Μέχρι την έναρξη του δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, το Κ.Κ.Ε. είναι αδιάφορο ως προς την Βόρειο Ήπειρο, εφόσον η «μάνα των λαών» (Ε.Σ.Σ.Δ.) δεν είχε συμφέροντα εκεί. Αλλά κατά την διάρκεια του πολέμου, αλλάζουν τα πράγματα. Το 1942 ακραιφνείς Έλληνες δημιουργούν το Μέτωπο Απελευθερώσεως Βορείου Ηπείρου (Μ.Α.Β.Η.), με σκοπούς προφανείς. Το Μέτωπο βρέθηκε από την αρχή εν μέσω δύο πυρών: των κομμουνιστών ανταρτών του Χότζα και των Τουρκαλβανών Τσάμηδων.
Οι τελευταίοι είχαν συμμετάσχει στον Ελληνο–ιταλικό πόλεμο με δύο τάγματα πεζικού, τα οποία είχαν ενσωματωθεί στον ιταλικό στρατό. Κατά την διάρκεια της ιταλικής κατοχής σχημάτισαν συμμορίες και δρούσαν ως βοηθοί των κατακτητών, κυρίως στην περιοχή της Θεσπρωτίας, όπου ήταν η «βάση» τους. Οι Ιταλοί είχαν υποσχεθεί ότι μετά τον πόλεμο θα παραχωρούσαν την Ήπειρο στους Τουρκαλβανούς, για την δημιουργία της «Μεγάλης Αλβανίας», δορυφόρου της «Μεγάλης Ιταλίας». Οι Τσάμηδες αποδείχθησαν αντάξιοι της εμπιστοσύνης των Ιταλών. Ιδού τα εγκλήματά τους με αριθμούς: 630 δολοφονίες, 460 απαγωγές, 210 βιασμοί, 2.330 πυρπολήσεις κατοικιών (αφού πρώτα τα λεηλατούσαν…) και χιλιάδες αρπαγές ζώων.
Οι άνδρες του Μ.Α.Β.Η. είχαν αποκτήσει επικοινωνία με τον Ε.Δ.Ε.Σ. του Ναπολέοντος Ζέρβα και σε πολλές περιπτώσεις δρούσαν από κοινού. Μετά τις ύπουλες επιθέσεις των ΕΛΑΣιτών κατά των δυνάμεων του Ζέρβα (1943) και την αποδιοργάνωση που ακολούθησε, οι μαχόμενοι Βορειοηπειρώτες αδελφοί μας έμειναν εκτεθειμένοι στην δολοφονική μανία των Τσάμηδων, αλλά και των κομμουνιστών του Χότζα. Όμως, την χαριστική βολή τους την έδωσε το ΕΑΜ–ΕΛΑΣ, εκπρόσωποι του οποίου υπέγραψαν συμφωνίες συνεργασίας με τους σφαγείς του Ελληνισμού και καλούσαν τους Βορειοηπειρώτες με την παρακάτω ανακοίνωση, να συνεργασθούν με τους σφαγείς τους
Ιδού η ντροπιαστική ανακοίνωση:
Προς τον λαόν της Ελληνικής μειονότητος εν Αλβανία
Στη σύσκεψη της 8ης Αυγούστου, απεφασίσθη όπως η μειονότης μετάσχη του αντιφασιστικού αγώνος περισσότερον ενεργώς. Κατέστη δε φανερόν πως για να επιτευχθεί τούτο, πρέπει να ιδρυθούν ομάδες της μειονότητος κάτω από την καθοδήγηση Αρχηγείου αποτελούμενον από Αλβανόν αντιπρόσωπον, αντιπρόσωπον της μειονότητος και αντιπρόσωπον της ελληνικής οργανώσεως (ΕΑΜ), της συνεργαζομένης με το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο Αλβανίας.