Αυτά και άλλα πολλά στερεότυπα και συνάμα λαθεμένες αντιλήψεις, οδηγούν πολλούς ιδιοκτήτες σκύλων να βγάζουν το συμπέρασμα ότι έχουν ‘’χαζό’’ ή προβληματικό σκύλο με αποτέλεσμα άλλοι να καταφεύγουν σε βίαιες συμπεριφορές για να τον ‘’εκπαιδεύσουν’’, άλλοι να τον έχουν μόνιμα δεμένο σε κάποια αλυσίδα γιατί τους καταστρέφει τα πάντα και άλλοι να τον εγκαταλείπουν σε κάποιο απόμερο σημείο…
Ας δούμε λοιπόν ποιοι είναι οι βασικοί κανόνες που πρέπει να εφαρμόσουμε στην καθημερινότητα του σκύλου. Με την τήρηση και μόνο των παρακάτω κανόνων, είναι βέβαιο ότι θα έχετε έναν ισορροπημένο σκύλο και θα λύσετε μόνοι σας αρκετά προβλήματα συμπεριφοράς που σας απασχολούν.
Ο πρώτος κανόνας είναι η ΡΟΥΤΙΝΑ. Ο σκύλος ισορροπεί όταν έχει να σωστά δομημένο καθημερινό πρόγραμμα. Συγκεκριμένες ώρες φαγητού, βόλτας, περιορισμού, ύπνου κτλ Δεν του αρέσουν οι μετακομίσεις, δεν κατανοεί τι σημαίνει ‘’έκπληξη’’, δεν είναι το όνειρο του να κάνει τον γύρω του κόσμου, δεν σκέφτεται να αναπτύξει τις δουλειές του και άλλα πολλά ανθρώπινα θελήματα που όχι εσκεμμένα πολλοί νομίζουν ότι θα κάνουν τον σκύλο τους να χαρεί. Ένας σκύλος που μένει μόνιμα στο ίδιο σπίτι είναι πολύ πιο ισορροπημένος από τον σκύλο που 2 μέρες μένει στο ένα σπίτι και άλλες 3 σε κάποιο άλλο. Το ίδιο και ο σκύλος που έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα φαγητού σε σχέση με τον σκύλο που τρώει σε ακαθόριστες ώρες ή ακόμα χειρότερα με αυτόν που έχει όλη μέρα ένα πιάτο γεμάτο με φαγητό και τσιμπολογάει… Το ίδιο και ο σκύλος που γνωρίζει ότι βγαίνει 2 φορές την ημέρα και περίπου τις ίδιες ώρες, σε σχέση με έναν σκύλο που βγαίνει όποτε ο ιδιοκτήτης του έχει όρεξη. Η ΡΟΥΤΙΝΑ λοιπόν σε όλα, είναι πάρα πολύ σημαντική για την ισορροπία του σκύλου και αν σας έχει ξεφύγει…απλά ξεκινήστε από σήμερα.
Ο δεύτερος κανόνας είναι η ΕΚΤΟΝΩΣΗ. Κάθε ζωντανός οργανισμός έχει κάποια ενέργεια και βρίσκει τρόπους να την εκτονώνει. Άλλοτε η ενέργεια διοχετεύεται σε θετικά και δημιουργικά πράγματα και άλλοτε σε αρνητικά και καταστροφικά. Ο σκύλος λοιπόν πρέπει να διοχετεύσει κάπου την ενέργεια του. Η βόλτα, το παιχνίδι με ένα μπαλάκι, η διελκυστίνδα, το να ψάξει να βρει αντικείμενα, το τρέξιμο δίπλα στον ιδιοκτήτη που κάνει ποδήλατο, κολύμπι, ο περίπατος στο βουνό , είναι κάποιες από τις δραστηριότητες που ο σκύλος μπορεί να διοχετεύσει θετικά την ενέργεια του. Αν δεν του προσφέρετε κάτι από αυτά, τότε πολύ απλά ο σκύλος θα βρει δικούς του τρόπους να εκτονωθεί. Θα σκάψει τον κήπο, θα γαυγίζει ασταμάτητα, θα δαγκώνει και θα καταστρέφει τα πάντα και άλλα πολλά εφευρετικά αλλά συνάμα δυσάρεστα… Δεν θα αναλύσω περισσότερο την ανάγκη της εκτόνωσης γιατί θεωρώ ότι είναι κάτι αυτονόητο. Θα προκαλέσω απλά όσους έχουν προβλήματα συμπεριφοράς (π.χ γαύγισμα) να κάνουν σήμερα κιόλας μια μεγάλη, πρωτοφανή για τον σκύλο βόλτα και να ελέγξουνε μετά την συμπεριφορά του σκύλου τους. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι το γαύγισμα θα μειωθεί αισθητά και θα καταλάβουν την χρησιμότητα της εκτόνωσης. Βέβαια κάθε σκύλος έχει τις δικές του ανάγκες. Ένα Πάγκ δεν μπορεί να συγκριθεί με ένα Μαλινουά….και όσοι επέλεξαν το δεύτερο ας πάρουν αθλητικά παπούτσια και καλό τρέξιμο.
Κοινωνικοποίηση. Σκεφθείτε λίγο κάποιον που για πολλά χρόνια, μένει σε κάποιο χωριουδάκι, βλέπει να κυκλοφορεί ένα αυτοκίνητο την εβδομάδα μπροστά από το σπίτι του και η μόνη δραστηριότητα του είναι να καλλιεργεί το χωράφι του. Να πηγαίνει για 1 ώρα την ημέρα στο ένα και μοναδικό καφενείο του χωριού και άλλη μια φορά στο μπακάλικο για να πάρει τις ανάγκες τις ημέρας. Αν αυτόν τον άνθρωπο ξαφνικά τον βάλουμε να ζήσει στο κέντρο μιας μεγαλούπολης, να κυκλοφορήσει σε δρόμους με εκατοντάδες αυτοκίνητα, να μπει σε ένα εμπορικό κέντρο, μπορεί εύκολα να καταλάβει κανείς τι θα του συμβεί. Φανταστείτε αν αυτό το βιώνει ένας άνθρωπος, τι μπορεί να συμβαίνει σε έναν σκύλο. Είναι κοινά αποδεκτό πλέον ότι η κοινωνικοποίηση ενός σκύλου, ολοκληρώνεται στην ηλικία των 4,5 μηνών. Είναι όμως κάτι που δεν πρέπει να διακόπτει κανείς επειδή ο σκύλος του μεγάλωσε ή να πιστεύει ότι απομονώνοντας τον σε κάποιο κλουβί, είναι καλύτερο από το να κάνει έναν περίπατο. Ακόμα και ένας μεγάλος σε ηλικία σκύλος, είναι αποδεδειγμένο ότι με σωστούς χειρισμούς θα μπορέσει κανείς να απευαισθητοποιήσει τα προβλήματα που οφείλονται σε ελλιπή κοινωνικοποίηση. Η επαφή με τον κόσμο των ανθρώπων (άνδρες, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι, αυτοκίνητα, μηχανάκια, θόρυβοι κτλ) είναι μια συνεχής διαδικασία όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους ανθρώπους.
Εργασία. Ο σκύλος εκτός από ένα κοινωνικό όν, έχει την ανάγκη να εργαστεί. Να έχει κάποιο καθήκον και να ανταμείβεται για αυτό. Ένας σκύλος που ζει στην φύση, εργάζεται για την επιβίωση του. Ανταμοιβή του είναι η τροφή μετά από ένα εξαντλητικό κυνήγι για αναζήτηση τροφής. Ο οικόσιτος σκύλος που υιοθετούμε όλοι εμείς, στερείται αυτής της φυσικής διεργασίας, καθώς του προσφέρουμε εμείς την τροφή, την στέγη, την ασφάλεια, την περίθαλψη κτλ Οφείλουμε λοιπόν να καλύψουμε αυτή την ανάγκη για εργασία και όταν αυτό δεν συμβαίνει, ο σκύλος εμφανίζει συμπεριφορές που ενίοτε οι άνθρωποι χαρακτηρίζουν ακατανόητες. Η βαρεμάρα και η έλλειψη εργασίας, αποδεδειγμένα οδηγούν τον σκύλο στον μονόδρομο των καταστροφών, του υπερβολικού γαυγίσματος και άλλα πολλά δυσάρεστα για τους ιδιοκτήτες αλλά και τους γείτονες…Για το κατοικίδιο σκυλάκι εργασία αποτελεί η Εκπαίδευση. Το να ακούει τον χειριστή του να του μαθαίνει, νέες συμπεριφορές, αποτελεί για τον σκύλο μια εργασία. Αυτά τα 30 λεπτά καθημερινής εκπαίδευσης του σκύλου που ζητάμε σαν ελάχιστο χρόνο, αποτελούν για τον σκύλο την εργασία. Ο μισθός του; Μα φυσικά οι λιχουδιές και τα χάδια που θα του χαρίζετε κάθε φορά που θα εκτελεί σωστά μια συμπεριφορά.
Όσοι αντιμετωπίζετε διάφορα ζητήματα συμπεριφοράς, ίσως ανακαλύψετε ότι ένας ή και περισσότεροι από τους παραπάνω κανόνες, έχουν διαφύγει της προσοχής σας. Όσοι πάλι σκέφτεστε να υιοθετήσετε ένα σκυλάκι, αναρωτηθείτε εάν μπορείτε να καλύψετε τις ανάγκες του.
Θωμάς Αναστασιάδης
Πτυχιούχος Εκπαιδευτής Σκύλων
K9 Doorways Dogs Trainer School