε ομιλίες μετά την Θεία Λειτουργία της Κυριακής, ενώ με την εξομολόγηση, ξεκούρασε και ωφέλησε πολλές πονεμένες ψυχές που κατέφυγαν στο πετραχήλι του. Μέχρι και τα βαθιά γεράματα του έλεγε: Εάν γίνει ένα γιουρούσι, ακόμα και τώρα, θα πάω να γραφτώ πρώτος! Κι ό,τι μπορέσω να κάνω.
Δείτε την συνέντευξη-αφιέρωμα όσο ο γέροντας ήταν ακόμα εν ζωή:
Η Εξόδιος Ακολουθία του Γέροντα εψάλη στις 26 Ιουλίου 2024, στο Ι. Μετόχι του Αγίου Παντελεήμονος
