Αν υπάρχει ένας χώρος όπου η γενιά του Πολυτεχνείου άφησε το πιο αντιφατικό της αποτύπωμα, αυτός είναι τα ελληνικά πανεπιστήμια. Εκεί όπου κάποτε μιλούσαν για ελευθερία γνώσης, δημοκρατία και πνευματική άνθηση, σήμερα επικρατεί ένα διαρκές καθεστώς ανοχής προς τη βία και την ανομία. Για δεκαετίες, οι ίδιοι που διαμόρφωσαν το μεταπολιτευτικό εκπαιδευτικό πλαίσιο, προστάτευσαν με ζήλο κάθε μορφή «αγωνιστικής δράσης», ανεξαρτήτως του πόσο καταστρεπτική ήταν. Έτσι, οι σχολές, οι ίδιες που θα έπρεπε να παράγουν επιστήμονες, έγιναν άβατα παρακρατικών ομάδων, χώρος εγκατάστασης άτυπων «εξουσιών» που δεν λογοδοτούν σε κανέναν. Όσο για την περίφημη πανεπιστημιακή αστυνομία ναι μεν υφίσταται νομικά, αλλά πρακτικά αποτελεί ένα σχέδιο επί χάρτου, δηλαδή μια ακόμη επικοινωνιακή φούσκα της κυβέρνησης των αρίστων που εξελίχθηκε σε πανωλεθρία.
Η κατάσταση στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι γνωστή σε όλους. Μια ολόκληρη γενιά φοιτητών έμαθε να συμβιώνει με κλειδωμένες αίθουσες, κατεστραμμένα αμφιθέατρα, τοίχους γεμάτους ανθελληνικά συνθήματα, καταλήψεις που γίνονται «εθιμοτυπικά», και προπηλακισμούς καθηγητών επειδή τολμούν να διδάξουν. Πενήντα και πλέον χρόνια μετά τα θεατρικά του Νοέμβρη του ’73, ένα περίεργο φαινόμενο κυριαρχεί στο δημόσιο λόγο: μια γενιά, που κάποτε αυτοπαρουσιάστηκε ως η επαναστατική πρωτοπορία, έχει μετατραπεί στη νέα καθεστωτική ελίτ της χώρας. Η εικόνα του αντισυστημικού αγωνιστή έδωσε τη θέση της σε πανεπιστημιακούς θώκους, υπουργικές καρέκλες, κρατικές επιτροπές και, κυρίως, σε μια πολιτική και πολιτιστική ηγεμονία που σημάδεψε δεκαετίες.
Από την άλλη, η «αντίπαλη» μεριά όχι μόνο επιδεικνύει αδικαιολόγητα όρια ανοχής απέναντι σε αυτή την κατάσταση, αλλά φροντίζει να τροφοδοτεί τον μύθο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου με κάθε διαθέσιμο επικοινωνιακό όπλο. Παρά τις σχέσεις αγάπης και στοργής ανάμεσα στα φαινομενικά δύο άκρα γεγονός είναι ότι το αφήγημα της αριστεράς έχει τελειώσει και το κράτος επιστρατεύει τεχνικές για να αναβιώσει έναν τελειωμένο μύθο. Η αλήθεια είναι πως οι τάχα επαναστάτες και αντισυστημικοί είτε του 1973 είτε του 2025 είναι τα ίδια όργανα του συστήματος και οι γνήσια αντισυστημική δύναμη η εθνικιστική νεολαία που γίνεται είδηση στα δελτία των 8 για το “θράσος” της να μην πιστεύει στον πιο ιερό μεταπολιτευτικό μύθο.
Όσο για τις εγκληματικές οργανώσεις αναρχικών, αριστεριστών και λοιπών απλυταριών, που τάζουν κρεμάλες, πηγάδες και σφαγές ας λύσουν από τις νοσοκομειακές κλίνες τον γρίφο για το εάν αν η δράση των «κόκκινων”» ταγμάτων εφόδου που τους «τσάκισαν» εντάσσεται στα πλαίσια της επαναστατικότητας; Αν όχι, η λεωφόρος απέναντι από το Εφετείο Αθηνών είναι διάπλατη για να φωνάξουν στα όργανα της τάξης (που τάχα πολεμούν) και στις δικαστικές αρχές (που τάχα δεν αναγνωρίζουν) το σύνθημα «Δεν είναι αθώοι».