Στις 29 Μαρτίου του 1870 γεννιέται στην Αθήνα ο ήρωας και εθνομάρτυρας Παύλος Μελάς
«Ακούσετε Ελληνόπουλα! Τις αμαρτίες των γερόντων μας και τις δικές μας αμαρτίες, τις φορτώθηκε ο Παύλος Μελάς και παθαίνουνταν και υπόφερνε γι’ αυτές, ενώ δεν ήταν άξιος για τέτοια τιμωρία (.). Σε σας στρέφομαι, παιδιά του Ελληνισμού, αγαπημένα Ελληνόπουλα, και σας εξορκίζω -αν έχετε να ξοδέψετε ενέργεια ας είναι και μέτρια, αν έχετε να κάψετε τίποτε περισσότερο από σπίθες απλές ενθουσιασμού- μη λησμονήτε ποτέ το θάνατο του Παλληκαριού, αλλά προ πάντων μη λησμονήτε τη ζωή του, τον ενθουσιασμό του δηλαδή και τη δύναμη και την τόλμη, μη λησμονήτε και την ιδέα που για κείνη δούλεψε και υπόφερε, ούτε την πανώρια χώρα όπου εσκοτώθη, γιατί και η ιδέα εκείνη και η χώρα θέλουν πολλούς ακόμα Ήρωες». Ίων Δραγούμης, «Μαρτύρων και Ηρώων Αίμα»
Ο Παύλος Μελάς έμελλε να καταστεί μια κορυφαία και απαστράπτουσα Μορφή, το Σύμβολο του Μακεδονικού Αγώνος – και αυτό όχι τυχαία! Γιατί ο Παύλος Μελάς δεν ήταν ένας ακόμη στρατιώτης που έπεσε ηρωικά στο πεδίο της μάχης κατά την διεξαγωγή κάποιου πολέμου. Δεν ήταν καν ένας θαρραλέος πολεμιστής με φλογερή πίστη και ιδανικά. Ο νεαρός αξιωματικός, αριστούχος της Σχολής Ευελπίδων, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας της «υψηλής κοινωνίας» της Κηφισιάς με μεγάλη περιουσία, παντρεμένος με την κόρη του τότε Πρωθυπουργού και γυναικάδελφος του μεγάλου πολιτικού και διανοούμενου Ίωνα Δραγούμη, είχε αμέτρητους λόγους να αποφύγει την «περιπέτεια» του αντάρτικου και να παραμείνει στην ησυχία και την ασφάλεια της «καθώς πρέπει» κοσμοπολίτικης κοινωνίας των Αθηνών.
Αντί όλων αυτών, ο Εθνομάρτυρας Παύλος προτίμησε τον Αγώνα. Ήταν αυτός που ξεκίνησε και οργάνωσε το αντάρτικο στην Μακεδονία από κοινού με τον καρδιακό του φίλο Ίωνα και τον Μητροπολίτη Γερμανό Καραβαγγέλη. Οι κραυγές των αλυτρώτων αδερφών της σκλαβωμένης Ελληνικής Μακεδονίας, που υπέφεραν απ’ την κτηνωδία των Βούλγαρων κομιτατζήδων «Εξαρχικών», του έσφαζαν σαν μαχαίρια την καρδιά. Ποτέ δεν του πέρασε απ’ το νου ότι είναι πολύ μικρός για να σώσει την Μακεδονία. Σκέφτηκε ότι αν δεν πάει να σώσει ο ίδιος την αγία τούτη γη, δεν θα την σώσει κανείς.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που ο Παύλος Μελάς κατέστη η απαρχή και το Σύμβολο του Μακεδονικού Αγώνος, ούτε ότι η Αυτοθυσία του γέμισε ενοχές και υποχρεώσεις, τόσο τον λαό, όσο και τον Στρατό. Δεν είναι τυχαίο ότι το βόλι που έστειλε στα Ηλύσια Πεδία τον Εθνομάρτυρα γέμισε οργή και πίστη τις ψυχές των Ελλήνων, οι οποίοι λίγα χρόνια αργότερα θα δημιουργούσαν το Έπος των Βαλκανικών πολέμων και της Μικρασιατικής Εκστρατείας.
Έναν αιώνα αργότερα, λίγοι θυμούνται την Μνήμη του Ανθρώπου που θυσιάστηκε για την Ιερή Υπόθεση της Μακεδονίας. Στους χαλεπούς καιρούς της εθνικής υποτέλειας και του ευτελισμού κάθε έννοιας Ελληνικού Ιδεώδους, σε μια εποχή που η ξενόδουλη ηγεσία της χώρας ξεπουλάει κάθε είδος Εθνικής Αξιοπρέπειας, παραχωρώντας ανερυθρίαστα την ονομασία της Μακεδονίας ΜΑΣ στους απογόνους των βουλγαροκομιτατζήδων και προπαγανδίζεται με κάθε τρόπο μία προδοτική και μονόπλευρη ελληνοτουρκική «φιλία», η θύμηση του Παύλου Μελά φαντάζει υπερβολική και απαράδεκτη.
Σε μία εποχή που προωθείται η λαπαδοποίηση και ο νεοραγιαδισμός, ενώ ως «πρότυπο» προβάλλεται στη νεολαία ο κάθε αποτυχημένος μισέλληνας, ο Παύλος Μελάς αποτελεί ένα «κακό παράδειγμα» για τον βούρκο που μας έχουν δημιουργήσει. Οι σύγχρονοι «αξιωματικοί», στην πλειοψηφία τους, όχι μόνο είναι ανάξιοι να φέρουν τον βαρύ αυτό τίτλο, αλλά έχουν καταντήσει μια χειραγωγημένη κρατική υπηρεσία κομματικών τραμπούκων, που ουδεμία σχέση έχουν με τις Αρχές και τα Ιδανικά για τα οποία θυσίασε την ζωή του το τιμημένο Παλληκάρι.