Στις 27 Οκτωβρίου, κλιμάκιο Συναγωνιστών του Πυρήνα Ρόδου κατέθεσε στεφάνι στη μνήμη των τριών Δωδεκανήσιων μαθητών Γαβριήλ Ι. Χαρίτο, Γεώργιο Β. Χαλκιά, και Νικήτα Γ. Παχωπό.
Ήταν αρχές του 1926, όταν, με απόφαση του τότε Ιταλού διοικητή, επιβλήθηκε να υψώνεται η ιταλική σημαία σε όλα τα δημόσια κτήρια. Ο νεαρός Γαβριήλ Χαρίτος αποφάσισε ότι δεν θα ανεχόταν κάτι τέτοιο στο σχολείο του. Μη διαθέτοντας ελληνική σημαία, έκοψε το λευκό προσκέφαλο από το κρεβάτι της μητέρας του και, με μπογιά, ζωγράφισε πάνω του τη γαλανόλευκη. Το επόμενο πρωί πήγε στο Γυμνάσιο μαζί με τους συμμαθητές του, Νικήτα Παχωπό και Γιώργο Χαλκιά. Οι δύο φίλοι στάθηκαν κάτω από τον ιστό και σήκωσαν τον Γαβριήλ στις πλάτες τους. Έτσι, στις 10:30 της 27ης Οκτωβρίου η ιταλική σημαία κατέβηκε και υψώθηκε στη θέση της η αυτοσχέδια ελληνική, υπό τις ζητωκραυγές όλων των παρευρισκόμενων μαθητών!
Οι ιταλικές Αρχές πληροφορήθηκαν αμέσως το γεγονός και απέστειλαν στο Γυμνάσιο αστυνομικούς με επικεφαλής τον τότε Διοικητή Ασφαλείας. Πληροφορηθέντες την άφιξή τους, οι υπόλοιποι μαθητές έσπευσαν να εξαφανιστούν. Παρέμειναν μόνο οι τρεις πρωτεργάτες. Ο διοικητής πλησίασε τον Γαβριήλ, τον ρώτησε: «Γιατί δεν έχει μάθημα σήμερα;». Ο ανυπότακτος μαθητής αποκρίθηκε: «Δεν βλέπετε; Έχουμε εθνική γιορτή σήμερα, να και η σημαία μας»! Αντί άλλης απαντήσεως, ο Διοικητής διέταξε να συλλάβουν τους μαθητές. Ο ίδιος έσυρε βίαια τον Γαβριήλ από το γυμνάσιο έως το τμήμα ασφαλείας στο Μαντράκι, χρησιμοποιώντας όλη τη διαδρομή ως επίδειξη παραδειγματισμού.
Η ιταλική διοίκηση συνήλθε εκτάκτως. Κάλεσαν τον εισαγγελέα και του ζήτησαν να παραπέμψει στο στρατοδικείο τους τρεις μαθητές, με την κατηγορία της έσχατης προδοσίας κατά της Ιταλίας. Ο εισαγγελέας αρνήθηκε γιατί ήσαν όλοι ανήλικοι και έτσι αποφασίστηκε η εξορία τους από τη Ρόδο. 21 χρόνια μετά, η μοίρα επεφύλασσε στον Γαβριήλ Χαρίτο να είναι ο πρώτος Έλληνας αιρετός δήμαρχος που θα παραλάμβανε την ελληνική σημαία και γονυπετής, μαζί με τους συμπολίτες του, να την βλέπει να ανεβαίνει ψηλά στον βωμό της Πατρίδας.
Πρόκειται για μια αληθινή πράξη αντίστασης, που πραγματοποιήθηκε υπό το φως του ήλιου (και όχι νύχτα, όταν κανονικώς υποστέλλονται οι σημαίες…) και το βλέμμα πλήθους μαρτύρων. Κι όμως, έλαβε ελάχιστη αναγνώριση από το νεοελληνικό κράτος, συγκριτικά με την υποτιθέμενη αντίστοιχη πράξη, που ο Γλέζος απέδωσε στον εαυτό του (άνευ άλλης μαρτυρίας). Καθώς, αυτοί οι ήρωες μαθητές ουδέποτε πρόδωσαν το εθνικό τους φρόνημα για τις κούφιες υποσχέσεις του κομμουνισμού!
