Παλαιά οι Τσακώνοι ξωμάχοι σα ήγκιαϊ θέντε να ξουζιστούνοι ήγκιαϊ φουσκούντε τα μάγουα με αέρα, γιατσί τα μάγουα, ήγκιαϊ δύου μιτσά λακάντζα.
Σάμερε τα μάγουα, σ´έμε έχουντε όλοι φουσκουτά, αμέρα τζαι νιούτθα, (από το πάσιου φαΐ),τζ´έμε ξουζισκουμένοι….φουσκουτοί !
Παλαιά σα έσα κιάνου νία Τσακώνικο χέρα, για να χαιρεκήσερε ένα άθρωπο, α χέρα σι έκι σίδερε !
Σάμερε έσι κιάνου νία χέρα για να χαιρεκίσερε τζαι ένι, σα να κιάνερε…..προζύνι!
Παλαιά όσα ερέχου ούτε ένα χαπάτζι τάσου σε νία Τσακώνικο τζέα.
Σάμερε άμα ζάρε σε δέκα τζέλε τζαι αβράτσερε τα κουκία με τα χάπια, έσι ανοίντου……Φαρματζείε !
Παλαιά οι Τσακώνοι ήγκιαϊ τσιούντε κρίε, δύου- τσει φορέ το χρόνε.
Τ´Αμπρία, τα Χριστούγεννα τζαι
τθουρ´Αποκρίσε, μα ήγκιαϊ γεροί τζαι δενατοί.
Σάμερε είνι τσιούντε αμέρα παρά αμέρα, τζαι οι πλέτεροι είνι έχουντε αρωτσίλε, τζαι είνι κίντε……χάπια !
Παλαιά οι Τσακώνε γουναίτζε ήγκιαϊ ποίντε τέσσερα-
πέντε καμψία.
Σάμερε οι πλέτερε είνι ποίντε ένα ή δύου, τζαι καμπόσε αντί για καμψί είνι έχουντε……..κούε !
Παλαιά οι Τσακώνοι ήγκιαϊ έγκουντε από τα χειμαδία τθα οζεινά με του πούε.
Σάμερε είνι έγκουντε με τα αυτοτζίνητα τζαι σα είνι σούντε οπά τάνου, είνι…..ακιστατοί !
Παλαιά οι Τσακώνοι ήγκιαϊ έχουντε τθου τζέλε σου φαΐ για τα καμψία σου τζαι τα ζωντανά σου, για όα τα χρονία, από ταν εσοδεία σου.
Καρπό, άλητα, άντε, παξιμάϊδα, τραχανά, χυλοπίτε, άρτουμα, αβουγά, φατζέ, ροϊδύθια, γα, κρίε (από κότθε τζαι τα μανάζια),ύο από τα στέρνα, το κηγάδι, τζαι τα βρυσά, τζαι κρίσα, σανέ τζαι άχουρα για τα ζώα σου.
Σάμερε άμα κατσάρε δύο αμέρε τάτσου από το σούπερ μάρκετ, θα οράρε όλοι του Χωρόγοι ντι, τζαι θα σι…..χαιρεκίσερε !
Παλαιά τα Τσακωνόπουα το καοτζαίρι, ήγκιαϊ τσιάχουντα τσαπόλυτα. τάσου τθου πορείε τζαι τθου χούρε.
Σάμερε άμα βάλερε ένα καμψούλι να ποι το ίδιε, θα……ματούνοι οι πούε σι, τθα δύου…..μέτσια.
Παλαιά οι Τσακώνοι ήγκιαϊ κχρισκουμένοι νία φορά το μήνα, μα ήγκιαϊ καθαροί.
Σάμερε είνι κχρισκουμένοι αμέρα παρά αμέρα, μα ταν άβα αμέρα, ένι βρωμού ο ιδρουτά σου από το πάσιου…… φαϊ τζαι πιοτί !
Παλαιά όλοι οι Τσακώνοι τζαι οι Τσακωνοπούλε ήγκιαϊ παντρεγκουμένοι, τζαι ηγκιαϊ ποίντε πρεσά καμψία.
Σάμερε είνι παντρεγκουμένοι οι……έμισοι, τζαι είνι ποίντε…..ένα-δύου καμψία !
Παλαιά οι Τσακώνοι ήγκιαϊ αγράμματοι μα σοφοί.
Σάμερε έμε έχουντε αγράμματοι με…..φτυχία !
Νικόα Σκαντζιό του Λία τζαι τα Ερήνη Βάσιου, Κοκανιώτα.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΤΣΑΚΩΝΑ ΞΩΜΑΧΟΥ ΤΟΥΣ ΠΑΛΑΙΟΥΣ ΚΑΙΡΟΥΣ.
Παλιά οι Τσάκωνες ξωμάχοι, όταν ήθελαν να ξυριστούν φουσκώνουνε τα μάγουλα με αέρα, γιατί τα μάγουλα ήταν δύο μικρές λακκούβες.
Σήμερα τα μάγουλα τα έχουμε όλοι φουσκωτά μέρα νύχτα, από το πολύ φαγητό, και ξυριζόμαστε….. φουσκωμένοι !
Παλιά όταν έπιανες ένα τσακώνικο χέρι για να χαιρετήσεις έναν άνθρωπο, το χέρι του ήταν….. σίδερο. Σήμερα πιάνεις ένα χέρι για να χαιρετήσεις και είναι σαν να πιάνεις……προζύμι !
Παλιά δεν έβρισκες ούτε ένα χαπάκι μέσα σε ένα Τσακώνικο σπίτι.
Σήμερα άμα πας σε δέκα σπίτια και βουτήξεις τα κουτιά με τα φάρμακα, ανοίγεις…… Φαρμακείο !
Παλιά οι Τσάκωνες έτρωγαν κρέας τρείς φορές τον χρόνο, την Λαμπρή τα Χριστούγεννα και τις Απόκριες, μα ήταν γεροί και δυνατοί.
Σήμερα τρώνε μέρα παρά μέρα και οι περισσότεροι έχουν αρρώστιες και πίνουν…..χάπια !
Παλιά οι Τσακώνες γυναίκες έκαναν τέσσερα-πέντε
παιδιά.
Σήμερα οι περισσότερες κάνουν ένα ή δύο, και μερικές αντί για παιδί έχουν…….. σκύλο !
Παλιά οι Τσάκωνες πήγαιναν από τα χειμαδιά στα ορεινά με τα πόδια.
Σήμερα πηγαίνουν με τα αυτοκίνητα και όταν φτάσουν εκεί επάνω είναι……. κουρασμένοι !
Παλιά οι Τσάκωνες είχαν στο σπίτι τους φαγητό για τα παιδιά τους και για τα ζώα τους, για όλη τη χρονιά από τη σοδειά τους.
Σιτάρι αλεύρι, ψωμί, παξιμάδια, τραχανά, χυλοπίτες, τυρί αυγά, φακές, ρεβύθια, γάλα, κρέας (από κότες και μανάρια), νερό από την στέρνα, το πηγάδι και την βρύση και κριθάρι σανό και άχυρα για τα ζώα τους.
Σήμερα αν κάτσεις δύο ημέρες έξω από ένα σούπερ μάρκετ, θα δεις όλους τους συγχωριανούς σου και θα τους……..χαιρετήσεις !
Παλιά τα Τσακωνόπουλα το καλοκαίρι, έτρεχαν ξυπόλυτα μέσα στους δρόμους και στα χωράφια.
Σήμερα αν βάλεις ένα μικρό παιδάκι να κάνει το ίδιο, θα ματώσουν τα πόδια του, στα δύο…… μέτρα !
Παλιά η Τσάκωνες πλένονταν μία φορά το μήνα μα ήταν καθαροί.
Σήμερα πλένονται μέρα παρά μέρα, μα την άλλη ημέρα βρωμάει ο ιδρώτας τους, από το πολύ…..φαγητό και πιοτό !
Παλιά όλοι οι Τσάκωνες και οι Τσακωνοπούλες, παντρεύονταν και έκαναν πολλά παιδιά.
Σήμερα παντρεύονται οι μισοί, και κάνουν από ένα ως δύο παιδιά.
Παλιά η Τσάκωνες ήταν αγράμματοι αλλά σοφοί !
Σήμερα έχουμε αγράμματους με…..πτυχία !
Νικόλαος Σκαντζός του Ηλία και της Ειρήνης Βάσσου, Κοκανιώτης
